វិមានឈ្នះ ឈ្នះ៖ ព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ រាជរដ្ឋាភិបាល បានប្រារព្ធពិធីអបអរសាទរខួបលើកទី២១ នៃការបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលនៅកម្ពុជា និងការអនុវត្តប្រកបដោយជោគជ័យនយោបាយ ឈ្នះ ឈ្នះ របស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងពិធីបញ្ចុះបឋមសិលាសាងសង់អាគាររដ្ឋបាល ក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ សម្តេចពិជ័យសេនា ទៀ បាញ់ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ និងនិងលោកជំទាវ។
សូមបញ្ជាក់ថា អបអរសាទរខួបលើកទី២១ឆ្នាំ(២៩ ធ្នូ ១៩៩៨-២៩ ធ្នូ ២០១៩) នៃការបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិល នៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាក្រោមនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះរបស់សម្តេចតេជោសែន! សន្តិភាពនិងការឯកភាពទឹកដីពេញលេញមួយបានកើតមានឡើង ដែលមិនធ្លាប់មានក្នុងប្រវតិ្តសាស្ត្រូជាង៥០០ឆ្នាំរបស់កម្ពុជា! សន្តិភាពជាកត្តាមូលដ្ឋាននៃជីវិតរបស់ជាតិនិងប្រជាជនដ៍កម្សត់មួយនេះ។
នៅហ្វេសប៊ុកផ្លូវការ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា ” គោលនយោបាយ ឈ្នះ ឈ្នះ នាំមកនូវការបង្រួបបង្រួមជាតិ សន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍ “ គោលនយោបាយ ឈ្នះ ឈ្នះ របស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បាននាំមកជូនប្រទេសជាតិ នូវសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាពពេញលេញ ពេញផ្ទៃប្រទេស និងការអភិវឌ្ឍលើគ្រប់វិស័យ។ អរគុណជនរួមជាតិដែលបានចូលរួមថែរក្សាសន្តិភាព និងរួមចំណែកអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសជាតិយើងឲ្យកាន់តែរីកចម្រើនទៅមុខ”។
មកដល់ថ្ងៃទី២៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩នេះ មានរយៈពេល២១ឆ្នាំហើយ ដែលកម្ពុជា រកបាននូវសុខសន្តិភាពពេញលេញ និងមានការឯកភាពជាតិទាំងស្រុងជាប្រវត្តិសាស្ត្រ បន្ទាប់ពីបានបែកបាក់តាំងពីក្រោយចក្រភពអង្គរ។ ការបិទបញ្ចប់សង្គ្រាមហែកហួរ និងការបែកបាក់ជាតិនេះ បានកើតមានឡើងតាមរយៈនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ របស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន។
ការបញ្ចប់សង្គ្រាមដោយនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ គឺជាទស្សនៈវិជ្ជាសនិ្តភាព និងមានការប្តេជ្ញាចិត្តខាងនយោបាយដ៏មុតមាំរបស់ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ការបញ្ចប់សង្គ្រាម មិនមែនជាអព្ភូតហេតុ ឬជាការស្រមៃដោយចៃដន្យនោះទេ ដូចនេះទើបនៅក្នុងដំណើរការអនុវត្តការបញ្ចប់សង្គ្រាម ទាមទារនូវការដឹកនាំដែលប្រកបដោយទេពកោសល្យខ្ពស់ និងមានលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្ររួមជាមួយគ្នា ព្រោះព្រឹតិ្តការណ៍មានការប្រែប្រួលយ៉ាងគំហុកបំផុត។គេអាចនិយាយបានថា នយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ នៅកម្ពុជាមានន័យយ៉ាងទូលំទូលាយ ពោលគឺគ្របដណ្តប់លើគ្រប់វិស័យនៃសង្គមជាតិទាំងមូល។ ដូច្នេះនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រគោលការណ៍ទាំងឡាយណា ដែលនឹងនាំមកនូវការធានាដល់សន្តិសុខសង្គម ការបង្រួបបង្រួមជាតិ ឯកភាពជាតិ សនិ្តភាព ការធានាដល់បូរណភាពដែនដី អធិបតេយ្យ និងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច នយោបាយសង្គមប្រកបដោយចិរភាព។ចំពោះនិយមន័យនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ ដែលជាយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់បញ្ចប់សង្គ្រាមផ្ទៃក្នុង និងស្វែងរកសន្តិភាពនៅកម្ពុជា មានខ្លឹមសារសំខាន់ៗ៖
