ភ្នំពេញ ៖ ជំងឺឆ្កែឆ្កួតជាជំងឺបង្កដោយវីរុស ដែលចូលទៅក្នុងខ្លួនមនុស្សតាមរយៈឆ្កែខាំ។ អត្រាស្លាប់ដោយជំងឺឆ្កែឆ្កួតគឺ១០០ភាគរយ។ តែវាក៏អាចបង្ការបាន១០០ភាគរយដែរ ដោយលាងសម្អាតមេរោគលើស្នាមរបួស ដោយឆ្កែខាំឲ្យបានស្អាតដោយប្រើទឹក និងសាប៊ូ ឬអាល់កុល ឬទឹកថ្នាំបេតាឌីន និងទៅរកចាក់វ៉ាក់សាំង ឲ្យបានឆាប់បំផុតក្រោយឆ្កែខាំភ្លាម។
មជ្ឈមណ្ឌលចាក់ថ្នាំបង្ការជំងឺឆ្កែឆ្កួតនៃវិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រកម្ពុជា (Institut Pasteur du Cambodge) បានចេញសារជូនដល់សាធារណជនថា ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយនេះ ដោយសារតែចំនួនអ្នកដែលអញ្ជើញមកពិគ្រោះ ក្រោយពីសត្វខាំរួចហើយ ដើម្បីទទួលសេវាចាក់ថ្នាំបង្ការជំងឺឆ្កែឆ្កួត មានចំនួនច្រើនឡើង យើងខ្ញុំសូមអភ័យទោសដែលបណ្តាលឲ្យមានការរង់ចាំយូរពីសំណាក់អស់លោកអ្នក ក្នុងការជួបជាមួយក្រុមពេទ្យ។ វិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រកម្ពុជា បានកំពុងព្យាយាមធ្វើឲ្យល្អបំផុតសម្រាប់អ្នកគ្រប់គ្នា និងសូមផ្តល់អាទិភាពពិគ្រោះជូនដល់អ្នកដែលអញ្ជើញមកចាត់បន្ត (លើកទី២ និងទី៣) អ្នកដែលមានមុខរបួសដោយឆ្កែខាំធ្ងន់ធ្ងរ កុមារតូចៗ ព្រះសង្ឃ ជនពិការ មនុស្សចាស់ជរា និងស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ។
វិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រ ទទួលពិគ្រោះជូនដល់អ្នកជំងឺទាំងអស់ ដែលអញ្ជើញមកដល់វិទ្យាស្ថាន ប៉ុន្តែសូមអធ្យាស្រ័យចំពោះការរង់ចាំ។ វិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រ សូមជម្រាប់ថា យើងខ្ញុំមានវ៉ាក់សាំងគ្រប់ចំនួនសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ជូនអ្នកទាំងអស់គ្នា។ សូមមេត្តាកុំជឿតាមព័ត៌មានមិនពិតមួយចំនួន តាមរយៈបណ្តាញសង្គមផ្សព្វផ្សាយមួយចំនួនតូច សូមជឿទុកចិត្តលើការណែនាំរបស់ក្រុមការងារ និងក្រុមគ្រូពេទ្យរបស់វិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រ។
បើតាមផេកហ្វេសប៊ុក Medical news for Cambodia added a post to the album បានឲ្យដឹងថា ជំងឺឆ្កែឆ្កួត ៖ គ្រូពេទ្យប៉ាស្ទ័របានណែនាំថា ក្រោយសត្វខាំឬខ្វាច ត្រូវលាងរបួសដោយទឺងបង្ហូររយៈពេល១០នាទី រួចដោយទឹកសាប៊ូ ឬដោយថ្នាំសម្លាប់មេរោគ(បេតាឌីន)។ បន្ទាប់មក ត្រូវមកចាក់ថ្នាំវ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺឆ្កែឆ្កួត ក្នុងអំឡុងពេល៧ថ្ងៃ ក្រោយសត្វខាំឬខ្វាច។ មិនត្រូវរុំបិទមុខរបួសដែលសត្វខាំឬខ្វាចឡើយ (ការទុកចំហមុខរបួសឱ្យប៉ះផ្ទាល់ជាមួយនឹងខ្យល់អាកាស