ព្រៃឡង់៖ បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ខេត្តស្ទឹងត្រែង ព្រះសង្ឃ សកម្មជនបរិស្ថាន យុវជន និងនិស្សិតដែលមកពីរាជធានី ខេត្តនានា បង្ខំចិត្តត្រឡប់ទៅគេហដ្ឋានរៀងៗខ្លួនវិញនៅព្រឹកថ្ងៃទី២៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០នេះ បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរ និងមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សរារាំងពួកគេមិនឱ្យចូលព្រៃទៅកាន់កន្លែងប្រារព្ធពិធីបុណ្យព្រៃឡង់ និងបំបួសព្រៃឈើ ដែលគ្រោងធ្វើឡើង រយៈពេល២ថ្ងៃ គឺនៅថ្ងៃទី២២ ដល់ ២៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថាបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់បានដាក់លិខិតជូនដំណឹងទៅកាន់ក្រសួងបរិស្ថាន និងមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តរយៈពេល ២ខែមុនការបរិច្ឆេទនៃការប្រារព្ធពិធីនេះ ប៉ុន្តែពុំមានការជូនដំណឹងត្រឡប់ពីក្រសួង ឬមន្ទីរបរិស្ថានទេថាមិនអនុញ្ញាតិឱ្យធ្វើ។
ក្រុមសហគមន៍ ព្រះសង្ឃ និងយុវជនសម្តែងការសោកស្តាយនិងខកចិត្តជាខ្លាំងចំពោះទង្វើរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន និងអាជ្ញាធរក្នុងតំបន់ និងចាត់ទុកថានេះជាការរឹតត្បឹតសេរីភាពរបស់ពួកគេដែលប្រាស់ចាកពីច្បាប់ដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ។
បើតាមការផ្សាយរបស់ផេកហ្វេសប៊ុកSar Mory បានបញ្ជាក់ថា ព្រៃឡង់, បណ្តាញព្រៃឡង់ និងរាជការខ្មែរ។
បើនិយាយពីបណ្តាញព្រៃឡង់ បណ្តាញនេះបានចូលរួមការពារព្រៃឡង់ដោយស្ម័គ្រចិត្តតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៩ មកម្លេះ ក្នុងខណៈពេលដែលព្រៃឡង់កំពុងទទួលការកាប់បំផ្លាញពីសម្បទានព្រៃគុក និងបន្ទាប់មកដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច និងការកាប់ឈើបែបអនាធិបតេយ្យពីសំណាក់ឈ្មួញទុច្ចរិត មុនពេលដែលច្បាប់ស្តីពី ព្រៃឈើ (២០០៣) និងច្បាប់ស្តីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិ (២០០៧) ចូលជាធរមានទៅទៀត។
បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ទាំងបួនខេត្ត បានបន្សល់នូវស្នាដៃជាច្រើនក្នុងការចូលរួមការពារព្រៃឈើនិងជីវៈចម្រុះក្នុងព្រៃឡង់ដើម្បីរក្សាទុកព្រៃឈើដ៏មានតម្លៃនេះសម្រាប់កូនខ្មែរ តាំងពីព្រៃឡង់ស្ថិតនៅក្រោមដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ក្រសួងកសិកម្មមកម្លេះ។ និយាយដោយឡែក ព្រៃឡង់អាចសល់ប្រមាណ៤០ម៉ឺនហិកតាសព្វថ្ងៃ ក៏មានចំណែកមួយដ៏ធំពីការខិតខំការពាររបស់បណ្តាញព្រៃឡង់ជាមួយនឹងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធដែរ (ចូលរួមកាត់បន្ថយល្បឿននៃការបាត់បង់ប៉ុណ្ណោះ) ។
