ភ្នំពេញ ៖ អង្គការលីកាដូបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្ដីពី ថ្ងៃទិវាពិភពលោកប្រឆាំងនឹងពលកម្មកុមារ ។ លីកាដូស្នើសុំឱ្យអាជ្ញាធរអនុវត្តច្បាប់ស្ដីអំពីពលកម្មកុមារឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
ថ្ងៃនេះ (១២មិថុនា) អង្គការសម្ព័នខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស (លីកាដូ) បានចូលរួម ប្រារព្ធ ទិវា ពិភពលោក ប្រឆាំងនឹង ពលកម្មកុមារ ដោយមាន រៀបចំសកម្មភាព មួយចំនួន នៅក្នុង សិប្បកម្ម ផលិតឥដ្ឋ ចំនួនពីរ រួមមានសិប្បកម្មផលិតឥដ្ឋ ខេង ហុក ស្ថិតក្នុងស្រុកខ្សាច់កណ្ដាល និងសិប្បកម្មផលិតឥដ្ឋ ត្បូងពេជ្រ ស្ថិតក្នុងស្រុកមុខកំពូល ខេត្តកណ្ដាល។ មនុស្សប្រមាណជា ២០០ នាក់ បានចូលរួមប្រារព្ធទិវានេះ ក្នុងនោះមាន ម្ចាស់សិប្បកម្ម ផលិតឥដ្ឋ កម្មករ-កម្មការិនី និងកុមារ។ ការប្រារព្ធ ទិវានេះ ធ្វើឡើង ដើម្បីចូលរួមលើកកម្ពស់ ការយល់ដឹងនៅក្នុងវិស័យសិប្បកម្មផលិតឥដ្ឋ ពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ និងផលវិបាកនៃការប្រើប្រាស់ ពលកម្ម កុមារ និងទាសភាពបំណុល ក៏ដូចជាសារៈសំខាន់ នៃសុវត្ថិភាពនៅកន្លែងធ្វើការជាដើម។
ការប្រារព្ធទិវាទាំងពីរទីតាំងខាងលើនេះ ត្រូវបានរៀបចំឡើងដើម្បីធានាថា ម្ចាស់សិប្បកម្មផលិតឥដ្ឋទាំងពីរ និងនយោជិតទាំងអស់ ដែលធ្វើការនៅទីនោះទទួលបានការយល់ដឹងប្រសើរជាងមុនស្ដីពីហានិភ័យ នៃការប្រើប្រាស់ពលកម្មកុមារ និងទាសភាពបំណុល។ ក្រៅពីនេះក៏មានការធ្វើបទបង្ហាញ និងចែកខិត្តប័ណ្ណផ្សព្វផ្សាយ ដល់ម្ចាស់សិប្បកម្ម និងកម្មករពាក់ព័ន្ធនឹងបទបញ្ញត្តិមួយចំនួននៅក្នុងច្បាប់ស្ដីពីការងារ និងការប្ដេជ្ញាចិត្ត របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាជាមួយនឹងអនុសញ្ញាលេខ ១៨២ របស់អង្គការពលកម្មអន្តរជាតិដើម្បីបញ្ឈប់រាល់ទម្រង់អាក្រក់បំផុត នៃពលកម្មកុមារ ។
លីកាដូជឿជាក់ថា ការចូលរួមរបស់ភាគពាក់ព័ន្ធ ទាំងអស់រួមមានអាជ្ញាធរម្ចាស់ សិប្បកម្មផលិតឥដ្ឋកម្មករ -កម្មការិនី និងកូនៗ របស់អ្នកទាំងនោះ គឺជាមធ្យោបាយមួយប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងស្ដីពីការបម្រើពលកម្ម ដើម្បីដោះបំណុល និងកម្មករជាអនីតិជនដែលត្រូវបានប្រទះឃើញជារឿយៗ នៅក្នុងសិប្បកម្មផលិតឥដ្ឋ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែនេះជារឿងសំខាន់សម្រាប់អាជ្ញាធរកម្ពុជា ដែលមានទំនួលខុសត្រូវ ក្នុងការអនុវត្តបទបញ្ញត្តិផ្សេងៗ ដែលមានស្រាប់ដើម្បីបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់នូវពលកម្មកុមារ នៅក្នុងសិប្បកម្មផលិតឥដ្ឋ និងធានាថាគ្មានកុមារណាម្នាក់ ត្រូវរងរបួសនៅសិប្បកម្មទាំងនេះបន្តទៀត។
