ភ្នំពេញ៖ គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន (គបម-GDP) នៅថ្ងៃចន្ទ ទី ៧ ខែ តុលា ឆ្នាំ២០១៩នេះ បានសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ទាក់ទងនឹងព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម ក្រោយពីពិធីសារខណ្ឌសីមា និងបោះបង្គោលព្រំដែនគោក រវាងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០១៩កន្លងមកថ្មីៗនេះ។
ក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍នោះបានបញ្ជាក់ថា គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន (គបម) មានក្ដីបារម្ភអំពីការចុះហត្ថលេខាលើឯកសារច្បាប់ចំនួន ០២ ទាក់ទងនឹងបញ្ហាព្រំដែន រួមមាន (១) សនិ្ធសញ្ញាបំពេញបន្ថែមលើសន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋឆ្នាំ ១៩៨៥ និង សន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ ២០០៥ រវាងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាមួយសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម និង (២) ពិធីសារខណ្ឌសីមា និងបោះបង្គោលព្រំដែនគោក រវាងព្រះរាជា ណាចក្រកម្ពុជា និងសាធារណៈរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម នាថ្ងៃទី៥ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០១៩។
ដោយសារព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មិនមានគណៈកម្មការជំនាញឯករាជ្យលើបញ្ហាព្រំដែន ប្រវត្តិសាស្ត្រ ច្បាប់ និងប្រជាសាស្ត្រ គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន មិនអាចដឹងបានថា ការចុះសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនរវាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អាណត្តិទី ៦ និងរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម នៅថ្ងៃទី ៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៩ កម្ពុជា ខាត ឬវៀតណាម ចំណេញទេ។ គបម យល់ឃើញថា ការមានព្រំដែនមួយច្បាស់លាស់ជារឿងល្អប្រសើរ។
គបម ទាមទារ៖ ១. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបង្ហាញឯកសារច្បាប់ទាំងពីរទាក់ទងនឹងបញ្ហាព្រំដែន ដែលបានចុះហត្ថលេខា នាថ្ងៃទី ៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៩ ជាសាធារណៈ។
២. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាត្រូវធានាថាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូប ជាពិសេសម្ចាស់ដីនៅតាមបន្ទាត់ព្រំដែន អាចកាន់កាប់ ប្រើប្រាស់ អាស្រ័យផល និងដើរហើរ ដោយគ្មានការរារាំង និងគំរាមកំហែង។
៣. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាត្រូវអភិវឌ្ឍតំបន់ព្រំដែនឲ្យក្លាយជាសហគមន៍សម្បូរសប្បាយ។
៤. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនត្រូវបង្កើតតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស នៅតាមបណ្ដោយព្រំដែនដោយវិនិយោគគិន
នៃប្រទេសដែលជាប់ព្រំដែននោះឡើយ។