ប៉ុន្តែក្រោយមក ព្រៃឡង់ត្រូវបានផ្ទេរដែនសមត្ថកិច្ចទៅស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន វិញម្តង ក្រោយពេលដែលព្រៃឡង់ត្រូវបង្កើតទៅជា “ដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់” នៅថ្ងៃទី០៩ ឧសភា ឆ្នាំ២០១៦ ដែលមានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្ត និងមន្ត្រីឧស្យានុរក្សជាសេនាធិការ។
បើទោះបីជា ព្រៃឡង់ត្រូវបានដាក់ទៅជាដែនជម្រកសត្វព្រៃក៏ដោយ ប៉ុន្តែក្នុងរយៈពេលជិត៤ ឆ្នាំកន្លងមកនេះ ព្រៃឡង់នៅតែស្ថិតនៅក្រោមការកាប់បំផ្លាញយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ និងអណាធិបតេយ្យ ទាំងការកាប់ឈើធ្វើអាជីវកម្ម និងការទន្ទ្រាន់កាន់កាប់ដីខុសច្បាប់។ ការកាប់ឈើ និងដឹកជញ្ជូនឈើតាមរយៈគោយន្ត និងរថយន្ត គឺកើតឡើងទាំងយប់ទាំងថ្ងៃ ដឹកកាត់មុខទីស្នាក់ការមន្ត្រីឧស្យានុរក្ស យ៉ាងប្រងើយ។ និយាយជារួម បើយោងតាមច្បាប់ស្តីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិ ការកាប់ឈើ និងដឹកជញ្ជូនផលឈើចេញពីតំបន់ការពារ គឺខុសច្បាប់ទាំងស្រុង សំណួរសួរថា តើហេតុអ្វីបានជាឈ្មួញឈើនៅតែអាចដឹកឈើចេញបានពីតំបន់ការពារ ដោយកាត់មុខទីស្នាក់ការឧស្យានុរក្ស??? ហេតុអ្វីបានជាសហគមន៍ទៅការពារ បែជាត្រូវហាមឃាត់???
តាមរយៈការចុះល្បាតរបស់សហគមន៍ព្រៃឡង់ជាប្រចាំ សហគមន៍បានប្រមូលភស្តុតាងជាក់ស្តែងនៃការកាប់ឈើជាច្រើននិងបានរាយការណ៍ដោយផ្ទាល់ពីសកម្មភាពកាប់ឈើទៅមន្ត្រីឧស្សានុរក្ស ព្រមទាំងបានប្រមូលទិន្នន័យ និងចងក្រងរបាយការណ៍តាមរយៈកម្មវិធី Prey Lang App ដាក់មកក្រសួងជាហូរហែរ ដើម្បីស្នើឱ្យក្រសួងអនុវត្តច្បាប់ និងចាត់វិធានការក្នុងការព្រៃឡង់ឱ្យមានប្រសិទ្ធិភាព ព្រោះបណ្តាញសហគមន៍មានសិទ្ធិត្រឹមតែរាយការណ៍ និងគ្មានអំណាចរដ្ឋបាលក្នុងបង្ក្រាបនិងដាក់ទោសទណ្ឌដល់ជនល្មើសឡើយ។ ក្រៅពីនេះ ក៏មានអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងក្រុមអ្នកស៊ើបអង្កេតឯករាជ្យ ក៏ធ្លាប់បានដាក់របាយការណ៍ទៅក្រសួងបរិស្ថានផងដែរ។
ផ្ទុយទៅវិញការចូលរួមការចូលរួមរបស់សហគមន៍ មិនត្រូវបានលើកទឹកចិត្ត បានត្រឹមតែទទួលរងនូវការគំរាមកំហែង ការលាបពណ៌ពីមន្ត្រីក្រសួងមួយចំនួនថា ជាក្រុមប្រឆាំង ជាក្រុមធ្វើការងារខុសច្បាប់ ឬក្រៅច្បាប់ជាដើម។ ខ្ញុំយល់ថា បើក្រសួង និងមន្ត្រីឧស្សានុរក្សធ្វើការមានប្រសិទ្ធិភាព ហើយពលរដ្ឋមូលដ្ឋានអាចទុកចិត្តបានចំពោះចំណាត់ការរបស់អាជ្ញាធរទាំងអស់នោះ ម្លេះសមសហគមន៍ មិនចាំបាច់ហត់នឿយ និងប្រឈមជាមួយជនល្មើសពេលចុះល្បាតព្រៃម្តងៗនោះទេ។ បើក្រសួងបរិស្ថាន លើកយកផ្លូវច្បាប់មកហាមសហគមន៍មិនឱ្យចូលល្បាត និងធ្វើបុណ្យព្រៃឡង់នៅក្នុងតំបន់ការពារ (ច្បាប់ស្តីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិ) ក្រសួង និងមន្ត្រីឧស្សានុរក្សគួរធ្វើខ្លួនឱ្យស្អាតជាមុនសិន គឺថារាល់អ្នកកាប់ឈើខុសច្បាប់ចូលក្នុងព្រៃ និងអ្នកដឹកជញ្ជូនឈើទាំងឡាយចេញពីព្រៃឡង់ គឺត្រូវបានហាមឃាត់និងផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់។ ក៏ប៉ុន្តែ បើក្រសួងហាមឃាត់តែសហគមន៍ តែជនល្មើសនៅអាចចូល និងដឹកជញ្ជូនឈើចេញពីព្រៃឡង់ កាត់មុខទីស្នាក់ការបរិស្ថានដដែល តើវាមានន័យយ៉ាងម៉េច???
