ភ្នំពេញ៖ក្រសួងសុខាភិបាល នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា អង្គការសុខភាពពិភពលោក និងយូអិនឌីភី ប្រកាសជាផ្លូវការនូវករណីសិក្សាជុំវិញ ការគ្រប់គ្រងថ្នាំជក់នៅកម្ពុជា។
កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍អង្គការសហប្រជាជាតិ ហៅកាត់ថា UNDP និងអង្គការដៃគូ បានរកឃើញថា ពលរដ្ឋខ្មែរជាង ១៥០០០ពាន់នាក់ បានបាត់បង់ជីវិត និងបំផ្លាញលុយអស់ជាង ៦៥៧លានដុល្លារ ដែលស្មើនឹង ៣ភាគរយនៃ GDP សរុបរបស់ជាតិ ទៅលើថ្នាំជក់ក្នុងមួយឆ្នាំៗ ។
UNDP បានឲ្យដឹងថា ការបង្កើនពន្ធលើថ្នាំជក់ ធ្វើឱ្យអាត្រាជក់បារីនៅកម្ពុជា ថយចុះយ៉ាងខ្លាំង។ នៅឆ្នាំដំបូងនៃការដំឡើងពន្ធលើផលិតផលថ្នាំជក់ ប្រជាជនកម្ពុជាអាចបញ្ជៀសខ្លួនពីភាពក្រីក្រ ពីការចំណាយទៅលើជំងឺដែលបង្កឡើងដោយថ្នាំជក់ បានចំនួន ១៥០០ ករណី និងបញ្ជៀសការចំណាយខ្ពស់ លើបញ្ហាសុខភាពបានចំនួនដល់ទៅ ១៦៨២៣ ករណី។
ការសិក្សាថ្មីមួយដោយ យូអិនឌីភី អង្គការសុខភាពពិភពលោក និង RTI International បានរកឃើញថា ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ប្រជាជនកម្ពុជាប្រមាណជា ១៥០០០នាក់ បានស្លាប់ដោយសារជំងឺដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងថ្នាំជក់ ហើយភាគច្រើន នៃអ្នកស្លាប់ គឺជាប្រជាជនក្រីក្រដែលមានប្រាក់ចំណូលទាប។
តើអ្នកដឹងទេថា បើទោះបីជាថ្នាំជក់ មិនបង្កជាជំងឺឆ្លងក៏ដោយ តែវាគឺជាវត្ថុធាតុមួយ ក្នុងចំណោមវត្ថុធាតុដទៃផ្សេងទៀត ដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាព ជាពិសេស ផ្សែងបារីអាចបង្កឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិត។ ហើយតើអ្នកដឹងទេថា ការជក់បារីនៅទីសាធារណៈ ត្រូវបានហាមឃាត់នៅប្រទេសកម្ពុជា?
ក្នុងសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយ លទ្ធផលប៉ាន់ប្រមាណ ស្ដីពីការសិក្សាអំពីផលប៉ះពាល់ នៃការប្រើប្រាស់ផលិតផលថ្នាំជក់នៅថ្ងៃទី៤ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៩ នៅរាជធានីភ្នំពេញ អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចជាន់ខ្ពស់នៃ UNDP ប្រចាំកម្ពុជា លោក Richard Colin Marshall បានលើកឡើងថា ការបាត់បង់ជីវិតពលរដ្ឋ និងការខ្ជះខ្ជាយលុយយ៉ាងច្រើនសម្បើមនេះ វាប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់បរិស្ថាន សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមនៅកម្ពុជា ខណៈដែលសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសនេះ ស្ថិតក្នុងប្រទេសដែលមានចំណូលទាបនៅឡើយនោះ។
លោក បានបន្ថែមថា៖ មានអ្នកស្លាប់ដោយថ្នាំជក់នេះ ប្រមាណជាង ១៥ពាន់នាក់ក្នុងមួយឆ្នាំ ដែលភាគច្រើន គឺក្នុងចំណោមពលរដ្ឋដែលមានប្រាក់ចំណូលទាប។ ថ្នាំជក់មិនត្រឹមតែជាបញ្ហាសុខភាពមួយ សម្រាប់កម្ពុជាបច្ចុប្បន្ននោះទេ តែវាក៏ជាបញ្ហាសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍបន្ទាប់ផងដែរ។ ការប្រើប្រាស់ថ្នាំជក់ វាមិនត្រឹមតែធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការអភិវឌ្ឍជាតិនោះទេ វាធ្វើឲ្យពលរដ្ឋកាន់តែជួបភាពក្រីក្រ ប៉ះពាល់ដល់សង្គម និងបរិស្ថាន។
មន្ត្រីកម្មវិធីសុខភាព និងអភិវឌ្ឍន៍នៃ UNDP លោក Dudley Tarlton បានលើកឡើងក្នុងបទបង្ហាញរបស់លោកថា បញ្ហាធំមួយដែលធ្វើឲ្យពលរដ្ឋកម្ពុជាខ្ជះខ្ជាយលុយ និងសុខភាពទៅលើថ្នាំជក់នេះ បណ្ដាលមកពីការយកពន្ធលើថ្នាំជក់នៅកម្ពុជានៅកម្រិតទាបនៅឡើយ ដែលធ្វើឲ្យថ្នាំជក់មានតម្លៃថោក និងងាយស្រួលទិញ។