ថ្មីៗនេះ ក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩ ក្មេងស្រី អាយុ១០ឆ្នាំម្នាក់ ត្រូវបាន រងរបួសដាច់ដៃស្ដាំម្ខាងនៅក្នុងសិប្បកម្ម ផលិតឥដ្ឋ។ ទោះបីជានាងជាអនីតិជន ប៉ុន្តែនាងបានជួយឪពុកម្ដាយដាក់ដីចូលក្នុងម៉ាស៊ីនកាត់ឥដ្ឋ ដែលទទួលបានប្រាក់កម្រៃតាមចំនួនផលិតកម្ម។ ជាទម្លាប់នៃសិប្បកម្មផលិតឥដ្ឋដែលមានកម្មករជំពាក់បំណុល ម្ចាស់សិប្បកម្ម ផលិតឥដ្ឋ ប្រាក់កម្រៃ បែបនេះ អាចផ្ដល់ ជាមធ្យោបាយលើកទឹកចិត្តដល់គ្រួសារដើម្បីបង្កើន ចំនួនផលិតកម្ម ដោយឱ្យសមាជិក គ្រួសារចូលរួមជួយធ្វើការ។
ភ្លាមៗ បន្ទាប់ពីហេតុការណ៍នេះ ក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ បានសម្រេចផាកពិន័យម្ចាស់សិប្បកម្ម និងបិទដំណើរការរបស់សិប្បកម្ម។ ប៉ុន្តែគិតត្រឹមថ្ងៃទី៣០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៩ លីកាដូបានសង្កេត ឃើញថាសិប្បកម្មផលិតឥដ្ឋមួយនេះ គឺនៅដំណើរការនៅឡើយ ទោះបីជាមានចំនួនផលិតកម្មតិចជាងមុន ក៏ដោយ។ អាជ្ញាធរអនុវត្តច្បាប់ និងមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធមានកាតព្វកិច្ច ដើម្បីចាត់វិធានការឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពជាងនេះក្នុងការបញ្ឈប់ពលកម្មកុមារ និងទាសភាពបំណុលនៅក្នុងសិប្បកម្មផលិតឥដ្ឋ។
នៅក្នុងរបាយការណ៍ ចុះផ្សាយឆ្នាំ២០១៦ ដែលមានចំណងជើងថា ការ អភិវឌ្ឍ លើ ទាសភាព “ការ បញ្ចាំ ខ្លួន ដោះ បំណុល និង ពលកម្ម កុមារ ក្នុង សិប្បកម្ម ផលិតឥដ្ឋ នៅ កម្ពុជា” លីកាដូបាន ឃ្លាំមើលដំណើរការ ផលិតឥដ្ឋ ចំនួន១១ ទីតាំងធំៗ នៅភាគខាងជើង រាជធានីភ្នំពេញ ក្នុងនោះ មាន សិប្បកម្ម ផលិតឥដ្ឋជាង១០០ និងកម្មកររាប់ពាន់នាក់។ របាយការណ៍នេះ បានពណ៌នាលម្អិត ពីមធ្យោបាយដែល ម្ចាស់សិប្បកម្មជ្រើសរើសកម្មករ ផ្ដល់ប្រាក់បំណុលឱ្យខ្ចី និងកន្លែងស្នាក់នៅ ដោយដោះដូរគ្នាថា កម្មករនឹងធ្វើការ រហូតដល់អ្នកទាំងនោះ ដោះបំណុលទាំងអស់នោះរួច។ ប្រាក់កម្រៃ ទាបមានន័យថា កម្មករជារឿយៗតែងតែតស៊ូ ធ្វើការរកប្រាក់ដើម្បីដោះបំណុល និងស្នើសុំ ឱ្យកូនៗ ជួយធ្វើការ ដើម្បីបង្កើនចំនួន ផលិតកម្ម និងប្រាក់កម្រៃ។ របាយការណ៍ក៏បានរៀបរាប់ ពីករណីចំនួន៣ ដែលកុមារត្រូវបានរងគ្រោះដាច់ដៃ ដោយម៉ាស៊ីនកាត់ឥដ្ឋ ក្នុងនោះមានកុមារម្នាក់ បាន ស្លាប់បាត់បង់ជីវិត ដោយសាររបួសធ្ងន់ធ្ងរ ពេក។
