ភ្នំពេញ៖ ក្នុងជំនួបជាមួយនឹងទីប្រឹក្សាពិសេសរបស់អគ្គលេខាធិការ អង្គការសហប្រជាជាតិ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា បញ្ហាបច្ចុប្បន្ននេះនៅកម្ពុជា គឺបញ្ហាស្ទះចរាចរណ៍ ដែលកាលពី១៥ឆ្នាំមុន មិនដែលបានឃើញទេ ហើយក៏ដូចជាបញ្ហាចំណតរថយន្ត បញ្ហាសំណល់រឹង សំណល់រាវ ជាពិសេសទៅទៀតនោះ គឺបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដែលបញ្ហានេះបាននាំមកនូវការបារម្ភសម្រាប់កម្ពុជា ជាពិសេសលើវិស័យកសិកម្ម លើវិស័យធនធានទឹក ដែលធ្វើឲ្យកម្រិតទឹកនៅកម្ពុជា មានកម្រិតទាប។
នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ទី១០ ខែមករា ឆ្នាំ២០២០នេះ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានអញ្ជើញជួបពិភាក្សាការងារ ជាមួយ លោក Jeffrey D. Sachs ទីប្រឹក្សាពិសេសរបស់អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅវិមានសន្តិភាព។
លោក Jeffrey D. Sachs បានគោរពជូនសម្តេចតេជោថា លោក ពិតជាមានកិត្តិយស និងសប្បាយរីករាយជាខ្លាំង ដែលបានជួបសម្ដេចតេជោសារជាថ្មីម្ដងទៀត បន្ទាប់ពីបានជួបសម្ដេចតេជោកាលពី ១៥ ឆ្នាំមុន នៅគេហដ្ឋានរបស់សម្ដេចតេជោនៅវិមានឯករាជ្យ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថាក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជាពេលនេះគឺ លោក បានឃើញដោយផ្ទាល់ភ្នែកនូវការអភិវឌ្ឍរបស់កម្ពុជា យើងដែលក្នុងនោះមានទាំងការអភិវឌ្ឍលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ការអភិវឌ្ឍលើវិស័យសុខាភិបាល និងការអភិវឌ្ឍន៍លើដទៃទៀតដែលហួសពីការស្មានរបស់លោក។ លោក ក៏បានមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនេះលោក នឹងទៅប្រទេសឡាវ កម្ពុជា និងម៉ាឡេស៊ី ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាពង្រឹង និងជំរុញលើកទឹកចិត្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ រវាងប្រទេសអាស៊ាននិងសហគមន៍អឺរ៉ុប ពិសេសជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យពាណិជ្ជកម្ម សេដ្ឋកិច្ច ដឹកជញ្ជូន និងអាយធី (IT) ដើមធ្វើយ៉ាងណាឲ្យសហគមន៍អឺរ៉ុប និងអាស៊ានមានទំនាក់ទំនង និងសហប្រតិបត្តិការល្អ ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ លោក ក៏បានមានប្រសាសន៍ផងដែរថា លោក នឹងទៅធ្វើទស្សនកិច្ចជួបថ្នាក់ដឹកនាំសហគមន៍អឺរ៉ុបនៅសប្តាហ៍បន្ទាប់ ហើយ លោក បានមានប្រសាសន៍ថាធ្វើយ៉ាងណានឹងជំរុញលើកស្ទួយកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការ រវាងសហគមន៍អឺរុប និងអាស៊ាន ដែលនឹងសង្កត់ធ្ងន់ពីសារសំខាន់របស់កិច្ចសហប្រតិបតិ្តការ រវាងតំបន់និងតំបន់នេះ។ លោក ក៏បានមានប្រសាសន៍ផងដែរថា លោក ពុំចង់ឃើញមានការបែកបាក់គ្នារវាងតំបន់និងតំបន់ទេ។ ផ្ទុយមកវិញ លោក បានមានប្រសាសន៍ថា លោក នឹងឆ្លុះបញ្ចាំងពីភាពខ្លាំងនិង សារខាន់ៗ នូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ រវាងតំបន់និងតំបន់ទៅវិញ។ លោក បានមានប្រសាសន៍ថា អាស៊ាន គឺមានសក្តានុពលខ្ពស់បើបូកបញ្ចូលទាំង អាស៊ាន-ចិន