អាចជួយសម្លាប់មេរោគបាន)។ សត្វសំខាន់ៗដែលអាចផ្ទុកមេរោគឆ្កែឆ្កួត រួមមាន៖ ឆ្កែ ឆ្មា ជ្រូក ស្វា ប្រចៀវ។ល។ មិនត្រូវសម្លាប់សត្វដែលខាំឬខ្វាចឡើយ ប៉ុន្តែត្រូវទុកតាមដាន តើក្រោយខាំសត្វនេះចាបផ្តើមឈឺ ឬងាប់អត់? បើសត្វនេះងាប់ ត្រូវកាត់ក្បាលសត្វនេះដាក់ក្លាសេទឹកកក រួចយកមកពេទ្យប៉ាស្ទ័រដើម្បីវិភាគរកមេរោគឆ្កែឆ្កួត។ អ្នកចូលចិត្តហូបសាច់ឆ្កែ អាចឆ្លងមេរោគឆ្កែឆ្កួតដោយមិនដឹងខ្លួន។ វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺឆ្កែឆ្កួតតម្លៃតែ១៥ដុល្លារប៉ុណ្ណោះ (ចាក់មួយចប់ស្មើ៣ដង) នៅពេទ្យប៉ាស្ទ័រ។ ក្នុងករណីត្រូវថែមវ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺតេតាណូស តម្លៃ៣ដុល្លារក្នុង១លើក។ ករណីប្រាកដថាជាសត្វមានជំងឺឆ្កែឆ្កួតខាំឬខ្វាច ឬករណីរបួសធំធ្ងន់ធ្ងរ ឬករណីរបួសនៅផ្នែកក្បាល ត្រូវបន្ថែមសេរ៉ូមបង្ការជំងឺឆ្កែឆ្កួត តម្លៃ៣២ដុល្លារ ករណីអាយុក្រោម ឬស្មើ១៥ឆ្នាំ និង៤៥ដុល្លារ ករណីអាយុលើសពី ១៥ឆ្នាំ។
តើជំងឺឆ្កែឆ្កួតជាអ្វី? មនុស្សយើងអាចឆ្លងវាដោយរបៀបណា? ហើយអាចប៉ះពាល់ជីវិតទេ?
ជំងឺឆ្កែឆ្កួត ជាជំងឺដែលសាហាវអាចសម្លាប់ជីវិតមនុស្សបាន។ មនុស្សមួយចំនួនធំតែងតែច្រឡំថា ជំងឺឆ្កែឆ្កួតគឺ មនុស្សដែលត្រូវឆ្កែឆ្កួតខាំ នឹងក្លាយទៅជាមនុស្សឆ្គួត មានបញ្ហាសតិអារម្មណ៍។ នេះជាការយល់ខុស ព្រោះប្រជាជនភាគច្រើនមិនទាន់យល់ពីបញ្ហានេះ។
ខ្ញុំសង្ឃឹមថាអត្ថបទខាងក្រោមនេះ និងផ្តល់ការយល់ដឹងទាក់ទងនឹងជំងឺឆ្កែឆ្កួត ឲ្យកាន់តែច្បាស់។
បើតាមផេកហ្វេសប៊ុក Sokhomalpheap Pharmacy លោកវេជ្ជបណ្ឌិត លី សុវត្ថិ នឹង លោក Didier FONTENILLE ដែលដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ របស់អង្គការ ស៊ីប៉ា: “ខ្ញុំចង់ដឹង: ស្វែងយល់ពីជំងឺឆ្កែឆ្កួត” បានលើកឡើងថា ស្វែងយល់អំពីជំងឺឆ្កែឆ្កួត។ ជំងឺឆ្កែឆ្កួត គឺជាជំងឺឆ្លងពីសត្វដែលមានផ្ទុកមេរោគជំងឺឆ្កែឆ្កួតខាំ ឬខ្វាច។ ទោះបីជំងឺនេះភាគច្រើនឆ្លងតាមរយៈឆ្កែឆ្កួតខាំ តែវាក៏អាចឆ្លងតាមសត្វផ្សេងទៀតៗដែលផ្ទុកមេរោគ ដូចជា ឆ្មា ស្វា ជ្រូក ឬប្រចៀវផងដែរ។
+ការឆ្លងមេរោគឆ្កែឆ្កួតទៅមនុស្ស៖ មេរោគឆ្លងចូលទៅក្នុងមុខរបួស តាមរយៈទឹកមាត់របស់សត្វដែលខាំ។ បន្ទាប់មកមេរោគបង្កើនចំនួន នៅក្នុងសាច់ដុំជុំវិញមុខរបួសនិងធ្វើ ដំណើរពីមុខរបួសទៅរកខួរក្បាល តាមប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ។ ពេលទៅដល់ខួរក្បាលវាបង្កឲ្យមានការរលាកខួរក្បាល ស្តែងចេញជាជំងឺឆ្កែឆ្កួត។
