ជនភៀសខ្លួនជនជាតិអាមេរិកាំងដើមកំណើតកម្ពុជាម្នាក់ដែលត្រូវបាននិរទេសខ្លួនកាលពីខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៨ បានវិលត្រឡប់មកជួបគ្រួសាររបស់គាត់វិញហើយ នៅក្នុងរដ្ឋម៉ាសាឈូសេត នាសប្តាហ៍នេះ។
លោក ធី ជា ពលរដ្ឋរស់នៅទីក្រុងឡូវែល រដ្ឋម៉ាសាឈូសេត បានភៀសខ្លួនចេញពីប្រទេសកម្ពុជា នៅអាយុ ១០ ឆ្នាំ ជាមួយឪពុកម្តាយ និងបងប្អូនបង្កើត ៥ នាក់ ដើម្បីរួចផុតពីរបបខ្មែរក្រហម។ ពួកគេបានជ្រកកោននៅក្នុងជំរុំជនភៀសខ្លួនថៃ មុនពេលហោះហើរទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ ១៩៨១ ។
ក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៩ លោក ជា បានចំណាយពេល ៣ ខែនៅក្នុងគុក បន្ទាប់ពីបានសារភាពទោសកំហុសចំពោះការប្រើអំពើហិង្សា និង “ការគំរាមប្រព្រឹត្តិបទឧក្រិដ្ឋ” ហើយមន្ត្រីសហព័ន្ធក៏បានបញ្ជាឱ្យនិរទេសគាត់នៅឆ្នាំបន្ទាប់ ។ នេះបើយោងតាមសារព័ត៌មាន Associated Press ។
ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ដោយគ្មានកិច្ចព្រមព្រៀងធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសកម្ពុជា បទបញ្ជានិរទេសរបស់លោកជា ត្រូវបានផ្អាកនៅឆ្នាំ ២០០៤ ដែលអនុញ្ញាតឱ្យគាត់ស្នាក់នៅក្នុងប្រទេសដរាបណាគាត់មិនបានប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋបន្ថែមទៀត និងបានចុះត្រួតពិនិត្យជាទៀងទាត់ជាមួយមន្ត្រីអន្តោប្រវេសន៍និងគយ (ICE) ។
បន្ទាប់មកនៅខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៨ អ្វីដែលលោក ជា គិតថាគឺជាការត្រួតពិនិត្យជាប្រចាំនោះ បានធ្វើឲ្យគាត់ចាប់ផ្តើមជីវិតនៅឆ្ងាយពីក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់។ គាត់ត្រូវបានគេឃុំឃាំង ហើយនៅពេលគាត់ទទួលបានការស្នាក់នៅបន្ទាន់ គាត់បានរៀបចំខ្លួនរួចស្រេច ដើម្បីឡើងយន្តហោះទៅប្រទេសកម្ពុជា។
មេធាវីរបស់លោក ជា ឈ្មោះ Bethany Li បានធ្វើលើកឡើងថា កាតបៃតងរបស់គាត់ត្រូវតែប្រគល់ឲ្យគាត់វិញ ពីព្រោះមិនត្រឹមតែបទល្មើសរបស់គាត់មិនអាចត្រូវបានិរទ្ទេសនោះទេ ប៉ុន្តែ គាត់ក៏ត្រូវបានកាត់ទោសមិនត្រឹមត្រូវផងដែរ។
ដំបូង ចៅក្រមបានបដិសេធការលើកឡើងរបស់ Li ប៉ុន្តែនៅខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៩ ទីបំផុត លោកស្រីបានប្រគល់ប័ណ្ណបៃតង (Green Card) ឲ្យលោក ជា វិញ។
ជាអកុសល ពួកគេនៅតែប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាជាច្រើន។ ស្ថានកុងស៊ុលសហរដ្ឋអាមេរិកបានបដិសេធមិនចេញឯកសារធ្វើដំណើររបស់លោក ជា ខណៈពេលដែលក្រសួងសន្តិសុខមាតុភូមិបានបញ្ចូលគាត់នូវនីតិវិធីដកយកចេញថ្មី។
នៅខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៩ Li បានស្នើសុំឱ្យតុលាការបញ្ជាឱ្យចេញឯកសារធ្វើដំណើររបស់លោក ជា ។
Li បាននិយាយថា៖ “គ្រប់គ្រាន់ហើយ។ យើងបានដាក់លិខិតទាមទារមួយនៅតុលាការសហព័ន្ធ ដែលមានន័យថា យើងកំពុងស្នើសុំតុលាការបញ្ជាឱ្យក្រសួងការបរទេស ចេញឯកសារធ្វើដំណើរ ដើម្បីឲ្យគាត់អាចត្រឡប់មកផ្ទះវិញ ក្នុងនាមជាអ្នកកាន់ប័ណ្ណបៃតង។
បន្ទាប់ពីការដោះដូរពីរបីសប្តាហ៍រវាង Li និង DHS ទីបំផុត ស្ថានកុងស៊ុលបានចេញឯកសារធ្វើដំណើររបស់លោក ជា។
កាលពីថ្ងៃពុធ លោក ជា បានចុះចតនៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិបូស្តុនឡូហ្គែន ដើម្បីជួបជុំជាមួយភរិយា និងកូនពីរនាក់។ អ្នកគាំទ្របានស្វាគមន៍គាត់ដោយមានស្លាកសរសេរថា “ស្វាគមន៍ការមកដល់” និង “និរទេសដោយអយុត្តិធម៌” ។
លោក ជា បាននិយាយខណៈសម្លឹងមើលមុខកូនប្រុសអាយុ ១ ឆ្នាំ ដែលគាត់បានជួបជាលើកដំបូងថា៖ “ខ្ញុំពិតជារំភើបចិត្តខ្លាំងណាស់ ដែលបានមកជួបជុំក្រុមគ្រួសាររបស់ខ្ញុំវិញ។ វាមានរយៈពេល ១៨ ខែហើយ។ នេះជាកូនរបស់ខ្ញុំ” ។
សូមបញ្ជាក់ថា លោក ជា គឺជាជនជាតិអាមេរិកាំងដើមកំណើតខ្មែរទី៤ហើយ ដែលបានវិលត្រឡប់ទៅសហរដ្ឋអាមេរិកវិញ បន្ទាប់ពីត្រូវបាននិរទេសខ្លួន ៕
ប្រែសម្រួលដោយ៖ លឹម ហុង (ប្រភព៖ nextshark)