គបម យល់ឃើញថា ក្នុងស្ថានភាពនយោបាយដែលប្រទេសនៅមិនទាន់មានឯកភាពជាតិ និងក្នុងពេលដែលសភាជាតិគ្រប់គ្រងដោយគណបក្សតែមួយ រដ្ឋសភានៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ពុំគួរផ្ដល់សច្ចាប័នលើសន្ធិសញ្ញា ឬកិច្ចព្រមព្រៀងលើបញ្ហាព្រំដែនឡើយ។
គបម សូមរំលឹកអំពីគោលនយោបាយនៃសៀវភៅបៃតង ចំណុច ១១២ ចែងថា៖ បង្កើតក្រុមជំនាញបច្ចេកទេសច្បាប់អន្តរជាតិ ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងផែនទី ដើម្បីផ្ដល់យោបល់ ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាព្រំដែនជាមួយប្រទេសជិតខាង និង ចំណុច ១២១ ចែងថា៖ ពិនិត្យសើរើ និងអាចឈានទៅចរចាឡើងវិញនូវកិច្ចសហប្រតិ្តការ និងកិច្ចព្រមព្រៀងអន្តរជាតិមួយចំនួន ដែលអាចប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់ផលប្រយោជន៍ជាតិ និងអធិបតេយ្យជាតិ។
សូមញ្ជាក់ថា នៅព្រឹកថ្ងៃទី៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៩នេះ សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា រួមជាមួយនឹង លោកង្វៀន សួនហ្វ៊ុក នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម បានអញ្ជើញចូលរួមនៅក្នុងសន្និសីទ និងពិធីចុះហត្ថលេខាជាផ្លូវការសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមលើសន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋឆ្នាំ១៩៨៥ និងសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០០៥ រវាងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍សំខាន់ៗក្នុងពិធីនេះថា នេះជាឯកសារប្រវត្តិសាស្ត្រមួយទៀតនៃប្រទេសទាំងពីរ ក្នុងដំណោះស្រាយព្រំដែនរវាងប្រទេសយើងទាំងពីរ។ ការខិតខំរបស់ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម និងសម្តេច រួមជាមួយនឹងគណៈកម្មការចម្រុះព្រំដែន និងអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់នៃប្រទេសយើងទាំងពីរក្នុងអំឡុងពេល ១៤ ឆ្នាំកន្លងមក បន្ទាប់ពីការចុះហត្ថលេខា លើសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០០៥ រហូតមកដល់ពេលនេះ យើងបានសម្រេចលទ្ធផលប្រមាណជា ៨៤% នៅសល់តែ ១៦%ទៀត នឹងខិតខំបន្តដោះស្រាយបញ្ចប់នាពេលខាងមុខ។
សម្តេចតេជោ សូមកោតសរសើរចំពោះវីរភាព ការពុះពារ តស៊ូ និងលះបង់ខ្ពស់របស់ក្រុមបច្ចេកទេសចម្រុះព្រំដែន និងអាជ្ញាធរដែនដីដែលនៅជាប់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម បញ្ជាការដ្ឋានវិស្វកម្ម រួមជាមួយនឹងថ្នាក់ដឹកនាំគណៈកម្មការចម្រុះព្រំដែននៃប្រទេសយើងទាំងពីរដែលខិតខំបំពេញបានការងារជាប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ ដោយជោគជ័យ។
សមិទ្ធផលផ្លែផ្កាដ៏ធំធេងដែលប្រទេសយើងទាំងពីរសម្រេចបាននេះ កើតចេញមកដោយកសារស្វះស្វែងរកដំណោះស្រាយរួមប្រកបដោយភាតរភាព និងការយោគយល់គ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងភាពជាបងប្អូន ជាមិត្តភាពរាប់សិបឆ្នាំកន្លងមកហើយ។