+រោគសញ្ញាជំងឺឆ្កែឆ្កួតលើមនុស្ស៖ រោគសញ្ញាលេចឡើងក្នុងរវាងពី ១ទៅ៣ខែ បន្ទាប់ពីមានការឆ្លងវីរុស ចូលក្នុងខ្លួនតាមមុខរបួស បង្កដោយសត្វដែលឈឺជំងឺឆ្កែឆ្កួត។ រោគសញ្ញាសំខាន់ៗមានដូចជា: បដិសេធទទួលទានទឹក រំញោចខ្លាំងពេលត្រូវខ្យល់ (ប្រកាច់) ហៀរទឹកមាត់ ពិបាកដកដង្ហើម និង ពិបាកលេបអាហារ ឬទឹក។ ខ្លាចទឹក ករណីនេះក្មេងស្រេចទឹកខ្លាំ តែមិនហ៊ានផឹកទឹកព្រោះវាធ្វើឲ្យក្មេងឈ្លក់ ពិបាកដកដង្ហើម ខ្លាចខ្យល់ ព្រោះខ្យល់ត្រជាក់ធ្វើឲ្យផ្លូវដង្ហើមក្មេងបិទ ដកដង្ហើមមិនរួច លេសលាស នៅមិនស្ងៀម ទន់ដៅទន់ជើង លេចនោមមិនដឹងខ្លួន ឈឺក្បាល ចង្អោរ ក្អួត ឈឺ និងស្ពិកអុចៗ នៅ
កន្លែងដែលសត្វដែលមានជំងឺឆ្កែឆ្គួតខាំ ជាដើម។
+កត្តាដែលត្រូវធ្វើបន្ទាប់ពីមានរបួសដោយសត្វខាំ ឬខ្វាច: ប្រញាប់លាងសម្អាតរបួសដោយទឹក និងសាប៊ូឲ្យបានស្អាត ដោយចាក់ទឹកបង្ហូរលាងឲ្យបានប្រមាណ ១០ទៅ១៥នាទី។ ប្រើថ្នាំសម្លាប់មេរោគ ដូចជាទឹកថ្នាំ បេតាឌីន ឬអាល់កុលដើម្បីសម្អាតរបួស
ត្រូវទៅជួបពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ អំពីការបង្ការជំងឺឆ្កែឆ្កួត ឲ្យបានឆាប់បំផុត ដើម្បីទទួលការចាក់ថ្នាំងបង្ការជំងឺឆ្កែឆ្កួត។
+ការចាក់ថ្នាំបង្ការជំងឺឆ្កែឆ្កួតក្រោយពេលមានសត្វខាំ ឬខ្វាច: ការចាក់ថ្នាំបង្ការជំងឺឆ្កែឆ្កួតក្រោយសត្វខាំ រឺខ្វាច់ត្រូវធ្វើឡើងចំនួន ៤លើក ដើម្បីទទួលបានការការពារប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ ការចាក់ថ្នាំបង្ការទាំង ៤លើកដោយចាក់សាច់ដុំ ឬចាក់សើស្បែកមានរយៈពេលដូចតទៅ: លើកទី ១: ថ្ងៃចាក់លើកដំបូង។ លើកទី ២: នៅ៣ថ្ងៃក្រោយចាក់លើកទី១។ លើកទី ៣: នៅ៧ថ្ងៃក្រោយចាក់លើកទី១ និងលើកទី ៤: នៅ២១ឬ២៨ថ្ងៃក្រោយចាក់លើកទី១
ហេតុអ្វីបានជាជំងឺឆ្កែឆ្កួតអាចសម្លាប់មនុស្សបាន? វីរុសជំងឺឆ្កែឆ្គួត ត្រូវបានបញ្ជូនតាមទឹកមាត់ របស់សត្វដែលមានជំងឺឆ្កែឆ្គួតដើយការខាំ ក្រញៅ ឬលិឍ។ បន្ទាប់មកវាធ្វើដំណើរទៅប្រព័ន្ធប្រសាទ ហើយចុងក្រើយតម្រង់ទិសទៅប្រព័ន្ធប្រសាទកណ្តាល ដែលស្ថិតនៅខួរក្បាល ហើយធ្វើឲ្យខូចខួរក្បាលទាំងមូល។
ត្រូវចងចាំថាបើអ្នកជំងឺស្តែងចេញជារោគសញ្ញាជំងឺឆ្កែឆ្គួត នោះមានន័យថាក្មេង នឹងត្រូវស្លាប់ក្នុងរយៈពេលជាទូទៅ៣ទៅ៥ថ្ងៃ ដើយគ្មានវិធីសាស្ត្រណាដែលពេទ្យអាចជួយបាននោះទេ។
អ្នកដែលមានឆ្កែទាំងអស់ គឺទីមួយត្រូវមានខ្សែរបស់វា កុំឲ្យមានចិញ្ចឹមលែង ហើយបើសិនជាអាចដាក់នៅក្នុងទ្រុងបាន ហើយពេលយប់សឹមលែងវាជាការមួយល្អ ហើយបញ្ហាទីពីរ គឺសុំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ នៅពេលដែលចិញ្ចឹមឆ្កែ សូមនាំឆ្កែទៅចាក់ថ្នាំការពារជំងឺឆ្កែឆ្កួតនេះគ្រប់ៗគ្នា ដើម្បីបញ្ជៀសនូវការរីករាលដាលឆ្លងនូវជំងឺឆ្កែឆ្កួត៕ ដោយ ៖ កូឡាប