ភ្នំពេញ ៖ ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ និងធនាគារពិភពលោកនាថ្ងៃទី១០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៩នេះ បានរៀបចំសិក្ខាសាលាស្តីពី ការចាប់ផ្តើមអនុវត្តគម្រោងពិធិពកម្មវិស័យកសិកម្មកម្ពុជា (Cambodia Agriculture Sector Diversification Project, CASDP) នៅទីស្តីការក្រសួង។ គម្រោងពិធិពកម្មវិស័យកសិកម្មកម្ពុជា បានអនុម័តដោយធនាគារពិភពលោក កាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០១៩ ដែលមានថវិកាសរុប១០១,៦៧លានដុល្លារ ដែលក្នុងនេះ មានថវិកាបដិភាគរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលចំនួន១០លានដុល្លារ មានរយៈពេល៦ឆ្នាំ (២០១៩-២០២៥) ក្នុងខេត្តគោលដៅចំនួន១២ គឺខេត្តកំពង់ឆ្នាំង បាត់ដំបង ព្រះវិហារ សៀមរាប ស្ទឹងត្រែង រតនគីរី មណ្ឌលគីរី ក្រចេះ ត្បូងឃ្មុំ កំពង់ចាម កណ្តាល កំពង់ស្ពឺ និងរាជធានីភ្នំពេញ។
លោកបណ្ឌិត សរ ចិត្រា នាយកគម្រោង បានរាយការណ៍អំពីសាវតាររបស់គម្រោងដោយសង្ខេបថា CASDP បានអនុម័តដោយធនាគារពិភពលោក កាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០១៩ ដែលមានថវិកាសរុប ១០១,៦៧លានដុល្លារ ដែលក្នុងនេះមានថវិកាបដិភាគរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលចំនួន ១០លានដុល្លារ មានរយ:ពេល ៦ឆ្នាំ (២០១៩-២០២៥) ក្នុងខេត្តគោលដៅចំនួន ១២ គឺខេត្តកំពង់ឆ្នាំង បាត់ដំបង ព្រះវិហារ សៀមរាប ស្ទឹងត្រែង រតនគីរី មណ្ឌលគីរី ក្រចេះ ត្បូងឃ្មុំ កំពង់ចាម កណ្តាល កំពង់ស្ពឺ និងរាជធានីភ្នំពេញ។
លោកស្រី Inguna Dobraja តំណាងធនាគារពិភពលោកប្រចាំកម្ពុជា (The World Bank) បានធ្វើចំណាប់អារម្មណ៍ជុំវិញគម្រោងខាងលើក្នុងន័យសំខាន់ៗថា វិស័យកសិកម្មកម្ពុជាបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការលើកកម្ពស់កម្រិតជីវភាព បង្កើតការងារ និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។ គម្រោង CASDP វានឹងបំពេញតួនាទីសំខាន់ៗដូចជា១. ជួយសម្របសម្រួលការវិនិយោគធុរកិច្ចកសិកម្ម ២. ជំរុញ និងលើកទឹកចិត្តការវិនិយោគកសិដ្ឋាន និងសម្ភារកសិកម្ម ៣. ពង្រឹង និងផ្សារភ្ជាប់ខ្សែច្រវាក់តម្លៃ និងទីផ្សារ ៤. លើកទឹកចិត្តឲ្យមានកាលានុវត្តភាពធុរកិច្ចកសិកម្ម ៥. កំណត់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគាំទ្រសំខាន់ៗ ដែលជាមូលដ្ឋានគ្រឹះក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហា ដើម្បីគាំទ្រ និងអភិវឌ្ឍន៍ធុរកិច្ចកសិកម្ម។ លោកស្រីក៏បានបញ្ជាក់បន្ថែមថា ធនាគារពិភពលោកនឹងនៅបន្តធ្វើការគាំទ្រ និងឧបត្ថម្ភទាំងហិរញ្ញវត្ថុ និងបច្ចេកទេសដើម្បីអភិវឌ្ឍវិស័យកសិកម្មកម្ពុជា។
