ភ្នំពេញ៖ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីកសិកម្ម បានសង្ឃឹម និងជឿជាក់ថា IRRI នឹងនៅតែបន្តជួយដល់ផលិតកម្មដំណាំស្រូវ ឱ្យមានការរីកចម្រើនមួយកម្រិតទៀត រួមទាំងបច្ចេកវិទ្យា និងពូជ ជាពិសេសពូជគ្រឹះ (Foundation Seed) ដើម្បីចូលរួមបង្កើនផលិតភាព ផលិតកម្មដំណាំស្រូវឱ្យមានការរីកចម្រើន ឈានទៅបង្កើនសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងទីផ្សារ ជាមួយប្រទេសក្នុងតំបន់ និងជាពិសេសជាមួយប្រទេសជិតខាង ជាពិសេសពង្រឹងបន្ថែមទៅលើចំណុចខ្វះខាត នៃការអនុវត្តបច្ចេកទេស ការងារបណ្តុះបណ្តាល ការស្រាវជ្រាវ និងការផ្សព្វផ្សាយពូជស្រូវកម្ពុជា ក្នុងទិសដៅបង្កើនផលិតភាពផលិតកម្មដំណាំស្រូវ លើកកម្ពស់គុណភាពអង្ករ ពង្រឹងខ្សែសង្វាក់តម្លៃបន្ថែម និងលើកកម្ពស់សមត្ថភាពប្រកួតប្រជែង ឈានទៅសម្រេចគោលនយោបាយ នៃការនាំចេញអង្ករទៅកាន់ទីផ្សារពិភពលោក។
នៅទីស្តីការក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ នាវេលាម៉ោង ១០ព្រឹក ថ្ងៃពុធទី២០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២០ មានរៀបចំ ពិធីចុះហត្ថលេខាលើឯកសារផែនការ ៤ឆ្នាំស្តីពី ” កិច្ចសហការរួមគ្នាក្នុងភាពជាដៃគូសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកទេស ក្នុងការស្រាវជ្រាវ និងការបណ្តុះបណ្តាលអំពីផលិតកម្មដំណាំស្រូវ និងស្រូវជាមូលដ្ឋានក្នុងប្រព័ន្ធផលិតកម្មស្បៀង” រវាងក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ជាមួយវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវដំណាំស្រូវអន្តរជាតិ (International Rice Research Institute, IRRI) ដែលឯកសារនេះត្រូវបានចុះហត្ថលេខាដោយឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី វេង សាខុន ជាមួយបណ្ឌិត Dr. Yurdi Yasmi តំណាងអង្គការ IRRI ប្រចាំកម្ពុជា និងដោយមានឯកឧត្តមរដ្ឋលេខាធិការ លោកជំទាវអនុរដ្ឋលេខាធិការ ឯកឧត្តមប្រតិភូកម្ពុជាទទួលបន្ទុកជាអគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្ម និងនាយកវិទ្យាស្ថាន CARDI អញ្ជើញចូលរួមផងដែរ។
នាឱកាសដ៏មាសារសំខាន់នេះ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីបានសម្តែងការស្វាគមន៍ និងគាំទ្រលើផែនការនេះ ហើយតាមរយៈ Dr. Yurdi Yasmi ក្នុងនាមឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាល និងរូបលោកផ្ទាល់ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងអំណរគុណជូនចំពោះវិទ្យាស្ថាន IRRI ដែលបាននិងកំពុងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងកាអភិវឌ្ឍផលិតកម្មដំណាំស្រូវនៅកម្ពុជា ជាងនេះទៅទៀតបានរួមចំណែកធ្វើឱ្យគុណភាពអង្ករកម្ពុជា ត្រូវបានទីផ្សារអន្តរជាតិ ទទួលស្គាល់ថា ជាអង្ករមានគុណភាពល្អបំផុត។
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីសង្ឃឹម និងជឿជាក់ថា IRRI នឹងនៅតែបន្តជួយដល់ផលិតកម្មដំណាំស្រូវ ឱ្យមានការរីកចម្រើនមួយកម្រិតទៀត រួមទាំងបច្ចេកវិទ្យា និងពូជ ជាពិសេសពូជគ្រឹះ (Foundation Seed) ដើម្បីចូលរួមបង្កើនផលិតភាពផលិតកម្ម ដំណាំស្រូវឱ្យមានការរីកចម្រើន ឈានទៅបង្កើនសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងទីផ្សារ ជាមួយប្រទេសក្នុងតំបន់ និងជាពិសេសជាមួយប្រទេសជិតខាង។