លោក Dudley Tarlton៖ ការដំឡើងពន្ធ និងផ្ដល់នូវផលចំណេញច្រើន ជាពិសេសផ្ដល់ផលចំណេញដល់ក្រុម ដែលមានប្រាក់ចំណូលទាប ដែលពួកគេត្រូវចាកចេញពីបារី និងផ្ដល់អត្ថប្រយោជន៍ផ្នែកសុខភាពផងដែរ។ ដែលគេមិនត្រូវចំណាយទៅលើបារី អ៊ីចឹងគេទទួលបានផលប្រយោជន៍ច្រើន។
បើតាមលោក Dudley ក្រៅពីដំឡើងពន្ធលើថ្នាំជក់ រដ្ឋាភិបាលគួរមានវិធានការពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ពិនិត្យថ្នាំជក់ ហាមការជក់បារីតាមទីសាធារណៈ និងជំរុញឲ្យមានការសហការពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ដើម្បីអនុវត្តន៍ច្បាប់ឲ្យខ្លាំងថែមទៀត។
លោក អឿ បូរារ័ត្មន៍ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសុខាភិបាល ៖ របាយការណ៍ការសិក្សាប៉ាន់ ប្រមាណនេះ ជាឯកសារសំខាន់មួយបន្ថែមទៀតក្នុងការផ្ដល់ជាភស្តុតាង និងអនុសាសន៍ដល់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្រាប់អនុវត្តន៍ការត្រួតពិនិត្យផលិតផលថ្នាំជក់ ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ ក្រសួងសុខាភិបាល និងគណៈកម្មាធិការត្រួតពិនិត្យផលិតផលថ្នាំជក់ នឹងបន្តការខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការទប់ស្កាត់ការប្រើប្រាស់ ដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព។ ករណីសិក្សានេះ បង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា ថ្នាំជក់កំពុងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ប្រជាជន និងសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង។ រដ្ឋាភិបាល បានប្តេជ្ញាអនុវត្តន៍វិធានការចាំបាច់នានា ដើម្បីធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវសុខុមាលភាព របស់មនុស្សទាំងអស់ ដែលសង្រ្គោះជីវិត និងលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពសេដ្ឋកិច្ច របស់ប្រទេស និងប្រជាជន។
ក្នុងនាម ជាភាគីនៃសន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិ ស្តីពី ការត្រួតពិនិត្យថ្នាំជក់ – អនុសញ្ញាក្របខ័ណ្ឌអង្គការសុខភាពពិភពលោក ស្តីពីការត្រួតពិនិត្យថ្នាំជក់ (WHO FCTC) ប្រទេសកម្ពុជា បានចាត់វិធានការសំខាន់ៗ ដើម្បីកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ថ្នាំជក់។ ជំហានទាំងនេះ រួមបញ្ចូលការអនុម័តច្បាប់គ្រប់គ្រងថ្នាំជក់ ទូលំទូលាយ ការបង្កើតយន្តការសម្របសម្រួលថ្នាក់ជាតិចម្រុះ និងការអនុវត្ត ការព្រមានអំពីរូបភាពដ៏ធំ នៅលើកញ្ចប់បារី។
ខណៈពេលដែលយើងបានឃើញប្រទេសកម្ពុជា ធ្វើឱ្យមានការរីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំង ក្នុងការគ្រប់គ្រងថ្នាំជក់ វានៅតែអាចធ្វើបានបន្ថែមទៀត ដើម្បីការពារប្រជាជន ពីផលប៉ះពាល់នៃថ្នាំជក់។
លោក Rodrigo Santos Feijo មន្រ្តីបច្ចេកទេសជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ជាមួយលេខាធិការដ្ឋាន FCTC របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក បានមានប្រសាសន៍ថា “យើងសូមលើកទឹកចិត្ត ដល់ក្រសួងទាំងអស់ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីគាំទ្រដល់ការអនុវត្តពេញលេញនៃ FCTC របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ដើម្បីជំរុញសុខភាព និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព” ។