លោករដ្ឋមន្ត្រី វេង សាខុន បានថ្លែងអំណរគុណចំពោះធនាគារពិភពលោក ដែលបានផ្ដល់ហិរញ្ញប្បទានសម្រាប់អនុវត្តគម្រោងជាច្រើន ដើម្បីរួមចំណែកអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្មកម្ពុជាតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៧ រហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន។ ជាសក្ខីភាព គម្រោងស្តីពី “ពិពិធកម្មវិស័យកសិកម្មកម្ពុជា” ជាគម្រោងថ្មីមួយដែលឆ្លើយតបទៅនឹងយុទ្ធសាស្ត្រចតុកោណដំណាក់កាលទី៤ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ដូចដែលបានរៀបរាប់យ៉ាងក្បោះក្បាយ ព្រមទាំងគំនិតផ្តួចផ្តើម និងចក្ខុវិស័យវែងឆ្ងាយ ប្រកបដោយអត្ថន័យ និងខ្លឹមសារក្នុងចំណាប់អារម្មណ៍របស់លោកស្រីតំណាងពិភពលោកហើយឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីបានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះផ្លែផ្កាដែលកើតចេញពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដ៏មានតម្លៃនេះ។
នាឱកាសនេះ ឯលោករដ្ឋមន្ត្រី បានគូសបញ្ជាក់ថា យោងតាមចក្ខុវិស័យរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល បាននិងកំពុងធ្វើកំណែទម្រង់ស៊ីជម្រៅលើវិស័យកសិកម្មតាមរយ:ការធ្វើទំនើបកម្មលើវិស័យកែច្នៃ ការអភិវឌ្ឍខ្សែច្រវាក់តម្លៃ បង្កើនតម្លៃបន្ថែម ដើម្បីធ្វើការប្រកួតប្រជែង។ រាជរដ្ឋាភិបាលបានបន្តយកចិត្តទុកដាក់លើការបង្កើនផលិតភាព ការធ្វើពិពិធភាវូបនីយកម្ម និងពាណិជ្ជូបនីយកម្មកសិកម្ម ការលើកកម្ពស់ការចិញ្ចឹមសត្វ និងវារីវប្បកម្ម ការគ្រប់គ្រងធនធានជលផល និងព្រៃឈើប្រកបដោយចីរភាព ការពង្រឹងស្ថាប័ន ការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជនបទ ការបង្កើនប្រសិទ្ធភាពសេវាគាំទ្រ និងការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សផ្អែកលើគោលការណ៍អាទិភាពចំនួន៤ គឺ “មនុស្ស ផ្លូវ ភ្លើង និងទឹក”។ លោកក៏បានបន្តថា វិស័យកសិកម្មនៅតែបំពេញតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ដើម្បីចីរភាពកំណើនសេដ្ឋកិច្ច-សង្គមនៅជនបទ ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងធានាបាននូវប្រព័ន្ធសន្តិសុខស្បៀង។ ហេតុផលនេះ លោកបានស្នើឲ្យគ្រប់តួអង្គពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ត្រូវមានឆន្ទៈចូលរួមអភិវឌ្ឍន៍បន្តទៀត និងវិនិយោគវិស័យកសិកម្មប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាប័ន្នដោយផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹង គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពកម្ពុជានាឆ្នាំ២០៣០ ការធ្វើសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន សាកលភាវូបនីយកម្ម ការប្រកួតប្រជែងទីផ្សារ ការប្រែប្រួលអាកាស ធាតុ និងការអភិវឌ្ឍបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទី៤ ក្នុងទិសដៅប្រែក្លាយ កសិកម្មកម្ពុជាឲ្យទៅជាកសិកម្មទំនើប មានលក្ខណៈប្រកួតប្រជែង បរិយាប័ន្ន ធន់នឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និរន្តរភាព កំណើនប្រាក់ចំណូលដើម្បីរួមចំណែកធ្វើឲ្យសម្រេចនូវចក្ខុវិស័យនៅឆ្នាំ២០៣០ និង ២០៥០។ ដើម្បីដើរដល់គោលដៅនេះ ក្រសួងបាននិងកំពុងផ្សព្វផ្សាយ និងជំរុញឲ្យអនុវត្តបច្ចេកវិទ្យា នវានុវត្តន៍ថ្មីៗ ប្រើប្រាស់ធាតុចូលកសិកម្មសមស្របប្រកបដោយភាពវៃឆ្លាត អភិវឌន្ឍន៍ធនធានមនុស្សសម្រាប់គាំទ្រ ផ្តល់ និងសម្របសម្រួលសេវាផ្សព្វផ្សាយកសិកម្ម ក៏ដូចជាការ បង្កើតបរិយាកាសដល់កសិករ និងសហគមន៍កសិកម្មក្នុងការទទួលយក និងការប្រើប្រាស់សេវាផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានបច្ចេកទេសកសិកម្មឲ្យបានទូលំទូលាយ។ យកចិត្តទុកដាក់អភិវឌ្ឍកសិដ្ឋានគំរូ និងពង្រឹងការគ្រប់គ្រងសហគមន៍កសិកម្ម ដោយត្រូវផ្តល់ការលើកទឹកចិត្ត និងពង្រឹងសមត្ថភាព ដើម្បីផលិតក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំតាមយន្តការផលិតកម្មកសិកម្មតាមកិច្ចសន្យា ដោយអនុវត្តតាមស្តង់ដារផលិតកម្មប្រកបដោយនិរន្តរភាព រួមបញ្ចូលទាំងការអនុវត្តកសិកម្មល្អ និងកសិកម្មសរីរាង្គជាដើម។
ដោយឡែង ទាក់ទងនឹងគម្រោងអភិវឌ្ឍវិស័យកសិកម្ម លោកបានណែនាំឲ្យអង្គភាពអនុវត្តគម្រោងត្រូវធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពគោលដៅ គោលបំណង និងសកម្មភាពថ្មីៗបន្ថែមទៀត ដើម្បីឲ្យស្របទៅនឹងការវិវឌ្ឍន៍បច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗ និងស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចក្នុងបរិបទនៃសាកលភាវូបនីយកម្ម។ អង្គភាពជំនាញ មន្ត្រី និងភ្នាក់ងារអនុវត្តគម្រោងទាំងអស់ត្រូវរៀនសូត្របន្ថែមទៀតអំពីបទពិសោធន៍ បញ្ហាប្រឈម ចំណុចខ្លាំង ចំណុចខ្សោយ ដើម្បីបង្កើនសមត្ថភាពគ្រប់គ្រង ដឹកនាំ និងអនុវត្តគម្រោងឲ្យសម្រេចទទួលបានជោគជ័យ។ គម្រោង CASDP នេះពិតជាចូលរួមចំណែកក្នុងការសម្រេចនូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ចក្ខុវិស័យ ទិសដៅ និងយុទ្ធសាស្ត្រដូចបានលើកឡើងខាងដើមនេះក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែជាការឆ្លើយតប លោកស្នើឲ្យមន្ត្រីនៃអង្គភាពជំនាញពាក់ព័ន្ធក្រោមឱវាទក្រសួង និងមន្ត្រីអន្តរស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ត្រូវបង្កើនសមត្ថភាព និងយកចិត្តទុកដាក់អនុវត្តសកម្មភាពការងាររបស់ខ្លួនតាមភារកិច្ចឲ្យមានលក្ខណៈប្រទាក់ក្រឡាគ្នាស្របតាមអភិក្រម “រដ្ឋ ឯកជន ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងសហគមន៍” ដោយត្រូវរៀបចំយុទ្ធសាស្ត្រ ផែនការ សកម្មភាព ធ្វើយ៉ាងណាឲ្យការអនុវត្តគម្រោងបានល្អប្រសើរតាមគោលដៅរំពឹងទុក រួមជាមួយនឹងការប្រើប្រាស់ហិរញ្ញប្បទានប្រកបដោយតម្លាភាពក្នុងស្មារតីទទួលខុសត្រូវ ឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការពិតប្រាកដរបស់ប្រជាជន និងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងបរិបទបច្ចុប្បន្ននេះ៕ ដោយ ៖ កូឡាប