ទោះបីជាមានបទបញ្ញត្តិ មួយចំនួន និងការលើកឡើង ជាច្រើនឆ្នាំលើបញ្ហានេះ ការរីករាលដាល នៃពលកម្មកុមារនៅក្នុង សិប្បកម្មផលិតឥដ្ឋ បានបង្ហាញថា អាជ្ញាធរមិនទាន់ បានចាត់វិធានការ សមស្រប ក្នុងការបញ្ឈប់ ពលកម្មកុមារ និងទាសភាពបំណុល នៅក្នុងសិប្បកម្មផលិតឥដ្ឋ នៅឡើយទេ។ នៅក្នុង របាយការណ៍ ឆ្នាំ២០១៦ លីកាដូបានដាក់ចេញ អនុសាសន៍ ជាច្រើនជូនទៅ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បី ស្នើសុំឱ្យអនុវត្ត ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព នូវច្បាប់ស្ដីពី ទាសភាពពលកម្ម និងដើម្បីលុបបំបាត់ រាល់ទម្រង់ នៃទាសភាព បំណុល។ ធនធាន និងថវិកាគ្រប់គ្រាន់ គួរត្រូវបានផ្ដល់ សម្រាប់អាជ្ញាធរ ដើម្បីឃ្លាំមើល និងស៊ើបអង្កេត ទៅលើករណីពលកម្មកុមារ និងអនុវត្តឱ្យមាន ប្រសិទ្ធភាពនូវការដាក់ទោស ប្រឆាំងនឹង ជនប្រព្រឹត្ត បទល្មើស ដូចមានចែង ក្នុងច្បាប់ស្ដីពីការងារ និងសេចក្ដីណែនាំ ផ្សេងៗ។ ដូចគ្នាផងដែរ រាជរដ្ឋាភិបាល និងម្ចាស់សិប្បកម្ម គួរមានទំនួលខុសត្រូវ និងគណនេយ្យភាព ចំពោះភាពខ្វះចន្លោះ ក្នុងការបញ្ឈប់ទម្រង់ ណាមួយ ឬទាំងអស់ នៃពលកម្មកុមារ។
កាលពីថ្ងៃទី០៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ ក្រសួងការងារបានចេញ សេចក្ដីណែនាំដោយ មានវិធានការ៥ចំណុច ក្នុងការហាមក្មេងចូលទៅ ក្នុងបរិវេណខ្សែសង្វាក់ ផលិតកម្មនៃសិប្បកម្ម ផលិតឥដ្ឋ។ វិធានការទាំងនេះរួមមាន ការធ្វើស្លាកសញ្ញាហាមឃាត់ ការហាមឃាត់ ជាដាច់ខាត នូវការ ប្រើប្រាស់ ទាសភាពបំណុល ការឃ្លាំមើលជាប្រចាំ នៃខ្សែសង្វាក់ផលិតកម្ម ការរៀបចំកន្លែង ស្នាក់នៅ ឱ្យឃ្លាតឆ្ងាយ ពីខ្សែសង្វាក់ផលិតកម្ម និងការហាមឃាត់ ជាដាច់ខាតនូវរាល់ទម្រង់ នៃការកេងប្រវ័ញ្ច ពលកម្មលើកុមារ ។
អ្វីដែលសំខាន់ជាងការ ចេញសេចក្ដីណែនាំទៅទៀតនោះ គឺ អាជ្ញាធរគួរតែអនុវត្ត វិធានការ ផ្លូវច្បាប់ ឱ្យបានហ្មត់ចត់ រួមមាន ការធ្វើអធិការកិច្ច ឱ្យបានតឹងរឹង និងទៀងទាត់ ការធ្វើការជាមួយ ម្ចាស់សិប្បកម្មផលិតឥដ្ឋ និងការអប់រំកម្មករ អំពីហានិភ័យ និងបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ នៃពលកម្មកុមារ និងទាសភាព បំណុល។ អនុសាសន៍ ទាំងនេះ និង មួយចំនួនទៀត ត្រូវបានរៀបរាប់ លម្អិត នៅក្នុង របាយការណ៍ លីកាដូឆ្នាំ២០១៦ហើយ។
ជាថ្មីម្ដងទៀត លីកាដូ សូមស្នើសុំដោយ ទទូចថា មិនគួរ មានពលកម្មកុមារ នៅក្នុង ប្រទេស កម្ពុជា ហើយក្មេងមិនទាន់ គ្រប់អាយុ មិនគួរត្រូវបាន រងរបួស ឬស្លាប់បាត់បង់ ជីវិត នៅកន្លែងធ្វើការ ក្នុងវិស័យណាមួយនោះទេ។ អាជ្ញាធរកម្ពុជា គួរចាត់វិធានការ ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីប្រឆាំង រាល់ទម្រង់ នៃការប្រើប្រាស់ពលកម្មកុមារ និងទាសភាពបំណុល។ ប្រសិនបើចំណាត់ការ ទាំងនេះ មិនត្រូវបាន ធ្វើឡើងនោះទេ ទម្រង់អាក្រក់ នៃទាសភាពសម័យទំនើប នេះនឹងបន្តរីករាលដាល នៅក្នុង ប្រទេសកម្ពុជា៕ ដោយ៖កូឡាប