ករណីវិនិយោគបានបង្ហាញថា ទោះបីជាការពង្រឹងការគ្រប់គ្រងថ្នាំជក់ មានប្រយោជន៍ក៏ដោយ ក៏ក្រុមដែលមានប្រាក់ចំណូលទាបបំផុត របស់ប្រទេសកម្ពុជា នឹងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ច្រើនបំផុត។
លោក Richard Colin Marshall អ្នកសេដ្ឋកិច្ចជាន់ខ្ពស់ នៃយូអិនឌីភីកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា “រឿងមួយដែលខ្ញុំដកចេញ ពីករណីវិនិយោគ គឺថាតើការគ្រប់គ្រងថ្នាំជក់ មានប្រសិទ្ធភាពយ៉ាងណា ក្នុងការការពារជីវិត និងជីវភាពរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា ដែលមានចំណូលទាប” ។ នេះបញ្ជាក់ពីសារសំខាន់របស់អង្គការ FCTC របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក សម្រាប់ការសម្រេចគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយនិរន្តរភាព ជាច្រើនរួមទាំង SDG 10 ស្តីពីការកាត់បន្ថយវិសមភាពផងដែរ។
ករណីវិនិយោគនេះ កត់សម្គាល់នូវចំណុចសំខាន់មួយ សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា។ លោក Nargiza Khodjaeva តំណាងអង្គការសុខភាពពិភពលោក ដឹកនាំភ្នាក់ងារបច្ចេកទេសជំងឺមិនឆ្លង និងសុខភាព តាមរយៈដំណើរជីវិតរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO Cambodia) បាននិយាយថា “ការស្រាវជ្រាវបានមើលឃើញ ពីការសហការយ៉ាងខ្លាំងក្លា លើសពីវិស័យសុខាភិបាល” ។ ការស្រាវជ្រាវនេះ នឹងរួមចំណែកដល់របៀបវារៈសកល និងថ្នាក់តំបន់ ស្តីពីការការពារកត្តាហានិភ័យ នៃជំងឺមហារីកដែលមិនមែនជាការឆ្លង និងជាគន្លឹះក្នុងការផ្តល់ព័ត៌មាន ដល់គោលនយោបាយសុខភាពសាធារណៈ កំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព។
ករណីការវិនិយោគនេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងជាផ្នែកមួយនៃគម្រោង FCTC 2030 ដោយមានការឧបត្ថម្ភយ៉ាងសប្បុរស ពីរដ្ឋាភិបាលនៃចក្រភពអង់គ្លេស និងអូស្ត្រាលី។
ថ្នាំជក់ គឺជាបញ្ហាសុខភាព និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព។
របាយការណ៍នេះ បង្ហាញពីការរកឃើញនៃករណីនេះ សម្រាប់ការវិនិយោគ លើការគ្រប់គ្រងថ្នាំជក់ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ វាវាស់វែងតម្លៃ និងផលប្រយោជន៍ ក្នុងលក្ខខណ្ឌសុខភាព និងសេដ្ឋកិច្ច នៃការអនុវត្តវិធានការគ្រប់គ្រងថ្នាំជក់ ជាអាទិភាពប្រាំ ស្របតាមអនុសញ្ញាក្របខ័ណ្ឌអង្គការសុខភាពពិភពលោក ស្តីពីការត្រួតពិនិត្យថ្នាំជក់ និងយោងទៅតាមអាទិភាព ដែលបានកំណត់របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ វិធានការគោលនយោបាយចំនួនប្រាំនេះគឺ: (ក) បង្កើនការយកពន្ធថ្នាំជក់ ដើម្បីកាត់បន្ថយលទ្ធភាពនៃផលិតផលថ្នាំជក់ (FCTC មាត្រា 6) ។ (ខ) បង្ខំឱ្យហាមឃាត់ការជក់បារីនៅគ្រប់ទីកន្លែងសាធារណៈ ដើម្បីការពារមនុស្សពីផ្សែងបារី (មាត្រា 8 របស់ FCTC។ (គ) អនុវត្តការវេចខ្ចប់ធម្មតា (មាត្រា 11 របស់ FCTC) ។ (ឃ) បង្កើនភាពញឹកញាប់ និងគ្របដណ្តប់ នៃយុទ្ធនាការប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដ៏ធំ (មាត្រា 12 របស់ FCTC) ។ និង (ង) អនុម័តនិងអនុវត្តន៍ ការហាមឃាត់ទូលំទូលាយ លើគ្រប់ទម្រង់ នៃការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មថ្នាំជក់ និងការលើកកម្ពស់ថ្នាំជក់ (មាត្រា 13 នៃ FCTC) ។ ដោយសារអ្នកពាក់ព័ន្ធ បានសម្តែងចំណាប់អារម្មណ៍ ទៅលើលទ្ធផលផ្សេងទៀត ដែលអាចបណ្តាលមកពីការបង្កើនពន្ធលើថ្នាំជក់ ករណីវិនិយោគក៏ពិនិត្យលើផលប៉ះពាល់របស់វា ទៅលើការពិចារណាសមធម៌ និងការព្យាករពន្ធផងដែរ៕ដោយ៖កូឡាប
