ហ្សឺណែវ៖ ស្ថានបេសកកម្មអចិន្ត្រៃយ៍នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ត្រូវបានរំខាន ដោយទស្សនផ្ទាល់ នៅថ្ងៃទី៨ខែកញ្ញាឆ្នាំ២០២០ របស់លោកស្រីសាស្ត្រាចារ្យ Rhona Smith អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្ដីពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ពាក់ព័ន្ធនឹងការអនុវត្តច្បាប់ នៅប្រទេសកម្ពុជា ដែលសំដៅការពារពលរដ្ឋគោរពច្បាប់ និងធានាសន្តិភាព សណ្តាប់ធ្នាប់សង្គម និងសុខភាពសាធារណៈ សម្រាប់បុគ្គលគ្រប់រូប។
ស្ថានបេសកកម្មអចិន្ត្រៃយ៍ ណែនាំឲ្យលោកស្រីសាស្ត្រាចារ្យ Rhona Smith គោរពឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួននូវ ក្រមសីលធម៌ និងសៀវភៅណែនាំស្ដីពីប្រតិបត្តិការ របស់អ្នកកាន់អាណត្តិនៃនីតិវិធីពិសេស ហ្សឺណែវ។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសរបស់ ស្ថានបេសកកម្មអចិន្ត្រៃយ៍កម្ពុជា បានបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា “ស្ថានបេសកកម្មអចិន្ត្រៃយ៍កម្ពុជា នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ត្រូវបានរំខាន ដោយទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួន នៅថ្ងៃទី០៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ របស់ លោកស្រីសាស្ត្រាចារ្យ Rhona Smith ពាក់ព័ន្ធនឹងការអនុវត្តច្បាប់នៅប្រទេសកម្ពុជាដែលសំដៅការពារពលរដ្ឋគោរពច្បាប់ និងធានាសន្តិភាព សណ្ដាប់ធ្នាប់សង្គម និងសុខភាពសាធារណៈសម្រាប់បុគ្គលគ្រប់រូប”។
ប្រទេសកម្ពុជាគោរព និងផ្តល់តម្លៃចំពោះសេរីភាពបញ្ចេញមតិ បង្កើតសមាគម និងប្រមូលផ្ដុំដោយ សន្តិវិធី ដែលស្របតាមច្បាប់ ហើយយល់ដឹងច្បាស់ថា ពហូយោបល់ រួមទាំងទស្សនៈរិះគន់ គឺមានសារសំខាន់ចំពោះដំណើរការនៃការអភិវឌ្ឍប្រទេស។ ប៉ុន្តែ មាត្រា ៣១ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់កម្ពុជា បានគូស បញ្ជាក់ថា ការប្រើប្រាស់សិទ្ធិនិងសេរីភាពផ្ទាល់ខ្លួនរបស់បុគ្គលណាម្នាក់ មិនត្រូវឱ្យប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិ និងសេរីភាពរបស់អ្នកដទៃឡើយ។ ការអនុវត្តសិទ្ធិនិងសេរីភាពគឺត្រូវតែអនុលោមទៅតាមច្បាប់។
ជាការកត់សម្គាល់ អ្នករាយការណ៍ពិសេសពុំធ្លាប់ដែលបានសង្កត់ធ្ងន់ឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ទាល់តែ សោះថា ការអនុវត្តសេរីភាពបញ្ចេញមតិ បង្កើតសមាគម និងប្រមូលផ្ដុំដោយសន្តិវិធី ត្រូវភ្ជាប់មកជា មួយនូវករណីយកិច្ច ការទទួលខុសត្រូវពិសេស និងដែនកំណត់ចែងដោយច្បាប់ ដូចបានគូសបញ្ជាក់ នៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ជាសាកលស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស (មាត្រា ២៩.២) និងកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិស្ដីពី សិទ្ធិពលរដ្ឋនិងនយោបាយ (មាត្រា១៩.៣ មាត្រា២១ និងមាត្រា២២.២)។ ការខកខានមិនបាន បញ្ជាក់ឱ្យបានច្បាស់ដោយចេតនា មិនត្រឹមតែបង្កឱ្យសាធារណជន មានការភ័ន្តច្រឡំប៉ុណ្ណោះទេ គឺ ថែមទាំងផ្តល់កម្លាំងចិត្តឱ្យក្រុមខ្លះ ដែលបានត្រៀមខ្លួនជាស្រេចក្នុងការកេងចំណេញពីស្ថានភាពបែប នេះ សម្រាប់របៀបវារៈលាក់កំបាំងរបស់ពួកគេ។
ស្ថានបេសកកម្មអចិន្ត្រៃយ៍កម្ពុជា បានបន្ថែមទៀតថា ក្នុងការអនុវត្តតួនាទីប្រកបដោយសត្យានុម័ត និងវិជ្ជាជីវៈ អ្នករាយការណ៍ពិសេសមានកាតព្វកិច្ច គោរពឱ្យបានខ្ជាប់ខ្លួនតាម «ក្រមសីលធម៌សម្រាប់អ្នកកាន់អាណត្តិនៃនីតិវិធីពិសេសរបស់ក្រុមប្រឹក្សា សិទ្ធិមនុស្ស» (ជាពិសេស មាត្រា ៣ មាត្រា ៦ និងមាត្រា ១៤) និង «សៀវភៅណែនាំស្ដីពីប្រតិបត្តិការ នៃនីតិវិធីពិសេសរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស» (ជាពិសេស កថាខណ្ឌ ២៤ និង ៥០) ដែលចែងអំពី គោលការណ៍ទូទៅសម្រាប់ការអនុវត្តតួនាទីខាងលើ សារៈសំខាន់នៃការប្រមូលព័ត៌មានដែលបានផ្ទៀង ផ្ទាត់ត្រឹមត្រូវជាមួយគ្រប់ប្រភព និងនីតិវិធីសម្រាប់ការទាក់ទងជាមួយរដ្ឋាភិបាល៕