សម្តេចតេជោ ស្នើសូមកុំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ កុំប្រើអបីយជំនឿ បណ្តេញជំងឺកូវីដ ដូចជា ការអុចភ្លើងជាដើម ពីព្រោះវាអាចបង្កនូវហានិភ័យខ្ពស់។ ការប្រើភ្លើងដេញជំងឺកូវីដ១៩ អាចបង្កជាអគ្គិភ័យ ឆេះផ្ទះ ព្រោះក្នុងពេលនេះជារដូវប្រាំងក្តៅហួតហែង ។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា ប្រទេសមហាអំណាចមួយចំនួន មើលងាយលើប្រព័ន្ធវេជ្ជសាស្ត្រនៅកម្ពុជា មីយ៉ាន់ម៉ា និងឡាវ តែអ្នកមើលងាយប្រព័ន្ធវេជ្ជសាស្ត្ររបស់គេ កំពុងរាតត្បាតធ្ងន់ធ្ងរដោយសារកូវីដ១៩។ អ្នកខ្លាំងមិនប្រាកដថាខ្លាំងទេ ហើយអ្នកខ្សោយ ក៏មិនប្រាកដថាខ្សោយនោះដែរ ព្រោះតែការមើលស្រាលសភាពការណ៍ និងចាត់វិធានការមិនទាន់។
នៅព្រឹកថ្ងៃពុធ ទី២៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២០ នេះ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានអញ្ជើញជួបសំណេះសំណាលជាមួយគ្រូពេទ្យស្ម័គ្រចិត្តប្រមាណជា ៤២២នាក់ មុននឹងពួកគេចេញបេសកកម្មជាមួយក្រសួងសុខាភិបាល ដើម្បីប្រយុទ្ធជាមួយជំងឺកូវីដ១៩ (COVID-19)។
តាមរបាយការណ៍របស់ លោកស្រី ពេជ ចន្ទមុន្នី អនុប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលបានក្រុមគ្រូពេទ្យស័គ្រចិត្តសម្តេចតេជោ បានឲ្យដឹងថា ក្រោយពីការមានការពីការអំពាវនាវ ពីក្រសួងសុខាភិបាល ក្នុងការចូលរួមជាកម្លាំងក្នុងការប្រយុទ្ធនឹងជំងឺកូវីដ១៩ នោះ ក៏មានអ្នកប្រកបវិជ្ជាជីវៈពេទ្យ សិស្ស និងនិស្សិត ដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សា និងកំពុងសិក្សា ក៏បានដាក់ពាក្យចូលរួមសកម្មភាពប្រយុទ្ធ នឹងជំងឺកូវីដ១៩ជាបន្តបន្ទាប់។ ក្រោយបានទទួលអ្នកស្ម័គ្រចិត្តហើយនោះ សមាគមគ្រូពេទ្យស្ម័គ្រចិត្តយុវជនសម្តេចតេជោ ក៏បានបើកវគ្គបណ្តុះបណ្តាល និងបំពាក់បំប៉នបច្ចេកទេសបន្ថែម ទៅលើការបង្ការ និងត្រួតពិនិត្យការចម្លងជំងកូវីដ១៩នេះ។ បានចាត់ទុកការចូលរួម របស់ក្រុមគ្រូពេទ្យស្ម័គ្រចិត្តប្រយុទ្ធជំងឺកូវីដ១៩ ថាជាខ្សែត្រៀមទី១ ដើម្បីសង្គមជាតិ និងគ្រួសារ ហើយការចូលរួមនេះ គឺប្រកបដោយទឹកចិត្តដ៏អង់អាច។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានបង្ហាញនូវក្តីរីករាយ ដែលបានអញ្ជើញមកជួបក្រុមគ្រូពេទ្យប្រឆាំងជំងឺកូវីដនាពេលនេះ ហើយក៏ជាពេលវេលាមួយ ដែលសម្តេចតេជោ បានថ្លែងជូនសារដ៏សំខាន់ៗ ទៅដល់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋផងដែរ។ សម្តេចតេជោ បានអរគុណដល់ក្រុមគ្រូពេទ្យស្ម័គ្រចិត្តទាំងអស់ ដែលបានចូលរួមលះបង់កម្លាំងកាយចិត្ត បើទោះបីជាដឹងថា ជំងឺនេះជាឃាតករលាក់មុខក៏ដោយ។ ការលះបង់របស់ក្មួយៗក្រុមគ្រូពេទ្យ គឺជាតម្លៃដ៏ធំធេងសម្រាប់ជួយសង្គ្រោះជីវិតមនុស្ស។ សម្តេចតេជោក៏បានអរគុណដល់អាណាព្យាបាល របស់ក្មួយៗទាំងអស់ ដែលបានអនុញ្ញាតកូនៗ មកចូលរួមក្នុងប្រតិបត្តិការនេះ។
សម្តេចតេជោ បានបញ្ជាក់ពីមូលហេតុ ដែលត្រូវយកក្រុមគ្រូពេទ្យនេះស្ម័គ្រចិត្តនេះ គឺយើងបន្ថែមលើកក្រុមគ្រូពេទ្យជំនាញ ដែលមានជាង២.០០០នាក់នោះ ហើយយើងមិនត្រឹមតែព្យាបាលតែកូវីដ១៩ទេ គឺយើងមានជំងឺផ្សេងៗទៀត ហើយប្រតិបត្តិការនេះ ក៏ជាពេលឲ្យពួកគាត់បានទទួលការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញវិជ្ជសាស្ត្រផងដែរ។
នៅថ្ងៃនេះសម្តេចតេជោបានមានប្រសាសន៍ថា ពេលយើងបានរៀបបន្ទប់ចំនួន ៣.០០០បន្ទប់ហើយ សម្រាប់ត្រៀបដាក់អ្នកជំងឺ មានទាំងសណ្ឋាគារ សាសារៀន និងអគារស្នាក់នៅ របស់សិស្សផងដែរ។
សម្តេចតេជោ បានធានាពីសុវត្ថិភាពក្រុមគ្រូពេទ្យទាំងអស់ ដែលសម្រេចចិត្តមកនេះ។ សម្តេចតេជោ បានសង្កត់ធ្ងន់ថា បើគ្មានអាវុធមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ គឺមិនឲ្យចូលប្រយុទ្ធទេ បើគ្មានបរិក្ខារពេទ្យគ្រប់គ្រាន់ទេ គឺមិនឲ្យចេញព្យាបាលអ្នកជំងឺនោះឡើយ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ សម្តេចតេជោ បានថ្លែងនូវការអរព្រះគុណ ចំពោះព្រះមហាក្សត្រ និងសម្តេចម៉ែ ដែលបានព្រះរាជទាន អំណោយជាថវិកា ក្នុងសកម្មភាពប្រឆាំងជំងឺកូវីដ១៩ និងអរគុណបណ្តាសប្បុរសជន និងប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ ដែលចូលរួមបរិច្ចាគក្នុងសកម្មភាពនេះ ដែលរហូតមកដល់ពេលនេះ យើងទទួលបានថវិកាប្រមាណជាង៨លានដុល្លារ និងនៅទទួលជាបន្តបន្ទាប់ទៀត ហើយបើថវិកានេះសល់ក្រោយបញ្ចប់កូវីដ១៩ យើងនឹងបង្វែរចូលមូលនិធីគន្ធបុប្ផា។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ថា តាមរយៈការវិវត្តនៃជំងឺនេះ កម្ពុជាបានដាក់វិធានការ ដល់ដំណាក់កាលទី២ហើយ។ ក្នុងស្ថានភាពនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ សម្តេចតេជោ បានជំរុញឲ្យអាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិទាំងអស់ ត្រូវប្រមូលការខិតខំ ចុះមូលដ្ឋាន ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយពីការការពារជំងឺនេះ នៅតាមស្រុកភូមិឲ្យប្រជាពលរដ្ឋយើងបានដឹង ជាពិសេសអ្នកដែលទើបមកពីក្រៅប្រទេស ។ សម្តេចតេជោបន្តថា ក្នុងដំណាក់កាលទី២នេះ យើងមានកិច្ចការសំខាន់៣ គឺ៖
កិច្ចការ ទី១) គឺត្រូវទប់ស្កាត់ការរីករាលដាល អ្នកមកពីក្រៅប្រទេស។ សម្តេចតេជោ បានបញ្ជាក់ថា ជនជាតិបរទេសទាំងអស់ ដែលកើតជំងឺនេះ នៅកម្ពុជាត្រូវបានទទួលការព្យាបាល ដោយមិនគិតថ្លៃនោះទេ។ ជាមួយគ្នានេះផងដែរ កម្ពុជាមិនត្រូវការជម្លៀសនិស្សិត ដែលកំពុងសិក្សានៅក្រៅប្រទេសឡើយ។ ត្រូវមានការគ្រប់គ្រង់ពលករ ដែលមកពីប្រទេសថៃ ត្រូវដាក់ពួកគាត់ឲ្យនៅដាច់ដោយឡែកចំនួន១៤ថ្ងៃសិន។ កម្ពុជាក៏ មិនឲ្យមានមន្ត្រីកម្ពុជា ទៅប្រជុំនៅខាងក្រៅប្រទេសឡើយ ។ ក្នុងនោះសម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានឲ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជា ត្រូវសហការជាមួយអាជ្ញាធរថៃ ក្នុងការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍ ប្រកបដោយសុវត្ថិភាពនៃពលករខ្មែរ។
កិច្ចការ ទី២) គឺការពារអ្នកឆ្លងកុំឲ្យឆ្លងទៅអ្នកដទៃ និងបន្តរកអ្នកពាក់ព័ន្ធជាមួយអ្នកជំងឺ ត្រូវយកគាត់មកដាក់ដោយឡែក មុនពេលដឹងលទ្ធផលនៃការធ្វើតេស្ត។ ត្រូវខិតខំផ្សព្វផ្សាយគ្រប់មធ្យោបាយ ពីវិធីបង្ការការពារជំងឺកូវីដ១៩។ សម្តេចតេជោបន្តថា រហូតមកដល់ពេលនេះ កន្លែងដែលអាចប្រឈមយើង បានបិទមួយចំនួនហើយ តែយើងមិនអាចបិទបានទេ នៅកន្លែងសំខាន់ៗមួយចំនួនដូចជា ផ្សារ រោងចក្រ ភោជនីយដ្ឋាន ហាងកាហ្វេ ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំនៅប្រារព្ធធ្វើដដែល តែហាមជួបជុំគ្នាច្រើន គឺឆ្នាំនេះកម្ពុជាមិនបានធ្វើព្រឹត្តិការណ៍សង្ក្រាន្តទេ តែសូមឲ្យបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋសប្បាយ ជាមួយក្រុមគ្រួសារនៅតាមផ្ទះ។ សម្តេចតេជោ សូមកុំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋកុំប្រើអបីយជំនឿបណ្តេញជំងឺកូវីដ ដូចជាការអុចភ្លើងជាដើម ពីព្រោះវាអាចបង្កនូវហានិភ័យខ្ពស់។ សម្តេចតេជោ អំពាវនាវសូមឲ្យអាជ្ញាធរចុះចែកម៉ាស់ ឬក្រមារឲ្យប្រជាពលរដ្ឋតាមបណ្តាខេត្ត បើអាចធ្វើបាន។ សម្តេចតេជោ ក៏បានប្រកាសថា សម្តេតតេជោអាចនឹងបិទកន្លែងលក់ម៉ាសណា ដែលលក់តម្លៃថ្លៃជ្រុលហួសហេតុ ហើយនឹងអាចនឹងបិទមិនឲ្យធ្វើអាជីវកម្មរហូតតែម្តង។ សម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានអំពាវនាវមិនឲ្យមានការរើសអើង អ្នកជំងឺកូវីដនោះ ជាពិសេសក្រោយពេលដែលគាត់បានជាសះស្បើយ។
កិច្ចការទី៣) ត្រូវខិតខំព្យាបាលអ្នកជម្ងឺអោយជាសះស្បើយ។ ត្រូវរៀបចំបញ្ជើឈ្មោះអ្នកជម្ងឺ អោយបានត្រឹមត្រូវ ទាំងអ្នកជម្ងឺបរទេស និងខ្មែរ។ ការបែងចែកទីតាំងសំរាប់ព្យាបាលអ្នកដែលបានឆ្លង ជម្ងឺ និងទីតាំងសម្រាប់អ្នកដែលសង្ស័យ ដែលត្រូវដាក់អោយនៅដាច់ដោយឡែក គឺយើងត្រូវយកចិត្តទុកដាក់សម្រាប់ពួកគាត់ ដោយមានរៀបចំជាគ្រែ កន្ទេល ម៉ុង ភួយ ខ្នើយ ត្រឹមត្រូវ និងរៀបចំអាហារ៣ពេលឲ្យគាត់។ ចំពោះគ្រូពេទ្យដែលចេញប្រតិបត្តិការទាំងអស់ ត្រូវបំពាក់សម្ភារឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ មុននឹងចេញប្រយុទ្ធ ហ្វឹកហាត់ឲ្យបានច្បាស់លាស់ មិនត្រូវធ្វេសប្រហែសនោះទេ ត្រូវគិតពីសុខភាពខ្លួនឯង។ ត្រូវមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ជាមួយដៃគ្រូអន្តរជាតិ ដូចជាអង្គការសុខភាពពិភពលោក ក្រុមគ្រូពេទ្យជំនាញមកពីប្រទេសចិន និងក្រុមប្រទេសផ្តល់ជំនួយមកយើង។
សម្តេចតេជោ សូមឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេស ចូលរួមក្នុងប្រតិបត្តិការ ប្រឆាំងកូវីដនេះទាំងអស់គ្នា។ សូមប្រែក្លាយវិបត្តិនៃជំងឺនេះ ឲ្យក្លាយទៅជាកាលានុវត្តភាព នៃការយកចិត្តទុកដាក់ថែទាំសុខភាព របស់ប្រជាពលរដ្ឋយើងម្នាក់ៗ។ ក្នុងប្រតិបត្តិនេះ សម្តេចតេជោបានផ្តល់ជូនម្នាក់១លានរៀល សសម្រាប់ថ្ងៃដំបូង និងបន្ទាប់មកទៀត សម្តេចតេជោ បានទទួលរ៉ាប់រងចិញ្ជឹមក្មួយៗ ពេទ្យស្ម័គ្រចិត្ត ក្នុងប្រតិបត្តិការនេះ ទាំងអស់១០០ថ្ងៃ ដោយម្នាក់ៗទទួលបានការឧបត្តម្ភ ១ខែចំនួន១លាន២សែន រៀលដែលជាថវិការក្រុមគ្រួសារសម្តេចតេជោផ្ទាល់។ ហើយសម្រាប់ពេលហ្វឹកហាត់វិញ ក្រសួងនឹងផ្តល់ជូនពួកគាត់ ចំនួន៨ម៉ឺនរៀលក្នុង១ថ្ងៃ និងពេលចេញប្រតិបត្តិការ គឺទទួលបាន១៤ម៉ឺនរៀល ដូចគ្រូពេទ្យធម្មតាដែរ៕ដោយ៖កូឡាប
