ភ្នំពេញ៖សម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានមានប្រសាសន៍ថា មហាអំណាច និងប្រទេសលោកខាងលិចមួយចំនួន មិនញញើតក្នុងការអនុវត្តនូវស្ដង់ដារពីរ ចំពោះការវាយតម្លៃលើការអនុវត្តសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា និងប្រើប្រាស់បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនេះ ជាឧបករណ៍នយោបាយ ឬជាលេសសម្រាប់ការលូកដៃចូល ជ្រៀតជ្រែកចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុង រំលោភលើអធិតេយ្យភាព និងឯករាជ្យភាពរបស់កម្ពុជា និងបណ្ដាប្រទេសទន់ខ្សោយផ្សេងទៀត។
សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានចេញសារលិខិតចូលរួមសម្តែងការសាទរចំពោះ ទិវាសន្តិភាពអន្តរជាតិ លើកទី៧៥ នាថ្ងៃទី២១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ ដែលធ្វើឡើងក្រោមមូលបទ «ការកសាងសន្តិភាពជាមួយគ្នា»។
ក្នុងសារលិខិតរបស់ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា បន្ថែមលើវិបត្តិដែលបង្កឡើងដោយជំងឺឆ្លងកូរី-១៩ សភាពការណ៍ពិភពលោកនៅតែបន្តប្រែប្រួលវិវឌ្ឍកាន់តែតឹងតែងស្មុគស្មាញ ប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់ បង្កឡើងដោយការប្រកួតប្រជែងរវាងប្រទេសមហាអំណាចដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ រក្សាឥទ្ធិពលទាំងនយោបាយ យោធានិង សេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន។ មហិច្ឆតាក្ដោបក្ដាប់និងដឹកនាំពិភពលោករបស់មហាអំណាចខ្លះ តាមរយៈការប្រកាន់យកនយោបាយឯកតោភាគីនិយម និងគាំពារនិយម បានជំរុញឱ្យសណ្តាប់ធ្នាប់អន្តរជាតិ ដែលផ្អែកលើច្បាប់និងប្រព័ន្ធពហុភាគីនិយម ដែលបានជួយរក្សាសន្តិភាព និងវិបុលភាពដល់ ពិភពលោកអស់រយៈជិត៧៥ឆ្នាំកន្លងមកនោះ ទទួលរងសម្ពាធជាងពេលណាៗទាំងអស់។ នៅក្នុងបរិបទនេះ ប្រទេសមហាអំណាច និងលោកខាងលិចខ្លះបាន និងកំពុងសហការប្រទាក់ក្រឡាគ្នាជា ប្រព័ន្ធ ក្នុងការដាក់សម្ពាធ កៀបសង្កត់ឱ្យកម្ពុជាដើរតាមគន្លងនយោបាយរបស់ខ្លួន ដូចដែលពួកគេ ធ្លាប់បានប្រព្រឹត្តមកលើកម្ពុជា កាលពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៧០-១៩៨០ ដោយរំលោភបំពានលើគោលការណ៍សមភាពអធិបតេយ្យរវាងបណ្តារដ្ឋ និងគោលការណ៍មិនជ្រៀតជ្រែកចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុង ប្រទេសដ៏ទៃ ដែលមានចែងនៅក្នុងធម្មនុញ្ញ អង្គការសហប្រជាជាតិ និងនៅក្នុងច្បាប់អន្តរជាតិ ។
សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានបញ្ជាក់ថា អស់រយៈពេល ៤១ ឆ្នាំកន្លងមកនេះ ការធ្វើពលិកម្មដ៏ថ្លៃថ្លារបស់ថ្នាក់ដឹកនាំរាជរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាជនកម្ពុជាទូទាំងប្រទេស បានកែប្រែមាតុភូមិកម្ពុជាពីគំនរផេះផង់ ឲ្យឈានមកដល់ដំណាក់កាលអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយមោទនភាព ទាំងក្នុងបុព្វហេតុការពារជាតិ ការពារការរស់ឡើងវិញរបស់ ប្រជាជន ទាំងបុព្វហេតុសន្តិភាព និងបង្រួបបង្រួមជាតិ និងទាំងបុព្វហេតុស្តារ កសាង និងអភិវឌ្ឍន៍ សង្គមសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។ ជាពិសេស កម្ពុជាបាននិងកំពុងតែបន្តបោះជំហានយ៉ាងរឹងមាំនៅលើមាគ៌ា នយោបាយសន្តិសហវិជ្ជមាន អព្យាក្រឹត មិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ ជើងខ្ពស់ស្មារតីជាតិនិយមការពារ ឯករាជ្យ អធិបតេយ្យជាតិ និងបូរណភាពទឹកដី។ សមិទ្ធផលធំធេងអស្ចារ្យដែលកម្ពុជាទទួលបាននេះ មិនដែលទទួលនូវការសាទរ ឬសរសើរពីមហាអំណាចនិងប្រទេសលោកខាងលិចខ្លះ ដែលមានរបៀបវារៈ នយោបាយតែមួយគត់ គឺទាញកម្ពុជាឱ្យធ្វើជាឈ្នាន់បម្រើមហិច្ឆតានយោបាយរបស់ពួកគេ។ លើសពីនេះទៀត ពួកគេមិនញញើតក្នុងការអនុវត្តនូវស្តង់ដារពីរ ចំពោះការវាយតម្លៃលើការអនុវត្តសិទ្ធិមនុស្សនៅ កម្ពុជា និងប្រើប្រាស់បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនេះ ជាឧបករណ៍នយោបាយ ឬជាលេសសម្រាប់ការលូកដៃចូល ជ្រៀតជ្រែកចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុង រំលោភលើអធិតេយ្យភាព និងឯករាជ្យភាពរបស់កម្ពុជា និងបណ្តាប្រទេស ទន់ខ្សោយផ្សេងទៀត។
“កម្ពុជាយល់ច្បាស់ថា ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ការលើកកម្ពស់សេរីភាពជាមូលដ្ឋាន ការប្រកាន់ខ្ជាប់ នូវលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស និងការលើកកម្ពស់ នីតិរដ្ឋ និងនាំមកនូវសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាព ភាពសុខដុមរមនា និងយុត្តិធម៌សង្គមជានិរន្ត នឹងជាការរួមចំណែកដ៏មានសារសំខាន់ដល់ការអភិវឌ្ឍ ប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាប័ន្នផងដែរ។ តែយើងក៏ត្រូវតែចងចាំដែរថា មានសន្តិភាព ទើបជានាការ អភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព និងជីវភាពរស់នៅដ៏សុខសាន្ត សម្បូរសប្បាយរបស់ប្រជាជន មាន សន្តិភាពទើបធានាដល់ការស្ថិតស្ថេរ និងរីកចម្រើននៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិសេរីភាព ហើយជោគជ័យនៃដំណើរការអភិវឌ្ឍន៍និងភាពរឹងមាំនៃប្រជាធិបតេយ្យ និងជះឥទ្ធិពលត្រឡប់មកវិញធានានូវចីរភាពនៃសន្តិភាព។ បើយើងបាត់បង់សន្តិភាព នោះយើងនឹងត្រូវបាត់បង់អ្វីៗទាំងអស់។ ផ្លូវទៅមុខនឹងនៅតែជួបប្រទះឧបសគ្គជាច្រើនទៀត ប៉ុន្តែគ្មានឧបសគ្គណាដែអាចមក វារាំងដំណើរ របស់ជាតិយើងបានឡើយ ឱ្យតែយើងរក្សាបាននូវការឯកភាពនិងសាមគ្គីភាពជាតិ ប្តេជ្ញាដាច់ខាត ការពារសន្តិភាពដែលយើងសម្រេចបានមកដោយលំបាក ឲ្យនៅស្ថិតស្ថេរ រឹងមាំ គង់វង្សជានិច្ច មិន អនុញ្ញាតឲ្យកម្លាំងប្រតិកិរិយាណាមកបំផ្លាញទៅវិញបានឡើយ ទោះបីជាត្រូវបង់ដោយតម្លៃណាក្តី” សម្តេចហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់បន្ថែមយ៉ាងដូច្នេះ។