ខ្ញុំយល់ថា ការរិតត្បិតរបស់ក្រសួងបរិស្ថាននិងមន្ត្រីឧស្យានុរក្ស ចំពោះបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់កន្លងមក និងជាពិសេសសកម្មភាពនៃការប្រារព្ធពិធីបុណ្យព្រៃឡង់និងបំបួសដើមឈើនៅថ្ងៃទី ២១-២២ ខែកុម្ភះ ២០២០ នេះ គឺបានបង្ហាញឱ្យថាឃើញថា ក្រសួងបរិស្ថានមិនបានលើកទឹកចិត្តដល់បណ្តាញសហគមន៍ឡង់ដែលឯករាជ្យអាចចូលរួមការពារព្រៃឡង់នោះទេ (បណ្តាញដែលត្រូវបានបង្កើតឡើង ចុះល្បាត និងការពារព្រៃឡង់អស់រយៈពេលប្រមាណ២១ ឆ្នាំ មុនពេលច្បាប់ស្តីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិ)។ ផ្ទុយទៅវិញ ការរិតត្បិតនេះ គឺជាចេតនាដើម្បីបិទបាំងអំពីអភិបាលកិច្ចទន់ខ្សោយរបស់ខ្លួន និងភាពអសមត្ថភាពរបស់មន្ត្រីឧស្យានុរក្សក្នុងការពារព្រៃឡង់តែប៉ុណ្ណោះ។ លើសពីនេះ វាជារូបភាពនៃការគំរាមកំហែង និងបិទមាត់សហគមន៍ដែលតែងតែហ៊ានលាតត្រដាងអំពីការពិតនៃវិនាសកម្មព្រៃឡង់។
បើតាមការផ្សាយព័ត៌មានលើផេករបស់ក្រសួងបរិស្ថាន បានឲ្យដឹងថា ក្រសួងបរិស្ថាន បានសម្តែងការសោកស្តាយ ចំពោះឥរិយាបថបំពានច្បាប់ ម្តងហើយម្តងទៀត របស់ក្រុមសមាជិកបណ្តាញព្រៃឡង់ ដែលបណ្តាញខ្លួនឯងមិនមានការចុះបញ្ជីស្របច្បាប់ត្រឹមត្រូវ និងថែមទាំងធ្វើសកម្មភាពល្មើសច្បាប់ស្តីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិថែមទៀត»។ នេះគឺជាការថ្លែងរបស់លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការ និងជាមន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន នៅថ្ងៃទី២២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០នេះ។ ការសម្តែងការសោកស្តាយនេះ បានធ្វើឡើងខណៈសមាជិកបណ្តាញព្រៃឡង់ រួមនឹងសមាគមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ប្រមាណជាង ១០០នាក់ ក្រោមការឃ្លាំមើលដោយបុគ្គលិកអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ បានព្យាយាមចូលទៅក្នុងតំបន់ស្នូលនៃដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ ដែលជាតំបន់សម្បូណ៌ ដោយប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី សត្វព្រៃគ្រប់ប្រភេទ ដែលត្រូវហាមឃាត់ការចូលដោយគ្មានច្បាប់អនុញ្ញាត និងដើម្បីកុំឱ្យ ប៉ះពាល់ដល់សត្វព្រៃក្នុងតំបន់នោះ ដើម្បីពួកគេប្រារព្ធពិធីបំបួសដើមឈើ និងសកម្មភាពផ្សងទៀតតាមអំពើចិត្ត ប៉ុន្តែត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យចូលឡើយ ដោយអនុលោមតាមច្បាប់ស្តីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិ។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានចាត់ទុកទង្វើបំពានច្បាប់របស់បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួន មិនមែនជាគំរូល្អ សម្រាប់បណ្តាញសហគមន៍ សមាគម អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលឡើយ។ ទង្វើនេះ ក៏បានជំរុញឱ្យបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ ក៏ដូចជាសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួន រៀនអនុវត្តច្បាប់ និងគោរពតាមច្បាប់ ដែលមានជាធរមាន ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ជៀសវាងការបង្កជម្លោះជាមួយច្បាប់ក្រោមលេសសិទ្ធិសេរីភាពដាច់បង្ហៀរ។
យោងតាមមាត្រា ១១ នៃច្បាប់ស្តីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិ ការចេញចូលក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិរួម ក្នុងនោះការចេញចូលតំបន់ស្នូល ដែលជាតំបន់គ្រប់គ្រង ដែលមាន តម្លៃខ្ពស់សម្រាប់ការអភិរក្សប្រភេទសត្វ រុក្ខជាតិដែលកម្រជិតផុតពូទទួលរងគ្រោះថ្នាក់ មានប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីផុយស្រួយ ត្រូវហាមឃាត់លើកលែងតែ មន្ត្រីរដ្ឋបាលការពារ និងអភិរក្សធម្មជាតិ ដែលមានភារកិច្ច និងត្រូវមានការអនុញ្ញាតពីក្រសួងបរិស្ថាន ការចេញចូលតំបន់អភិរក្សក៏ត្រូវមានការអនុញ្ញាតជាមុនពីរដ្ឋបាលការពារនិងអភិរក្សធម្មជាតិ។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានថ្លែងថា តំបន់ដែលបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់មានបំណងចូលទៅនោះជាតំបន់ដែលត្រូវអភិរក្ស និងការពារជាពិសេស កុំឱ្យប៉ះពាល់ដល់សត្វព្រៃនិងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី នៅក្នុងតំបន់នោះ។ រដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួងបរិស្ថានរូបនេះ បានថ្លែងថា មន្ត្រីឧទ្យានុក្សនៃក្រសួងបរិស្ថាន បាននិងកំពុងបំពេញបេសសកម្មរបស់ខ្លួនការពារព្រៃឈើ សត្វព្រៃក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ទាំងយប់ទាំងថ្ងៃ ចុះដើរល្បាត ទប់ស្កាត់និងបង្ក្រាបបទល្មើសដែលកើតមានក្នុងតំបន់អភិរក្សក៏ដូចជាដើរដោះអន្ទាក់ដែល ជនល្មើស បានលបលួចដាក់ ចាប់សត្វព្រៃខុសច្បាប់ផងដែរ។
រដ្ឋលេខាក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានគូសបញ្ជាក់ថា ក្រសួងបរិស្ថានបានផ្តល់ការសហការ យ៉ាងស្អិតរមួតដល់សហគមន៍ សមាគម និងអង្គការ មិនមែនរដ្ឋាភិបាលជាតិនិងអន្តរជាតិដែល មានការទទួលស្គាល់ដោយច្បាប់ត្រឹមត្រូវ និងមានការចុះឈ្មោះនៅក្រសួងមហាផ្ទៃ ឬមានកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយក្រសួងពាក់ព័ន្ធនានា។
