(ភ្នំពេញ)៖ នៅឆ្នាំ២០២០ខាងមុខនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអាចខ្ចីលុយបរទេសបានប្រមាណ ១៤០០លាន SDR (ជាខ្នាតកណ្ដាលមួយ សម្រាប់វាយតម្លៃនៃលុយ) ស្មើនឹងជិត២ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកបន្ថែមទៀតសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍនៅកម្ពុជា ខណៈបំណុលសរុបជាង៧ពាន់លានដុល្លារ។
ប្រាក់កម្ចីនេះ ប្រើសម្រាប់យកទៅអភិវឌ្ឍលើវិស័យសំខាន់មួយចំនួនដូចជា ថាមពល ធារាសាស្ត្រ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងវិស័យអាទិភាពមួយចំនួនទៀតដូចជា៖ គម្រោងក្នុងវិស័យកសិកម្ម សុខាភិបាល ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាត ហិរញ្ញវត្ថុបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ និងអប់រំ។
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅថ្ងៃទី២៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៩នេះ បានអនុម័តសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងឆ្នាំ២០២០។ ក្នុងសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ បានឱ្យដឹងថា កម្ចីនេះផ្តល់លទ្ធភាពឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលចុះហត្ថលេខាខ្ចីប្រាក់ពីប្រទេសជាមិត្ត និងអង្គការដៃគូអភិវឌ្ឍន៍អនុវត្តលើគម្រោងសំខាន់ៗចំនួន ២៩គម្រោង ក្នុងចំណោមគម្រោងសរុបចំនួន៣២។
គម្រោងដែលនឹងត្រូវចុះហត្ថលេខាទទួលកម្ចីនោះរួមមាន៖ ធនាគារពិភពលោកចំនួន ៣គម្រោង, ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៉ីចំនួន ៧គម្រោង, ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាល្លឺម៉ង់ចំនួន ១គម្រោង, សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនចំនួន ៨គម្រោង, ប្រទេសជប៉ុនចំនួន ២គម្រោង, សាធារណរដ្ឋកូរ៉េចំនួន ៣គម្រោង, សាធារណរដ្ឋបារាំងចំនួន ៣គម្រោង, ព្រះរាជាណាចក្រថៃចំនួន ១គម្រោង និងសាធារណរដ្ឋឥណ្ឌាចំនួន ១គម្រោង។
ក្នុងសេចក្តីព្រាងច្បាប់ក៏បានបញ្ជាក់ដែរថា ការសម្រេចឱ្យខ្ចីថវិកាបរទេសជិត ២ពាន់លានដុល្លារនេះ ដោយសំអាងទៅលើទិដ្ឋភាពសំខាន់ៗចំនួន៥រួមមាន៖
១៖ កំណើនតម្រូវការទុនវិនិយោគដ៏គំហុកក្នុងវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងសេវាសាធារណៈទាំងទំហំ, បរិមាណនិងគុណភាពសម្រាប់ជំរុញ ការហក់ឡើងនៃសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងដំណាក់កាលថ្មី និងក្នុងបរិបទនៃភាពមិនច្បាស់លាស់។
២៖ គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ដែលនឹងចុះកិច្ចព្រមព្រៀងឥណទានសម្បទានក្នុងឆ្នាំ២០២០ គឺជាគម្រោងវិនិយោគសាធារណៈក្នុងវិស័យអាទិភាព (ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្ត ការបង្កើនផលិតភាពសេដ្ឋកិច្ច និងផលិតភាពផលិតកម្ម) ហើយដែលចេះតែរំកិលពីឆ្នាំមុនៗមកតែមានចរិតយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងការទ្រទ្រង់ដល់ចីរភាព នៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងរយៈពេលមធ្យម និងវែង។
៣៖ សុទ្ធសឹងតែជាឥណទានដែលមានកម្រិតសម្បទានខ្ពស់។