ត្រង់ចំណុចនេះ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី បានគូសបញ្ជាក់ផងដែរថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើការអនុវត្តផែន ការ៤ឆ្នាំ ត្រូវតែពង្រឹង និងពង្រីកបន្ថែមមួយកម្រិតទៀត ទាំងការងារវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកទេស និងផែនការជាយុទ្ធសាស្ត្រភាពជាដៃគូ ដើម្បីឈានទៅសម្រេចគោលនយោបាយ និងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្ម ២០១៩-២០២៣ ក៏ដូចជាគោលនយោបាយនាំចេញអង្ករ របស់រាជរដ្ឋាភិបាលផងដែរ។ អ្វីដែលសំខាន់គឺត្រូវគាំទ្រ និងលើកទឹកចិត្តឱ្យវិស័យឯកជន ចូលរួមក្នុងការផលិត គ្រប់គ្រង និងផ្គត់ផ្គង់ពូជស្រូវឱ្យដៃគូផលិត ធ្វើយ៉ាងនេះទើបយើងអាចធានាបានទាំងបរិមាណ និងគុណភាពអង្ករតាមតម្រូវការទីផ្សារ។
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីបានបន្តទៀតថា ឯកសារផែនការ ៤ឆ្នាំ ដែលបានចុះហត្ថលេខានាពេលនេះ គឺមានសារសំខាន់ក្នុងការបំពេញ និងពង្រឹងបន្ថែមទៅលើចំណុចខ្វះខាត នៃការអនុវត្តបច្ចេកទេស ការងារបណ្តុះបណ្តាល ការស្រាវជ្រាវ និងការផ្សព្វផ្សាយពូជស្រូវកម្ពុជា ក្នុងទិសដៅបង្កើនផលិតភាពផលិតកម្មដំណាំស្រូវ លើកកម្ពស់គុណភាពអង្ករ ពង្រឹងខ្សែសង្វាក់តម្លៃបន្ថែម និងលើកកម្ពស់សមត្ថភាពប្រកួតប្រជែង ឈានទៅសម្រេចគោលនយោបាយ នៃការនាំចេញអង្ករទៅកាន់ទីផ្សារពិភពលោក នាពេលអនាគតដ៏ខ្លី។
ឆ្លៀតយកឱកាសនេះ Dr. Yurdi Yasmi បានថ្លែងថា ការចុះហត្ថលេខាលើឯកសារផែនការ៤ឆ្នាំ ដែលទាក់ទងនឹង
“កិច្ចសហការរួមគ្នាក្នុងភាពជាដៃគូសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកទេស ក្នុងការស្រាវជ្រាវ និងការបណ្តុះបណ្តាលអំពីផលិតកម្មដំណាំស្រូវ និងស្រូវជាមូលដ្ឋានក្នុងប្រព័ន្ធផលិតកម្មស្បៀង”។
Dr. YASMI បានថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅជូនចំពោះវិទ្យាស្ថាន CARDI និងអគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្មដែលបានផ្តល់កិច្ចសហការបានយ៉ាងល្អប្រសើរ ហើយសង្ឃឹមថាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះនឹងត្រូវពង្រឹង និងពង្រីកដើម្បីចូលរួមអភិវឌ្ឍវិស័យផលិតកម្មស្រូវកម្ពុជាឱ្យមានការរីកចម្រើនបន្ថែមទៀត តាមរយ:ពង្រីកការងារស្រាវជ្រាវ ផ្សព្វផ្សាយ បណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេសផលិត និងជ្រើសរើសពូជ ផលិតកម្ម និងការរៀបចំគោលនយោបាយសំខាន់ៗទាក់ទងផលិតកម្មស្រូវកម្ពុជា និងការនាំចេញ។
សូមអនុញ្ញាតជម្រាបជូនថា វិទ្យាស្ថាន IRRI បានធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ជាមួយព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា លើការអភិវឌ្ឍផលិតកម្មដំណាំស្រូវតាំងពីឆ្នាំ១៩៦៣។ បន្ទាប់ពីរបបប៉ុលពតត្រូវបានបញ្ចប់ នៅឆ្នាំ១៩៨៥ ទើបកិច្ចសហប្រតិបត្តិការចាប់ផ្តើមដំណើរការឡើងវិញ។ នៅឆ្នាំ១៩៨៦ ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានចុះហត្ថលេខាលើឯកសារ MOU ជាមួយ IRRI ហើយ MOU នេះត្រូវបានពន្យារសុពលភាពរៀងរាល់ ៥ឆ្នាំម្តង។ ក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះ ភាគីកម្ពុជាទទួលបាននូវអត្ថប្រយោជន៍សំខាន់ៗចំនួន៤ គឺទី១- ការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្ស ទី២- ការកសាងហេដ្ឋរចនាសម្ព័ន្ធស្រាវជ្រាវ និងមន្ទីរពិសោធន៍ ទី៣- ការស្រាវជ្រាវ និងបញ្ចេញពូជស្រូវល្អៗជូនដល់កសិករ និងទី៤- ការងារអភិរក្ស ពូជស្រូវប្រពៃណីរបស់កម្ពុជាជាង៦.០០០សំណាក យកមកធ្វើការវាយតម្លៃ និងកំណត់លក្ខណៈក្សេត្រវិទ្យា ព្រមទាំងមានការចង ក្រងឯកសារវិទ្យាសាស្ត្រ តម្កល់រក្សាទុកឱ្យអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ ជំនាន់ក្រោយទៀតផង។ល៕
ដោយ៖កូឡាប