បច្ចុប្បន្ននេះ សហគមន៍តំបន់ការពារ ធម្មជាតិចំនួន ១៩នៅក្នុងតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ទាំង ៤ ខេត្រួមមានខេត្កំពង់ធំ ខេត្តក្រចេះ ខេត្តស្ទឹងត្រែង និងខេត្តព្រះវិហារ ដែលមានប្រជាពលរដ្ឋនៅសហគមន៍មូលដ្ឋានជាសមាជិកនិងត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយច្បាប់ បាន និងកំពុងសហការ សាមគ្គីជាមួយក្រសួងបរិស្ថានចុះល្បាត ទប់ស្កាត់បទល្មើសធនធានធម្មជាតិរួមគ្នា។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន បានគូសបញ្ជាក់ថា ក្រសួងបរិស្ថានបានផ្តល់កិច្ចសហការដល់បណ្តាញព្រៃឡង់ អនុលោមតាម ស្មារតីនៃវេទិកាស្តីពីការគ្រប់គ្រងនិងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិកាលពីខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៦ កន្លងទៅ ប៉ុន្តែបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ ដែលធ្វើសកម្មភាពដោយគ្មានច្បាប់នេះ មានភាពមិនស្មោះត្រង់ក្នុងការធ្វើកិច្ចសហការដើម្បីការពារនិងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ។
លោកក៏បានស្នើឲ្យអង្គការមួយចំនួន ដូចជា អង្គការសមធម៌កម្ពុជា ជាពិសេសអង្គការស្ពានសន្តិភាព និងអង្គការដាន់មិសិន (Danmission) ដែលមិនមានដែនសមត្ថកិច្ចនិងមិនបានចុះអនុស្សរណៈជាមួយក្រសួងបរិស្ថាន គួរបញ្ឈប់សកម្មភាពខុសច្បាប់របស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់អភិរក្ស និងនៅពីក្រោយបណ្តាញព្រៃឡង់ធ្វើសកម្មភាពខុសច្បាប់បន្តទៀត។
លោកបានថ្លែងថា ប្រសិនបើអង្គការទាំងនេះចង់សហការនិងចូលរួមការងារអភិរក្សជាមួយក្រសួងបរិស្ថានស្វាគមន៍ ហើយគួរស្នើសុំជាផ្លូវការតាមនីតិវិធីច្បាប់ ជាជាងការធ្វើការដោយលួចលាក់ ខុសច្បាប់ លើសដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួនដែលបង្កើតឱ្យមានការសង្ស័យពីភាពមិនស្មោះត្រង់ក្នុងការអនុវត្តកិច្ចការរបស់ខ្លួន។
ជាមួយគ្នានេះ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន បានសម្តែងការសោកស្តាយ ដែលបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ព្យាយាមធ្វើសកម្មភាពក្រៅច្បាប់ និងធ្វើខ្លួនឱ្យឃ្លាតឆ្ងាយពីសមូហភាពនៃការដឹកនាំគ្រប់គ្រងនិងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិជាមួយនេងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានរំឭកថា ក្រសួងបរិស្ថានរួមនឹងសហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិទូទាំងប្រទេស អាជ្ញាធរខេត្តនៃតំបន់ព្រៃឡង់បានរៀបចំកម្មវិធីបោះតង់ និងបំបួសដើមឈើក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់កាលពីថ្ងៃទី១៤ និងទី១៥ ខែកុម្ភៈឆ្នាំ ២០២០ ក្រោមប្រធានបទ ថ្ងៃក្តីស្រឡាញ់បរិស្ថាននិងធម្មជាតិដោយមានអ្នកចូលរួមសរុបចំនួនជាង ៥០០នាក់។