៤៖ ស្ថានភាពបំណុលសាធារណៈកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន និងក្នុងរយៈពេលមធ្យម និងវែង នៅតែមានចីរភាព និងហានិភ័យកម្រិតទាប ៥៖ ការបន្តបង្កើនប្រសិទ្ធភាពភាពខ្ពស់ក្នុងការគ្រប់គ្រង និងការអនុវត្តគម្រោង។
ក្នុងសេចក្តីព្រាងច្បាប់ដែលទើបអនុម័ត បានបង្ហាញថា គិតត្រឹមដំណាច់ឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០១៩ កម្ពុជាជំពាក់បំណុលបរទេសសរុបប្រមាណ ៧,២៦៤លានដុល្លារអាមេរិក។ ក្នុងនោះកម្ចីពីប្រទេសចិនមានជិត ៥០ភាគរយ។
ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាតែងបង្ហាញការព្រួយបារម្ភចំពោះកម្ចីពីបរទេស ដោយខ្លាចកម្ចីនេះក្លាយទៅជាបំណុលមិនអាចមានលទ្ធភាពសងទៅវិញ។ នៅក្នុងសេចក្តីព្រាងច្បាប់ បានអះអាងថា ទំហំនៃការខ្ចីនេះ មិនបង្កើតជាបន្ទុកបំណុលវ័ណ្ឌកដល់កម្ពុជានោះទេ ព្រោះថានៅពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចមានការរីកចម្រើននោះ សមត្ថភាពសងរបស់កម្ពុជាក៏ខ្ពស់ជាងមុនដែរ។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាក្នុងកិច្ចប្រជុំគណៈរដ្ឋមន្ត្រីនៅថ្ងៃនេះ ក៏បានសម្រេចដាក់ឱ្យអនុវត្តន៍យុទ្ធសាស្ត្រនៃការគ្រប់គ្រងបំណុលសម្រាប់ឆ្នាំ២០១៩-២០២៣ផងដែរ។ នៅក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រនេះ សម្តេចតេជោ បានដាក់ចេញគោលការណ៍គន្លឹះចំនួន៥ សម្រាប់គ្រប់គ្រងបំណុលសាធារណៈឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព។ គោលការណ៍ទាំង៥នោះរួមាន៖
១៖ ខ្ចីឥណទានក្នុងទំហំសមស្របដែលស្ថានភាពថវិកា និងសេដ្ឋកិច្ចអាចទ្រាំទ្របាន។
២៖ ខ្ចីតែឥណទានដែលមានកម្រិតសម្បទាន ឬលក្ខខណ្ឌអនុគ្រោះខ្ពស់ ។
៣៖ ខ្ចីសម្រាប់តែវិស័យអាទិភាពទ្រទ្រង់ចីរភាពនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងវិស័យបង្កើនផលិតភាពសេដ្ឋកិច្ច ឬផលិតភាពផលិតកម្ម។
៤៖ ប្រើប្រាស់ឥណទាន ប្រកបដោយតម្លាភាព គណនេយ្យភាព ប្រសិទ្ធភាព និងស័ក្ដិសិទ្ធិភាពខ្ពស់បំផុត។
៥៖ ប្រើប្រាស់ឥណទានសម្រាប់ហិរញ្ញប្បទានគម្រោងវិនិយោគលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសាធារណៈ ដែលត្រូវមានស្តង់ដា និងគុណភាពខ្ពស់ ស្របតាមគោលការណ៍នៃការគ្រប់គ្រងការវិនិយោគសាធារណៈ ព្រមទាំងឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការនៃការអភិវឌ្ឍជាតិនៅក្នុងដំណាក់កាលថ្មី ពិសេសធានាបាននូវចីរភាពសេដ្ឋកិច្ចសង្គម, បរិស្ថាន និងភាពធន់ទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
ក្នុងឆ្នាំ២០២០ខាងមុខនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគ្រោងនឹងចំណាយសរុបប្រមាណ ៣៣.៣៣៩.៦៣៣លានរៀល ដែលស្មើនឹង ៨២២៣លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក សម្រាប់ការគ្រប់គ្រងរដ្ឋ។ គម្រោងចំណាយនេះ មានប្រមាណ២៨,០១% នៃ ផសស និងកើនឡើង ២២,៧ភាគរយ បើធៀបនឹងឆ្នាំ២០១៩។
កិច្ចប្រជុំពេញអង្គគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានពិភាក្សាលើ “សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីស្តីពីហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងឆ្នាំ២០២០” ដែលមានខ្លឹមសារសង្ខេបដូចខាងក្រោម៖
សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីហរិញ្ញវត្ថុសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងឆ្នាំ២០២០ ដែលគណៈរដ្ឋមន្ដ្រីកំពុងពិនិត្យក្នុងពេលនេះ គឺជាថរិកាឆ្នាំទី២ ដើម្បីគាំទ្រដល់ការអនុវត្ដអាទិភាពគោលនយោបាលសំខាន់ជាសារវន្ដ ដែលត្រូវបានកំណត់ក្នុងកម្មវិធីនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនីតិកាលទី៦ នៃរដ្ឋសភា ក្នុងដំណើរឆ្ពោះទៅមុខនៅមាគ៌ានៃការកែទម្រង់ស៊ីជម្រៅ និងការអភិវឌ្ឍ ព្រមទាំងលើមូលដ្ឋាននៃសមិទ្ធផលជាច្រើនដែលសម្រេចបានកន្លងមក ទាំងខាងនយោបាយ សន្ដិសុខ សណ្ដាប់ធ្នាប់សង្គម និងការអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ច ដែលជាបុរេលក្ខខណ្ឌមិនអាចខ្វះបាន ក្នុងការបន្ដដំណើរការអភិវឌ្ឍកម្ពុជាជាឲ្យកាន់តែរីកចម្រើន និងរុងរឿង ព្រមទាំងភាពសុខសាន្ដនិងសុខដុមរម្យនានៅក្នុងសង្គមជាតិ ឈានឆ្ពោះទៅរកចក្ខុវិស័យឆ្នាំ២០៣០ និងឆ្នាំ២០៥០។
ក្នុងន័យនេះ ថរិកាឆ្នាំ២០២០ ត្រូវបានរៀបចំ និងវិភាជ ដើម្បីអនុវត្ដសកម្មភាពអាទិភាព ដែលត្រូវបានកំណត់ក្នុងកម្មវិធី និងអាទិភាពគោលនយោបាយសំខាន់ៗរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងនោះរួមមាន៖ ការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្ស ការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវន្ដ ការបន្ដអភិវឌ្ឍ និងបង្កើតតម្លៃបន្ថែមនៃវិស័យកសិកម្មការលើកកម្ពស់គុណភាពនៃការផ្ដល់សេវាសាធារណៈ ជាពិសេសការកែលម្អសេវាសុខាភិបាលឲ្យកាន់តែល្អប្រសើរប្រព័ន្ធអប់រំកាន់តែមានគុណភាពខ្ពស់, ការលើកកម្ពស់ប្រព័ន្ធគាំពារសង្គម, ជាពិសេសការអនុវត្ដកម្មវិធីកែទម្រង់ស៊ីជម្រៅលើគ្រប់វិស័យ ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញ ដើម្បីបន្ដគាំទ្រនិងជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយគុណភាព និងមានភាពធន់ខ្ពស់ ធានាបានសមធម៌សង្គមដែលមានបរិយាប័ន្ន និងពង្រឹងស្ថានប័នថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិក្នុងដំណើរឆ្ពោះទៅសម្រេចឲ្យបាននូវចក្ខុវិស័យអភិវឌ្ឍន៍កម្ពូជាជា “ប្រទែសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៣០” ។
ផែនការយុទ្ធសាស្ដ្រថរិកាដែលក្រសួង ស្ថប័ន និងមន្ទីរជំនាញរាជធានី ខេត្ដ ព្រមទាំងគ្រិះស្ថានសាធារណៈរដ្ឋបាលបានរៀបចំ គឺជាមូលដ្ឋានដ៏សំខាន់សម្រាប់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហរិញ្ញវត្ថុធ្វើការបូកសរុបអំពីតម្រូវការចំណាយ និងវាយតម្លៃសមត្ថភាពនិងលទ្ធផលប្រមូលចំណូលធៀបនឹងក្របខណ្ឌម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងគោលនយោបាយហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈដែលបានដាក់ចេញ។
ជាក់ស្ដែង កម្ពុជាដែលជាប្រទេសមានសេដ្ឋកិច្ចបើកចំហខ្លាំង ហើយក្បាល់ម៉ាស៊ីនអូសកំណើនសេដ្ឋកិច្ចពឹងផ្អែកច្រើនលើកត្តាខាងក្រៅអាចនឹងទទួលរងនូវឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានពីហានិភ័យខាងក្រៅ ដោយមិនទាន់គិតទៅដល់ផលប៉ះពាល់បណ្ដាល់មកពីមិនច្បាស់លាស់ពាក់ព័ន្ធនឹងប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្មជាមួយដៃគូមួយចំនួន ក៏ដូចជាហានិភ័យខាងក្នុងប្រទេសមួយចំនួនទៀត។