១- គោលការណ៍នយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ៖ គឺការដាក់ចេញនូវគោលការណ៍គន្លឹះសម្រាប់ធានាសុវតិ្ថភាពបីយ៉ាង៖ ក) ការធានានូវសុវតិ្ថភាពខាងផ្នែកសន្តិសុខផ្ទាល់ខ្លួនរបស់បុគ្គល និងគ្រួសារដែលស្ម័គ្រចិត្តបញ្ចប់សង្គ្រាម និងការប្រយុទ្ធ ហើយវិលត្រឡប់មករួមរស់នៅក្នុងចរន្តគោលនៃសង្គមជាតិវិញ។ ខ) ការធានានូវសុវតិ្ថភាពខាងផ្នែកអាជីព ដោយផ្តល់ជូនអ្នកទាំងនោះនូវលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងការបន្តមុខរបរ និងការរកស៊ីចិញ្ចឹមជីវិត ដែលគេធ្លាប់មានកន្លងមក។ គ) ការធានានូវសុវតិ្ថភាពខាងផ្នែកកម្មសិទិ្ធដែលគេធ្លាប់មាន និងកាន់កាប់ក្នុងរយៈពេលកន្លងមក ដោយគ្មានការដកហូត ឬរុះរើ។
២- នយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ៖ គឺធម៌ខន្តី និងសិល្បៈសម្បទាននៃទស្សនវិជ្ជាសន្តិភាព ដែលស្ថិតក្នុងយុទ្ធសាស្ត្របញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិល យុទ្ធសាស្ត្រប្រឆាំងនឹងសង្គ្រាមឈ្លប ឬ ឧទ្ទាមកម្ម ហើយយុទ្ធសាស្ត្របែបនេះបានបន្តអនុវត្តរហូតមក ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ក្នុងការចាត់វិធានការបង្ការ និងបង្ក្រាបភេរវកម្មពេលក្រោយមកទៀត។
៣-នយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ៖ គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយគួបផ្សំយោធាមួយ ដែលបានប្រយុទ្ធតស៊ូដើម្បីឈានទៅរក និងទទួលបាននូវសន្តិភាពដោយកម្លាំងកម្ពុជាខ្លួនឯង បញ្ចៀសមិនមានការប្រើប្រាស់អាវុធប្រយុទ្ធបាញ់វាយប្រហារគ្នា។ នយោបាយនេះពុំបានផ្អែកលើកិច្ចព្រមព្រៀងជាលាយល័ក្ខអក្សររវាងភាគីណាមួយឡើយ ហើយក៏ពុំមានអន្តរាគមន៍ពីប្រទេសក្រៅ ឬបើកការចរចាខ្ទរខ្ទារ និងក៏ពុំចាំបាច់ពឹងផ្អែកលើទីតាំងប្រទេសដទៃ តាមរយៈជនបរទេសដែរ ពោលគឺភាគីជម្លោះក្នុងប្រទេសមួយត្រូវជួបគ្នា ជជែកគ្នាពិភាក្សាដោះស្រាយបញ្ហាដោយផ្ទាល់ ដោយការយោគយល់សម្រុះសម្រួលគ្នា។
៤- នយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ៖ គឺការបង្កើតជំនឿការទុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក។ នោះគឺការទទួលស្គាល់ថា នៅក្នុងការធើ្វសង្គ្រាមបំផ្លិចបំផ្លាញ ប្រាកដជាមិនអាចមានអ្នកឈ្នះនោះទេ ហើយការចងអាឃាតព្យាបាទ ក៏មិនអាចនាំមកនូវសុខសន្តិភាពជូនប្រទេសជាតិនិងប្រជាជនបានដែរ។ ការមិនសងសឹកចងអាឃាតព្យាបាទគ្នាពីសំណាក់ប្រជាជន ដែលធ្លាប់រស់នៅតំបន់កាន់កាប់ផ្សេងគ្នា និងពីសំណាក់កម្លាំងប្រដាប់អាវុធដែលធ្លាប់តែប្រយុទ្ធគ្នា គឺជាមូលហេតុដ៏សំខាន់មួយទៀត ដែលបង្កលក្ខណៈឲ្យអនុវត្តការបញ្ចប់សង្គ្រាមបានដោយជោគជ័យ ឧទាហរណ៍នៅកម្ពុជា ចំណុចល្អពិសេសគឺ ការមិនសងសឹកគ្នា មិនចាត់ទុកគ្នាថា ជាអ្នកចាញ់ ឬអ្នកឈ្នះ តែគឺឈ្នះទាំងអស់គ្នា។ សន្តិភាព និងការបង្រួបបង្រួមជាតិគឺសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា ដូច្នេះហើយបានជាព្រំដែនផ្ទៃក្នុងរវាងតំបន់មួយទៅតំបន់មួយទៀតត្រូវបានរំលាយចោល ប្រជាជនទៅមករកគ្នា។ ជាតិសាសន៍មានតែមួយ ហើយទទួលបាននូវការអភិវឌ្ឍ និងផលប្រយោជន៍ដូចគ្នា ក្រោមដំបូលនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់តែមួយ រដ្ឋាភិបាលតែមួយ។ រីឯកម្លាំងប្រដាប់អាវុធដែលធ្លាប់តែច្បាំងគ្នា ក៏វិលមករស់នៅជាមួយគ្នា ដោយគ្មានការបែងចែក ឬរើសអើងក្នុងឯកសណ្ឋាន និងទឹកចិត្តស្នេហាជាតិ ស្នេហាប្រជាជនដូចគ្នា។
៥- នយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ៖ គឺការបំបាត់ការរើសអើងខាងជាតិសាសន៍ និងសាសនា ហើយប្រែក្លាយសង្គមឲ្យចេញផុតពីសង្គ្រាម ដើម្បីមានសន្តិភាព ឲ្យសាមគ្គីរួបរួមគ្នាធើ្វការអភិវឌ្ឍដោយមានសេរីភាព និងមូលដ្ឋានជំនឿរៀងៗខ្លួន ទាំងពុទ្ធសាសនា គ្រឹស្តសាសនា សាសនាអ៊ីស្លាមជាដើម។ ក្មេងជំនាន់ក្រោយបានរៀនសរសេរ រៀនប្រើកុំព្យូទ័រជំនួសការប្រើកៃកាំភ្លើង។ ប្រទេសកម្ពុជាបានផ្លាស់ប្តូរពីការកាប់សម្លាប់គ្នាទៅជាការជួយគ្នាទៅវិញទៅមក ពីការបំផ្លាញទៅជាការកសាង ពីការភ័យខ្លាចទៅជាការសប្បាយ ហើយការបែកបាក់គ្នាទៅជាការបង្រួបបង្រួមគ្នា។
៦- នយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ៖ គឺការបើកទ្វារអភិវឌ្ឍអតីតតំបន់ដែលធ្លាប់បែងចែកការគ្រប់គ្រងគ្នា៕ដោយ៖កូឡាប