សៀមរាប៖ ដើម្បីថែរក្សា និងលើកកម្ពស់ទេសភាពវប្បធ៌មក្នុងរមណីយដ្ឋានអង្គរ ជាពិសេសលើកតម្លៃនិងអភិរក្សផ្ទះបុរាណខ្មែរ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានដាក់ចេញនូវគោលការណ៍គំរូសាងសង់លំនៅដ្ឋាន បែបខ្មែរបុរាណដល់អ្នកស្រុកអង្គរ។ ផ្ទះបែបបុរាណខ្មែរ ជាប្រភេទផ្ទះបានកសាងខ្ពស់ផុតពីដី ជាប្រភេទសំណង់ស្រាល គ្មានការជីកគ្រឹះជ្រៅទៅក្នុងដី និងមានទម្រង់៥ប្រភេទ ដោយប្រភេទនីមួយៗមានភាពខុសគ្នាត្រង់រចនាបថនៃដំបូល ។
អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកស្រុកអង្គរ ជួសជុលផ្ទះចាស់ទ្រុឌទ្រោម ឬសាងសង់ផ្ទះថ្មីជំនួសផ្ទះចាស់ ក្នុងនោះដែរ ផ្ទះដែលត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យសាងសង់ គឺជាប្រភេទផ្ទះដែលមានរចនាបថបែបខ្មែរ មានចំនួន៥ប្រភេទ គឺប្រភេទផ្ទះខ្មែរ ឬកឹង ប្រភេទផ្ទះរោង(ផ្ទះកន្តាំង) ប្រភេទផ្ទះរោងដោល ប្រភេទផ្ទះរោងឌឿង និងប្រភេទផ្ទះប៉ិត។ ចំពោះប្រភេទផ្ទះក្រៅពីនេះ មិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឡើយ ដូចជាផ្ទះតៀម ផ្ទះល្វែងមួយជាន់ ឬច្រើនជាន់ ឬសំណង់ទាំងឡាយណាដែលមានការជីកគ្រឹះជ្រៅទៅក្នុងដី និងមានលក្ខណៈទំនើបកម្ម។
ក្នុងនោះដែរ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរក៏បានគិតគូដល់ថ្នាំពណ៌ផ្ទះ ដំបូលត្រូវធ្វើអំពីក្បឿងប្រើពណ៌ដីដុត ឬពណ៌ស៊ីម៉ងត៍ ហ្វ៊ីប្រូ ឬស័ង្កសីត្រូវប្រើពណ៌ក្រហម ឬពណ៌បៃតង ជញ្ជាំងឥដ្ឋខាងក្រោមអាចលាបពណ៌ស៊ីម៉ងត៍ ឬពណ៌ដីលែង ឱ្យស្រគាំទៅនឹងពណ៌ឈើ ចំណែកឯជញ្ជាំង ទ្វារ បង្អួច ដែលធ្វើអំពីឈើត្រូវទុកសាច់ឈើធម្មជាតិ ឬក៏លាបពណ៌ដូចឈើធម្មជាតិ។ ពណ៌ក្រៅពីនេះដែលមានសភាពស្រស់ឆើតឆាយ ត្រូវបានហាមឃាត់ ពុំអនុញ្ញាតឡើយ។
ប្រជាពលរដ្ឋដែលបានរស់នៅក្នុងតំបន់១ និងតំបន់២ អាចរុះរើ ជួសជុលផ្ទះចាស់ទ្រុឌទ្រោម ឬសាងសង់ផ្ទះថ្មីជំនួសផ្ទះចាស់បាន ត្រូវមានលិខិតអនុញ្ញាតពីអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាជាមុន ដូចមានចែងក្នុងព្រះរាជក្រឹត្យ នស/រកត/០១៩៩/១៩ ចុះថ្ងៃទី២២ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៩៩ និងបទបញ្ជារបស់រាជរដ្ឋាភិបាល លេខ០២ បប ចុះថ្ងៃទី២៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០០៤ ព្រមទាំងសេចក្តីសម្រេចរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល លេខ ៧០ សសរ ចុះថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៤។
តើអ្នកស្រុកអង្គរមានលក្ខខណ្ឌដូចម្តេចខ្លះ ដើម្បីទទួលបានសិទ្ធិសាងសង់ផ្ទះថ្មីជំនួសផ្ទះចាស់?