ក្នុងន័យនេះ កម្ពុជាចាំបាច់ត្រូវត្រៀមខ្លួន និងពង្រឹងសមត្ថភាពផ្ទៃក្នុងឲ្យបានល្អ ដើម្បីទប់ទល់បញ្ហាប្រឈមនិងហានិភ័យ ទាំងខាងក្នុង និងខាងក្រៅខាងលើ ព្រមទាំងត្រូវធ្វើការវះកាត់ដោះស្រាយបញ្ហាជារចនាសម្ព័ន្ធរាំរ៉ៃមួយចំនួន ដើម្បីលើកកម្ពស់ភាពប្រកួតប្រជែង និងធ្វើពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចឲ្យកាន់តែខ្លាំងក្លា និងដើម្បីអាចឈរដោយខ្លួនឯង ដោយមិនចាំបាច់ពឹងផ្អែកទៅលើប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធពីប្រទេសផ្សេងៗទាំងក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន និងអនាគត។ ទន្ទឹមនេះ កម្ពុជាក៏ត្រូវខិតខំទ្វេដងក្នុងការទាក់ទាញការវិនិយោគ និងធុរកិច្ច ដែលអាននឹងហូរចូលកម្ពុជា ដោយសារសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្ម និងត្រូវក្ដាប់យកនូវកាលានុវត្ដភាពពីបដិវត្ដន៍ឧស្សាហកម្មទី៤ និងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល ព្រមទាំងត្រូវសម្របខ្លួនទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុផងដែរ។ លើសពីនេះទៅទៀត កម្ពុជាត្រូវកសាងនូវប្រព័ន្ធរដ្ឋបាលសាធារណៈមួយ ដែលកាន់តែស្អាតស្អំ ឆ្លាតវៃ និងមានសមត្ថភាពខ្លាំងពូកែ ដើម្បីអាគ្រប់គ្រង និងដោះស្រាយបញ្ហាសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច ដែលកាន់តែធំនិងស្មុកស្មាញជាងមុន ដូចបានគូសបញ្ជាក់ខាងលើបានប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ក្នុងរយៈពេលវែង។
ឈរលើមូលដ្ឋានខាងលើនេះ ថរិកាឆ្នា២០២០ ត្រូវបានគិតគូរ និងរៀបចំឡើង ដើម្បីទ្រទ្រង់ដល់និរន្ដរភាពនៃប្រតិបត្តិការរបស់រដ្ឋ ចលនការនៃការកៃទម្រង់ ពង្រឹងប្រព័ន្ធផ្ទៃក្នុង ដើម្បីពង្រឹងភាពជាម្ចាស់ទៅថ្ងៃអនាគត និងដើម្បីត្រៀមខ្លួនទប់ទល់ និងផ្ដល់ការឆ្លើយតបប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពចំពោះរាល់បញ្ហាប្រឈមនិងហានិភ័យ ទាំងខាងក្នុង និងខាងក្រៅប្រទេស ពិសេសដើម្បីសម្រេចឲ្យបានជាអតិបរមានូវ គោលដៅជាយុទ្ធសាស្ដ្រទាំង៤ ដូចមានចែងក្នុង យុទ្ធសាស្ដ្រចតុកោណ ដំណាក់កាលទ៤ ដើម្បី កំណើនការងារ សមធម៌ និង ប្រសិទ្ធភាព : កសាងមូលដ្ឋានឆ្ពោះទៅសម្រេចចក្ខុវិស័យកម្ពុជាឆ្នាំ២០៥០ ដែលជា របៀបវារៈគោលនយោបាយសង្គម សេដ្ឋកិច្ច នៃ កម្មវិធីនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាលនិតិកាលទី៦ នៃរដ្ឋសភា គឺ៖
-ធានាឲ្យបានកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ក្នុងអត្រាមធ្យមប្រចាំឆ្នាំក្នុងរង្វង់៧% ប្រកបដោយចីរភាព និងធន់នឹងវិបត្តិ តាមរយៈការធ្វើពិពិធកម្មនៃមូលដ្ឋានសេដ្ឋកិច្ចថ្មីៗ ដោយទូលំទូលាយ និងមានភាពប្រកួតប្រជែង ជាមួយនឹងការថែរក្សាស្ថិរភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច តាមរយៈការគ្រប់គ្រងអត្រាអតិផរណាឲ្យនៅទាប ការធានាស្ថិរភាពអត្រាប្ដូរប្រាក់ ការខិតខំបង្កើតទុនបម្រុងជាប្រចាំ និងការគ្រប់គ្រងបំណុលសាធារណៈដោយគត់មត់ ៕ ដោយ ៖ កូឡាប