ភ្នំពេញ៖ វេទិកានៃអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ស្តីពីកម្ពុជា បានចេញផ្សាយរបាការណ៍ ស្តីពី ព័ត៌មានសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋយល់ដឹង អំពីថវិកាឆ្លើយតបទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនៅកម្ពុជា តាមរយៈការគាំទ្រពី អង្គការ UNDP និងបណ្តាញហិរញ្ញប្បទានអាកាសធាតុ ។
របាយការណ៍លើកដំបូងនៅ ថ្ងៃទី ៤ ខែមីនាឆ្នាំ ២០២០ បានឲ្យដឹងថា ដោយផ្តោតទៅលើសំណួរថាតើរដ្ឋាភិបាលកំពុងដោះស្រាយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ តាមរយៈការបែងចែកថវិកា និងមានវិធីសាស្ត្រផ្តល់អោយមានការសន្ទនា រវាងសង្គមស៊ីវិលរដ្ឋាភិបាលនិងសភា។
របាយការណ៍នេះ ត្រូវបានធើ្វឡើងដោយផ្អែកលើទិន្នន័យបានមកពីច្បាប់ថវិកាកម្ពុជា របាយការណ៍ពិនិត្យចំណាយសាធារណៈ លើការប្រែប្រួលអាកាសធាតុឆ្នាំ២០១៧ និងប្រភពឯកសារដ៏ទៃទៀតរបស់រដ្ឋាភិបាល។
របាយការណ៍ដដែលនេះ បានបញ្ជាក់ចំនួនតួលេខរបស់ប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ១លានខ្នងផ្ទះ ដែលប៉ះពាល់មកពីអាកាសធាតុធ្ងន់ធ្ងរ ក្នុងចន្លោះឆ្នាំ ២០០០ ដល់ ២០១៧ ដោយរួមមាន ផ្ទះ៧៤៣.៣០១ខ្នងផ្ទះ ត្រូវខូចខាតដោយសារទឹកទំនន់ ផ្ទះ១៨០.០០០ ខ្នងផ្ទះត្រូវខូចខាត ដោយសារខ្យល់ព្យុះ និងផ្ទៃដីប្រមាណ ៤២០.០០៨ ហិកតា។
ផលប៉ះពាល់នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ត្រូវបានគេរំពឹងថាផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) របស់កម្ពុជា នឹងកើនឡើង ដោយធ្វើឱ្យ GDP ធ្លាក់ចុះ ០,៤% នៅត្រឹមឆ្នាំ ២០២០ និងបណ្តាលឱ្យ GDP ធ្លាក់ចុះ ៩,៨% ទាបជាងផែនការនៅឆ្នាំ ២០៥០ ប្រសិនបើការប្រែប្រួលអាកាសធាតុឥឡូវនេះពុំបានដោះស្រាយអោយទាន់ពេល។ ផែនការរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងការក្លាយជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ ២០៣០ អាចនឹងប្រឈមភាពគ្រោះថ្នាក់។
បណ្ឌិត តឹក វណ្ណារ៉ា នាយកប្រតិបត្តិ វេទិកានៃអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ស្តីពីកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា នេះជារបាយការណ៍ទីមួយ ដែលបានធ្វើការសិក្សាយ៉ាងស៊ីជម្រៅលើបញ្ហាប្រឈមនានាដែលប្រទេសកម្ពុជាកំពុងជួបប្រទះលើបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងមានការចូលរួមផ្តល់មតិយោបល់ពីស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនានា។ របាយការណ៍នេះ នឹងចូលរួមបន្ថែមដល់រាជរដ្ឋាភិបាល និងសភា ធ្វើការអភិវឌ្ឍប្រទេស ដែលធន់នឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងដោះស្រាយបញ្ហាសំខាន់ៗមួយចំនួនទៀត ដូចជាសុខភាព ប្រាក់ចំណូល សន្តិសុខសង្គម និងជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជន” ។
លោក Julien Chevillard ទីប្រឹក្សាបច្ចេកទេសជាន់ខ្ពស់នៃអង្គការ UNDP បានកត់សម្គាល់ថា ការដាក់ឱ្យដំណើរការរបាយការណ៍លើកដំបូងនេះ ជាចំណុចចាប់ផ្តើមដ៏ល្អមួយ។ ព័ត៌មានទាំងនោះអាចប្រើជាជំនួយដល់កិច្ចសន្ទនាររវាងសង្គមស៊ីវិលជាមួយនឹងរដ្ឋសភាជាតិ ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធនានា លើការរៀបចំផែនការថវិកា និងផលប៉ះពាល់ជាអតិបរមា។
លោក Krishna Sapkota នាយកប្រតិបត្តិ Freedom Forum ប្រចាំប្រទេសនេប៉ាល់ បានចែករំលែកបទពិសោធនៃពីគំនិតផ្តួចផ្តើមធ្វើរបាយការណ៍ ព័ត៌មានសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋយល់ដឹង អំពីថវិការឆ្លើយតបទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ក្នុងប្រទេសនេប៉ាល់ រួមទាំងតួនាទីសំខាន់នៃរបាយការណ៍ ក្នុងការជួយលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងនិងបង្កើតការជជែកវែកញែកលម្អិតអំពីការចំណាយលើការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
អ្នកចូលរួមក៏បានគូសបញ្ជាក់ថា ស្ត្រីត្រូវបានចាត់ទុកជាជនងាយរងគ្រោះ ដូចជាបាត់បង់ប្រាក់ចំណូល មានវិបត្តិបន្ទាប់ពីគ្រោះមហន្តរាយ បន្ទុកការងារ និងបញ្ហាសុខភាព ជាដើម។ រដ្ឋាភិបាល គួរបន្ថែមការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានពីភាពងាយរងគ្រោះរបស់ស្ត្រី ដែលបណ្ដាល់មកពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ តាមរយៈបន្ថែមថវិកាជាតិ។
ព័ត៌មាននេះមានសារសំខាន់ ខណៈដែលស្ត្រី និងក្មេងស្រីមានហានិភ័យខ្ពស់ ពីផលប៉ះពាល់នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ ក្រៅពីនេះ អ្នកចូលរួមក៏បានបង្ហាញ ពីតម្រូវការក្នុងការបញ្ជូនថវិកាបន្ថែមទៀតដល់ថ្នាក់ក្រោមជាតិ។
លោក ឃុត ចាន់ដារ៉ា សមាជិកគណៈកម្មការទី ៣ នៃរដ្ឋសភា បានកោតសរសើរដល់ការផ្តួចផ្តើមឡើងនូវកិច្ចពិភាក្សារវាងភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់។ ហើយលោក ក៏បានបង្ហាញការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់រដ្ឋសភា ក្នុងការចូលរួមពេញលេញជុំវិញការជជែកដេញដោល លើដំណើរការថវិកា។
វេទិកានៃអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលស្តីពីកម្ពុជា បានផ្តល់ជាអនុសាសន៍ សម្រាប់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការបង្កើនចំណាយក្នុងតំបន់គោលដៅសំខាន់ៗ សម្រាប់អត្ថប្រយោជន៍ដល់ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដោយមានតម្លាភាពលើការបែងចែកថវិកា និងការចំណាយ ព្រមទាំងបង្ហាញថវិកាអាកាសធាតុ សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ អាចចូលមើលបាន លើសពីនេះ ក្រសួងចាប់ផ្តើមកិច្ចពិភាក្សា ជាមួយអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការពង្រឹងថវិកា ឆ្ពោះទៅរកការដោះស្រាយ បញ្ហាការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ៕ ដោយ៖កូឡាប