យោងតាមប្រការ១ និងប្រការ២ នៃសេចក្តីសម្រេចរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលលេខ ៧០ សសរ ចុះថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៤ ស្តីពីការកំណត់បទដ្ឋាននៃការប្រើប្រាស់ដីធ្លីនៅតំបន់១ និងតំបន់២ ក្នុងតំបន់រមណីយដ្ឋានសៀមរាប-អង្គរបានចែងថា ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលមានលំនៅដ្ឋាន និងរស់នៅយូរលង់មកហើយអាចជួសជុលផ្ទះចាស់ទ្រុឌទ្រោម ឬសាងសង់ផ្ទះថ្មីជំនួសផ្ទះចាស់បាន ដោយមានការសុំអនុញ្ញាតពីសមត្ថកិច្ចនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ប៉ុន្តែរាល់ការសាងសង់ផ្ទះថ្មីបន្ថែម ត្រូវហាមឃាត់ជាដាច់ខាត។
ប្រជាពលរដ្ឋអ្នកស្នើសុំសាងសង់ត្រូវភ្ជាប់មកជាមួយនូវឯកសារពាក់ព័ន្ធមួយចំនួនដូចជា៖ លិខិតទាក់ទងនឹងការកាន់កាប់ និងប្រើប្រាស់ដីធ្លី លិខិតស្នាក់នៅ (សៀវភៅស្នាក់នៅ ឬសៀវភៅគ្រួសារ) អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ និងសំបុត្រកំណើតជាដើម។
លើសពីនេះទៅទៀត ក្រោយពីបានទទួលពាក្យស្នើសុំសាងសង់ពីប្រជាពលរដ្ឋ អ្នកជំនាញពីនាយកដ្ឋានរៀបចំដែនដី និងគ្រប់គ្រងលំនៅដ្ឋានក្នុងឧទ្យានអង្គរ នៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា នឹងធ្វើការវិនិច្ឆ័យដោយពិនិត្យលក្ខខណ្ឌមួយចំនួន មុននឹងអនុញ្ញាតឱ្យសាងសង់ តាមរយៈការចុះទៅពិនិត្យដល់ទីតាំងស្នើសុំជាក់ស្តែងផ្ទាល់ សាកសួរព័ត៌មានទាក់ទងនឹងប្រវត្តិនៃការកាន់កាប់ និងប្រើប្រាស់ដីធ្លី ប្រវត្តិនៃការតាំង ទីលំនៅ ព្រមទាំងផ្ទៀងផ្ទាត់ខ្នងផ្ទះចាស់ដែលមាននៅទីតាំងស្នើសុំនោះជាមួយនឹងទិន្នន័យ JICA ធ្វើឡើងនៅឆ្នាំ១៩៩៨ រូបភាពពីលើអាកាស Google Earth ឆ្នាំ២០០៤ និងឈ្មោះរបស់ម្ចាស់សំណើនៅក្នុងបញ្ជីជំរឿន របស់អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាក្នុងឆ្នាំ២០០៤-២០០៥។
នៅពេលពិនិត្យឃើញថា ម្ចាស់សំណើមានលក្ខខណ្ឌគ្រប់គ្រាន់ហើយ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរានឹងចេញលិខិតអនុញ្ញាតសាងសង់ ដោយមានភ្ជាប់ជាមួយនឹងលិខិតប្រកាសសាងសង់ (ក្រដាសពណ៌លឿង) និងកិច្ចសន្យសាងសង់ ដែលសាមីជនយល់ព្រមចុះហត្ថលេខាព្រមព្រៀង ជាមួយអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាលើប្លង់ស្ថាបត្យកម្ម ជាសំណង់ស្រាល គ្មានការជីកគ្រឹះជ្រៅទៅក្នុងដី ដែលមានរចនាបថជាសំណង់លំនៅដ្ឋានខ្មែរ។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា ប្រជាពលរដ្ឋអាចដាក់ពាក្យស្នើសុំសាងសង់បាននៅ៣ទីតាំង ៖ ទីតាំងទី១ នៅច្រកចេញចូលតែមួយប្រចាំស្រុកពួក ទីតាំងទី២ នៅចេញចូលចូលតែមួយប្រចាំក្រុងសៀមរាប និងទីតាំងទី៣ នៅមជ្ឈមណ្ឌលសេវាកម្មនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ស្ថិតនៅភូមិបង្កោង ឃុំបាគង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប៕ដោយ៖បញ្ញាស័ក្តិ