អាស៊ាន-ជប៉ុន និងអាស៊ាន-កូរ៉េ នោះតំបន់អាស៊ាននឹងមានការអភិវឌ្ឍដោយគ្មានដែនកំណត់ ជាពិសេសលើវិស័យបច្ចេកវិទ្យា ដែលបច្ចេកវិទ្យាទាំងនេះ អាចយកមកប្រើប្រាស់ដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព។ លោក ក៏បានគោរពជម្រាបជូនសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ទៀតថា លោក ត្រៀមជានិច្ចដើម្បីជួយដល់កម្ពុជា ជំរុញដល់ការអភិវឌ្ឍកម្ពុជាតំបន់អាស៊ាន និងតំបន់ដទៃទៀត ឲ្យមានការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងអំណរគុណចំពោះ លោក Jeffrey D. Sachs ហើយក៏បានជម្រាបជូនថា ការអភិវឌ្ឍទាំងឡាយណា ដែលមាននៅកម្ពុជានោះ គឺសុទ្ធសឹងតែជាការខិតខំប្រឹងប្រែង របស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា និងសហការី របស់សម្ដេចដែលនាំកម្ពុជា ទៅការអភិវឌ្ឍដល់ចំណុចនេះ។ សម្តេចតេជោបានជម្រាបជូន លោក ថា កម្ពុជាមានមហិច្ឆតាធ្វើយ៉ាងណាជំរុញកម្ពុជា ឲ្យក្លាយទៅជាប្រទេសចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ ២០៣០ នឹងប្រទេសមានចំណូលខ្ពស់នៅឆ្នាំ ២០៥០ កន្លងមកកម្ពុជាបានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយផលិតស្បៀង គឺការនាំអង្ករចេញហើយក៏បានទទួលភាពជោគជ័យ ជាពិសេសលើគោលនយោបាយផលិតស្បៀង។ កម្ពុជាដែលជាប្រទេសមួយធ្លាប់តែខ្វះស្បៀងអាហារ បានប្រែក្លាយជាប្រទេសមួយ ដែលមានការផលិតស្បៀងទៅវិញ។ ពេលនោះទៀត រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញ នូវគោលនយោបាយឧស្សាហកម្មផងដែរ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណា ជំរុញឧស្សាហកម្មកម្ពុជា ក្នុងទិសដៅជំរុញកម្ពុជា ឆ្ពោះទៅកាន់ប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ និងប្រទេសដែលមានចំណូលខ្ពស់ នៅឆ្នាំ២០៥០។
សម្ដេចតេជោមានប្រសាសន៍ថា កាលពី១៥ឆ្នាំមុន សម្ដេចបានជួបជាមួយនឹង លោក Jeffrey D. Sachs គឺបានពិភាក្សាគ្នា អំពីបញ្ហាការអភិវឌ្ឍសហស្សវត្សរ៍។ ប៉ុន្តែនៅពេលនេះ គឺយើងពិភាក្សាជាថ្មីម្ដងទៀត លើការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពវិញ ហើយការអភិវឌ្ឍន៍ ប្រកបដោយចីរភាពនេះ គឺមានសារសំខាន់ណាស់ ហើយកត្តាសំខាន់ជាងគេបំផុត គឺវិស័យបរិស្ថានតែម្តង។ ទន្ទឹមនឹងនេះ សម្តេចតេជោបានមានប្រសាសន៍បន្តថា បញ្ហាបច្ចុប្បន្ននេះ គឺបញ្ហាស្ទះចរាចរណ៍ ដែលកាលពី១៥ឆ្នាំមុន មិនដែលបានឃើញទេ ហើយក៏ដូចជាបញ្ហាចំណតរថយន្ត បញ្ហាសំណល់រឹង សំណល់រាវ ជាពិសេសទៅទៀតនោះ គឺបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដែលបញ្ហានេះបាននាំមកនូវការបារម្ភសម្រាប់កម្ពុជា ជាពិសេសលើវិស័យកសិកម្មផង លើវិស័យធនធានទឹកផងដែលធ្វើឲ្យកម្រិតទឹកនៅកម្ពុជា មានកម្រិតទាប។ ក្នុងន័យនេះសម្ដេចតេជោ បានមានប្រសាសន៍ថា យើងគប្បីណារួមគ្នា ធ្វើការដោះស្រាយ ជាពិសេសបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុនេះ ដែលកម្ពុជាគាំទ្រគោលនយោបាយ និងរាល់អ្វីៗ ដែលជាពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហានេះ ដែលអង្គការសហប្រជាជាតិ បាន ដាក់ចេញមក៕ដោយ៖កូឡាប