ក្នុងនាមជាប្រទេសមួយដែលបានឆ្លងកាត់សង្គ្រាមបំផ្លិចបំផ្លាញដ៏រ៉ាំរៃ ក្រោយពីទទួលបាន នូវការបង្រួបបង្រួមជាតិពិតតប្រាកដ សុខសន្តិភាពពេញលេញនៅទូទាំងប្រទេស និងការរីកចម្រើន នៅលើគ្រប់វិស័យគួរជាទីមោទនៈ កម្ពុជាមិនភ្លេចមនោសញ្ចេតនារបស់ខ្លួនដែលមានចំពោះប្រជាជាតិ រងគ្រោះផ្សេងទៀតនៅក្នុងពិភពលោក តាមរយៈការស្តែងចេញនូវការខិតខំចែករំលែកបទពិសោធន៍ ក្នុងការកសាង ថែរក្សា ការពារសន្តិភាព និងអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ។ នេះគឺជាឆន្ទៈដ៏មោះមុតរបស់កម្ពុជា ក្នុងការសម្តែងសាមគ្គីភាព ជាអន្
តរជាតិ និងរួមវិភាគទានដល់កិច្ចប្រឹងប្រែងរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិ ដើម្បីបុព្វហេតុសន្តិភាព សន្តិសុខ និងមនុស្សធម៌នៅលើពិភពលោក។ កម្ពុជាមានមោទនភាពយ៉ាង ក្រៃលែងក្នុងការចូលរួមរបស់ខ្លួន ក្នុងកិច្ចប្រតិបត្តិការរក្សាសន្តិភាពពិភពលោកក្រោមឆត្ររបស់អង្គការ សហប្រជាជាតិ បើទោះជាមានការប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិតយ៉ាងណាក៏ដោយ។ ឆ្នាំនេះគឺជា ឆ្នាំទី១៤ ដែលកម្ពុជាបានបញ្ជូនកងកម្លាំងសរុបចំនួន ៦,៨២២ នាក់ (ស្ត្រី ៣៦៩នាក់) ទៅបំពេញបេសកកម្មថែរក្សាសន្តិភាពអង្គការសហប្រជាជាតិ (អ.ស.ប) នៅតំបន់បេសកកម្មចំនួន ១០ ក្នុងប្រទេស ៩ រួមមាន៖ ឆាដ ស៊ូដង់ ស៊ូដង់ខាងត្បូង អាហ្វ្រិកកណ្តាល លីបង់ ស៊ឹប ស៊ីរី ម៉ាលី និងយេម៉ែន។ គិតត្រឹមដំណាច់ខែ កក្កដានេះ កងកម្លាំងកម្ពុជាកំពុងបំពេញបេសកកម្មថែរក្សាសន្តិភាពមានចំនួន ៧៨៧នាក់ (ស្ត្រី៧៦ នាក់) នៅប្រទេសស៊ូដង់ខាងត្បូង បើបង់ ម៉ាលី អាហ្វ្រិកកណ្តាល និងយេម៉ែន។
សម្តេចក៏បានសម្ដែងនូវការគោរព និងវាយតម្លៃខ្ពស់ ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់ស្រទាប់ជាន់ថ្នាក់ ដែលបានធ្វើពលិកម្មទាំងកម្លាំងកាយ ចិត្តចូលរួមដល់ការថែរក្សាសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនយោបាយ ការលើកស្ទួយអធិបតេយ្យជាតិ ការពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សិទ្ធិសេរីភាព និងនីតិរដ្ឋ និងការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ។ ព្រមជាមួយនេះ សម្តេចបានអំណរគុណជាអនេកប្បការផងដែរ ចំពោះបណ្ដាប្រទេសជាមិត្តជិតឆ្ងាយ ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងអង្គការ អន្តរជាតិនានា ដែលបានជួយឧបត្ថម្ភដល់ប្រជាជនកម្ពុជា តាំងពីដំណាក់កាលសង្គ្រោះជាតិ ពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍រៀងរហូតមក ហើយដែលកំពុងតែបន្តពង្រឹង និងពង្រីកថែមទៀតនូវទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការប្រកបដោយផ្លែផ្កាដើម្បីបុព្វហេតុ សន្តិភាព ប្រជាធិបតេយ្យ និងអភិវឌ្ឍន៍៕ដោយ៖កូឡាប