សម្តេចបន្តថា ប្រសិនបើយើងមិនប្រឹងប្រែងបញ្ចប់បញ្ហាព្រំដែននេះទេ ប្រទេសយើងទាំងពីរនៅតែកើតមានទំនាស់ព្រំដែនមិនដាច់ស្រេចរាប់ជំនាន់តទៅមុខទៀត ងាយក្លាយជាកម្មវត្ថុប្រជែងផ្នែកនយោបាយទៀតផង ហើយភាពសុខសាន្ត និងការអភិវឌ្ឍនៅតាមព្រំដែននឹងអាចមិនកើតមានទេ។ ជាការចាំបាច់ ដែលប្រទេសយើងទាំងពីរត្រូវសហប្រតិបត្តិការស្អិតរមួត រវាងថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលទាំងពីរ ដែលជាការរួមចំណែកដ៏ធំធេង មិនត្រឹមតែលើការងារព្រំដែនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែបានជួយបង្កើត និងជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ជួយលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ តាមរយៈការប្រែក្លាយតំបន់ព្រំដែនដែលធ្លាប់តែជាទីលានប្រយុទ្ធ ចំការមីនឲ្យទៅជាតំបន់សេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងការអភិវឌ្ឍន៍ ដើម្បីលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅ និងភាពសុខសាន្តរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៃប្រទេសយើងទាំងពីរ។
ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្តេចពិតជាមានមោទនភាព ដោយយើងទម្លុះនូវការលំបាក និងស្ទើរតែបញ្ជប់ទាំងស្រុងព្រំដែនគោករវាងប្រទេសយើងទាំងពីរ ដែលសម្រេចបានលទ្ធផលគូរឲ្យមោទនភាព ទាំងការងារនៅលើដីជាក់ស្តែង និងការចងក្រងឯកសារច្បាប់ជាប្រវត្តសាស្ត្របានដោយហ្មត់ចត់ប្រកបដោយគុណតម្លៃខ្ពស់។
សម្តេចសូមប្រកាសជាឱឡារិកថា ដំណោះស្រាយបន្តនៅតំបន់ដែលមិនទាន់បានខណ្ឌសីមា និងបោះបង្គោលព្រំដែន និងតំបន់ដែលមិនទាន់ឯកភាពគ្នាលើខ្សែព្រំដែន រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ប្រកាន់ជំហរដាច់ខាតក្នងការកសាងព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ឈរលើមូលដ្ឋានច្បាប់ជាតិ និងច្បាប់អន្តរជាតិ និងការអនុវត្តជាអន្តរជាតិ ស្តីពីការទទួលស្គាល់គោលការណ៍មិនកែប្រែដែលអាណានិគមបានបន្សល់ទុកឲ្យ សម្រាប់ធ្វើជាមូលដ្ឋានរឹងមាំនាំមុខបន្តទៀត ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ចប់បញ្ហាព្រំដែនរបស់ប្រទេសទាំងពីរ។ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានឹងប្រែក្លាយខ្សែព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ក៏ដូចជាព្រំដែនកម្ពុជាជាមួយឡាវ និងថៃ ឲ្យទៅជាព្រំដែនអន្តរជាតិពិតប្រាកដ ដើម្បីបញ្ចប់នូវបាតុភាពព្រំដែន រួមគ្នាប្រែក្លាយតំបន់ព្រំដែនឲ្យទៅជាតំបន់គ្មានការភ័យខ្លាច ទៅជាតំបន់ដែលមានជីវភាពធូរធារ និងជាតំបន់មានការអភិវឌ្ឍសុខដុមនីយកម្ម រុងរឿងតរៀងទៅ។
កិច្ចការនេះ យើងបាននិងកំពុងអនុវត្តជាបន្តបន្ទាប់ ក្នងនោះមានការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ផ្លូវគមនាគមន៍ ការបង្កើតទីផ្សារ និងតំបន់ផលិតកម្ម ដើម្បីឈានទៅដល់ការបន្តអភិវឌ្ឍរួមគ្នានៅតាមបណ្តោយព្រំដែន ដែលទីបំផុតប្រជាជនយើងទាំងពីរនឹងទទួលបាននូផលប្រយោជន៍ពីការអភិវឌ្ឍទាំងអស់នេះ។ សម្តេចតេជោ ក៏សូមអំពាវនាវដល់អាជ្ញាធរដែនដី ក៏ដូចជាប្រជាពលរដ្ឋនៃប្រទេសទាំងពីរ សូមចូលរួមជាមួយគ្នាថែករក្សាបង្គផលព្រំដែនឲ្យបានស្ថិតស្ថេរគង់វង្ស និងរួមគ្នាប្រែក្លាយតំបន់ព្រំដែនឲ្យទៅជាព្រំដែនសន្តិភាព មិត្តភាព សហប្រតិបត្តិការ និងការអភិវឌ្ឍជានិច្ចនិរន្តរ៍ដើម្បីភាពសុខសាន្តរបស់ប្រជាជន និងប្រទេសទាំងពីរតរៀងទៅ៕ ដោយ ៖ កូឡាប