ប៉ុន្តែចំឡែកតែបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ដែលទទួលបានថវិកាជារៀងរាល់ខែពីអង្គការមួយចំនួនព្យាយាមបង្កើតកម្មវិធីដោយឡែកមួយផ្សេងដោយបំពានច្បាប់ស្តីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិ។ គួរឱ្យកត់សម្គាល់ថា កន្លងទៅបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ នេះបានព្យាយាមប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលមិនមានមូលដ្ឋានវិទ្យសាស្ត្រត្រឹមត្រូវ ប្រើវិធីសាស្ត្ររាប់គល់ឈើមួយដើមថាជាបទល្មើសមួយ និងលួចផ្តល់ទៅឱ្យអង្គការខ្លះដើម្បីចងក្រងបំប៉ោងរបាយការណ៍ក្នុងចេតនាចិញ្ចឹមទំនាស់ព្រៃឡង់ និងផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានបែបបំភ្លៃដើម្បីបំផ្លាញជំនឿទំនុកចិត្តប្រជាពលរដ្ឋចំពោះការងារគ្រប់គ្រងនិងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិដើម្បីបម្រើគោលដៅអ្វីមួយ។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន បានអំពាវនាវដល់បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់គួរគោរពច្បាប់ ហើយស្នើឱ្យអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលគោរពឱ្យបានហ្មត់ចត់នូវច្បាប់ស្តីពីសមាគមនិងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ចៀសវាងការបង្កជម្លោះនឹងច្បាប់។
លោក បានថ្លែងថា ក្រសួងបរិស្ថានបាននិងកំពុងគ្រប់គ្រងនិងអភិរក្សតំបន់ការពារធម្មជាតិនិងរបៀងអភិរក្សជីវៈចម្រុះ សរុបមានទំហំ ៧,២ លានហិកតាគ្របដណ្តប់ខេត្តចំនួន ២០ ក្នុងចំណោមខេត្តរាជធនីទាំង ២៥ នៃប្រទេសកម្ពុជា ហើយមានសហគមន៍ សមាគមនិងអង្គការជាតិនិងអន្តរជាតិជាច្រើនលើសលប់ដែលបានសហការជាមួយមួយក្រសួងបរិស្ថានយ៉ាងល្អ ប៉ុន្តែមានសហគមន៍ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនតូចដែលបង្កប់ដោយរបៀបវារៈសហការមិនស្មោះត្រង់តែងតែដើរអុកឡុក បង្កចលាចល និងបង្កើតការញុះញង់ ផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត បំភ្លៃការពិតដើម្បីគោលបំណងទុច្ចរិតអ្វីមួយ។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានថ្លែងថា អ្វីដែលប្រជាពលរដ្ឋប្រាថ្នា គឺការគោរពច្បាប់រួមទាំងបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ ដូច្នេះគួរតែគោរពច្បាប់ ស្នើសុំការចុះបញ្ជីត្រឹមត្រូវ និងធ្វើសកម្មភាពស្របច្បាប់ជាធរមាន ព្រោះយើងទាំងអស់គ្នាមានគោលដៅតែមួយ គឺការពារធនធានធម្មជាតិ ដែលយើងមានឱ្យបានគង់វង្ស គួរកុំប្រើលេសការចូលរួមការពារនិងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ ធ្វើរបាយការណ៍អាក្រក់ ពីការងារអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ ដើម្បីគ្រាន់តែផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន ស្វែងរកហិរញ្ញវត្ថុគាំទ្រសកម្មភាពខ្លួន និងដើម្បីបន្តការងារសម្រាប់ខ្លួន៕ដោយ៖កូឡាប