ខេត្តកោះកុង ៖ បន្ទាប់ពីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពលបានចេញសារាចរ និងសេចក្តី សម្រេចកាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៧ ស្តីពីការសម្រេចបញ្ឈប់រាល់សកម្មភាពបូមខ្សាច់នៅតាមប្រព័ន្ធព្រែកស្រែអំបិល យើងសង្កេតឃើញថាឆ្នេរខ្សាច់ដែលជាទីជម្រកពងកូនដ៏សំខាន់របស់អណ្តើកហ្លួងកំពុងកកើតឡើងវិញជាបន្តបន្ទាប់ ជាពិសេសបន្ទាប់ពីមានការជនលិចក្នុងរដូវវស្សាបណ្តាលមកពីកម្រិតទឹកភ្លៀងដ៏ច្រើន។ នេះគឺជាលទ្ធផល និងភាព ជោគជ័យថ្មីមួយទៀតដែលស្តែងចេញពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរួមគ្នារបស់រដ្ឋបាលជលផលនៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ និងអង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃ (WCS) ក្នុងការការពារទីជម្រករបស់ប្រភេទសត្វជិតផុតពូជនេះ។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាននៅថ្ងៃទី១៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨ បានឲ្យដឹងថា អណ្តើកហ្លួងគឺជាប្រភេទសត្វកម្រដែលកំពុងរងគ្រោះ ថ្នាក់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ព្រះរាជក្រឹត្យ នស/រកត/ ០៣០៥/១៤៩ ចុះថ្ងៃទី២១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០៥ បានដាក់បញ្ចូលសត្វអណ្តើកហ្លួងនេះជាប្រភេទសត្វល្មូនតំណាងឱ្យ ប្រទេសកម្ពុជា និងអនុក្រឹត្យលេខ ១២៣ អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទី១២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០០៩ បានកំណត់ប្រភេទសត្វនេះ ជាប្រភេទផល និងផលិតផលជលផលដែលកំពុងរងគ្រោះថ្នាក់។ អណ្តើកហ្លួងស្ថិតនៅក្នុងបញ្ជីក្រហមរបស់អង្គការ IUCN ជាប្រភេទរងគ្រោះជិតផុតពូជបំផុត និងស្ថិតក្នុងចំណោមអណ្តើកទាំង២៥ប្រភេទដែលកំពុងរងគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំង ជាងគេបំផុតនៅលើពិភពលោក។ ការកើនឡើងនូវសកម្មភាពបូមខ្សាច់កាលពីពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះនៅតាមប្រព័ន្ធ ព្រែកស្រែអំបិលបានធ្វើឱ្យអណ្តើកហ្លួងប្រឈមនឹងការផុតពូជ។
ប្រព័ន្ធព្រែកស្រែអំបិលគឺជាកន្លែងអភិរក្សដ៏សំខាន់បំផុតមួយនៅកម្ពុជា ពីព្រោះវាគឺជាកន្លែងតែមួយគត់ដែល អណ្តើកហ្លួងជាប្រភេទរងគ្រោះជិតផុតពូជនៅលើសាកលលោក និងជាសត្វល្មូនតំណាងឱ្យប្រទេសកម្ពុជាបន្តពូជ និង រស់នៅ។ សេចក្តីសម្រេចរបស់ក្រសួងរ៉ែ និងថាមពលក្នុងការបញ្ឈប់សកម្មភាពបូមខ្សាច់នៅតាមប្រព័ន្ធព្រែកស្រែ អំបិល និងការហាមឃាត់ការនាំចេញខ្សាច់គ្រប់ប្រភេទបានឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីឆន្ទៈ និងការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ក្រសួងរ៉ែ និង ថាមពលក្នុងការបញ្ចៀសផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានចេញពីការបូមខ្សាច់ដល់បរិស្ថាន ធនធានជលផល ប្រជាសហគមន៍ និងការការពារជីវចម្រុះ រួមបញ្ចូលទាំងសត្វអណ្តើកហ្លួងផងដែរ។
លោក កែន សេរីរដ្ឋា ប្រធានអង្គការ WCS បានមានប្រសាសន៍ថា៖ “អណ្តើកហ្លួងរស់នៅដោយពឹងផ្អែក ចាំបាច់លើតំបន់ឆ្នេរខ្សាច់ ព្រៃលិចទឹក ព្រៃកោងកាងដែលជាកន្លែងសម្រាប់ពួកវារកចំណី និងបន្តពូជ”។ លោកបានបន្ត ទៀតថា៖ “ខ្ញុំពិតជាមានសេចក្តីរីករាយជាអនេកដែលឆ្នេរខ្សាច់ជាទីជម្រកពងកូនរបស់អណ្តើកហ្លួងកំពុងកកើតឡើង វិញនៅតាមប្រព័ន្ធព្រែកស្រែអំបិល ក្រោយរងការបំផ្លិច បំផ្លាញដោយការបូមខ្សាច់ក្នុងទសវត្សរ៍កន្លងមក។ ការកកើត ឆ្នេរខ្សាច់ឡើងវិញនេះពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់អណ្តើកហ្លួងដែលយើងបានព្រលែងនៅឆ្នាំ២០១៥ និង ២០១៧”។
លោក អ៊ុក វិបុល ប្រធាននាយកដ្ឋានអភិរក្សជលផលនៃរដ្ឋបាលជលផលក៏បានគូសបញ្ជាក់ផងដែរថា៖ “រដ្ឋបាលជលផលបានធ្វើការងារយ៉ាងសកម្មជាមួយក្រសួងរ៉ែ និងថាមពលក្នុងការលុបបំបាត់សកម្មភាពបូមខ្សាច់នានា នៅតាមប្របព័ន្ធព្រែកស្រែអំបិលដែល ជាជម្រកដ៏សំខាន់ដល់ការរស់នៅ និងពងកូនរបស់ពពួកអណ្តើកហ្លួងនេះ”។លោកបានបន្តទៀតថា៖ “ដើម្បីការពារប្រភេទសត្វកម្រនេះឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពថែមទៀតនោះ រដ្ឋបាលជលផលកំពុង រៀបចំសេចក្តីព្រាងប្រកាសរបស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ដើម្បីដាក់តំបន់មួយចំនួនធំនៅតាមប្រព័ន្ធ ព្រែកស្រែអំបិលទៅជាតំបន់គ្រប់គ្រងសម្រាប់សត្វអណ្តើកហ្លួង និងក្រពើត្រី។ សេចក្តីប្រកាសនេះនឹងចូលជាធរមាន ក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ”៕ ដោយ ៖ រចនា
