ស្ទឹងត្រែង ៖ សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច រស់នៅប៉ែកឦសានប្រទេសកម្ពុជា បានចាត់ទុកដើមឈើព្រៃមួយប្រភេទ គឺជាមុខរបរបន្ថែម លើជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ។
ដើមឈើព្រៃមួយនេះ គេហៅថាដើមខ្ជែង។ ដើមខ្ជែង ជាប្រភេទរុក្ខជាតិសន្តានត្នោត។ មានដុះច្រើននៅតាមព្រៃល្បោះ។ មានកម្ពស់រហូតដល់១០ម៉ែត្រ មានផ្កា និងផ្លែតែម្តងគត់ ក្នុងមួយជីវិត។ ដើមខ្ជែង នឹងងាប់ទៅវិញនៅពេលផ្លែវាទុំ។
នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គេប្រទះឃើញដើមខ្ជែង ដុះតាមតំបន់មួយចំនួន នៃខេត្តក្រចេះ ស្ទឹងត្រែង ព្រះវិហារ រតនគិរី។
លក្ខណៈពិសេសដើមខ្ជែង គឺធាងរបស់វា មានប្រវែងដល់៥ម៉ែត្រ និងមានអាយុកាលរហូតដល់៨០ឆ្នាំ។
បងប្អូនខ្មែរលើ អាចដកយកទ្រាំងពីដើមខ្ជែង ប្រើបាននៅពេលវាអាយុ១៥ឆ្នាំឡើង ពីព្រោះថាអាយុកាន់តែច្រើន គែមទាំងសងខាង នៃធាងកាន់តែចាស់ទៅ មានសភាពរឹងមាំល្អ ។ គេយកទៅធ្វើជាទ្រាំងផលិតបានជាចង្កឹះជាដើម។
សូមបញ្ជាក់ថា ធាងខ្ជែងហៅថាទ្រាំង មានបីប្រភេទ គឺទ្រាំងខ្មៅ (រឹងមាំជាងគេបំផុត) ទ្រាំងក្រហម (គុណភាពល្អ) និងទ្រាំងស ឬទ្រាំងសម្រើល (គុណភាពមិនសូវល្អប្រើតិចតួចបំផុត)។
ក្រៅពីនេះ ស្លឹក ត្រូវបានគេប្រើសសេរជាស្ត្រាស្លឹករឹក។ ត្បាញជាស្លឹកប្រក់ផ្ទះ ត្បាញកន្ទេល ការ៉ុង មួក សម្ភារដងទឹក។ ទ្រនុងធាងប្រើជាកន្លាស់។ គែមសងខាងនៃធាងចាស់ ហៅថាទ្រាំង អាចធ្វើជារនាបគ្រែ ឈើច្រត់ ដំបង ព្រួញស្នា ទ្រូ វែកកូបាយ វែកឆា ចង្កឹះ និងសម្ភារប្រើប្រាស់ជាច្រើនមុខទៀត។
បើតាមតំបន់ខ្លះគេយកទ្រាំងដាក់ក្នុងផ្ទះ លើក្បាលដំណេក សម្រាប់បណ្តេញព្រាយបីដាច និងនាំមកនូវសុខសប្បាយ ដល់ក្រុមគ្រួសារ។ រីឯខ្នងនៃធាងខ្ជែង គេយកមកត្បាញជាកន្ទេល ទុកសម្រាប់ប្រើប្រាស់។ ឬស យកមកដុសចម្រោះយកទឹកផឹក សម្រាប់ព្យាបាលជំងឺគ្រុនផ្តាសាយ ជួយកែអាការគ្រុនក្តៅ ជួយបញ្ចេញញើស។ ដើមតូចៗ យកមកស្ងោផឹកព្យាបាលរោគក្រពះ សម្រួលពោះវៀន ។ល។
កាលពីមុនដើមខ្ជែងសម្បូរ។ តែឥឡូវដោយសារកើនឡើងប្រជាពលរដ្ឋធ្វើកសិកម្ម និងមានឈ្មួញ ដើរប្រមូលទិញដឹកទៅប្រទេសវៀតណាម ធ្វើឲ្យដើមខ្ជែងកាន់តែថយចុះ គួរឲ្យព្រួយបារម្ភ។
ចំពោះអាជ្ញាធរ មិនបានទប់ស្កាត់សកម្មភាព ឈ្មួញដើរកាប់ដើមខ្ជែង ក្នុងតំបន់របស់ខ្លួននោះឡើយ។ ហេតុនេះ ហើយបានជាសហគមន៍ បារម្ភពីការកាប់បណ្តូល និងធាងខ្ជែង កាន់តែខ្សត់ទៅនាំឲ្យប៉ះពាល់អ្នកផងលិតចង្កឹះទ្រាំង។
ឈ្មួញកាប់ដើមខ្ជែង យកបណ្តូលនិងធាង កើតមានខ្លាំងនៅក្នុងស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ។ សហគមន៍ស្នើសុំដល់អាជ្ញាធរ មេត្តាជួយទប់ស្កាត់ក្រុមឈ្មួងផង ពីព្រោះថាខេត្តក្រចេះ បាត់បង់អស់ហើយ ឥឡូវឈ្មួញសម្រុកកាប់ដល់ខេត្តព្រះវិហារ ស្ទឹងត្រែង រតនគិរីទៀត។ អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងជំនាញរដ្ឋបាលព្រៃឈើ បានត្រឹមចុះមើល ហើយត្រឡប់ទៅវិញ។ រីឯសកម្មភាពឈ្មួញ នៅតែបន្តទិញក្នុងតម្លៃខ្ពស់។
លោក សេង សុធា មន្ត្រីអនុវត្តគម្រោងផ្ទាល់ ជាមួយសហគមន៍ បាននិយាយថា នៅក្នុងស្រុកឆែប ខេត្តព្រវិហារ មានការគាំទ្រដោយសហគមន៍ចំនួន៥។ សព្វថ្ងៃនេះ គឺមានការគាំទ្រពីគម្រោងភាពជាដៃគូ លើវិស័យព្រៃឈើ និងជលផល (PaFF) ។ អនុវត្តដោយអង្គការកម្មវិធីផ្លាស់ប្ដូរបទពិសោធ អនុព្រៃឈើ ហៅកាត់ NTFP-EP ។ បានជំនួយពីអង្គការ ទីភ្នាក់ងារអភិវឌ្ឍន៍ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់ប្រទេសស្វីស ហៅកាត់ SDC៕ ដោយ ៖ សុខុម
