ភ្នំពេញ ៖ អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ នៅព្រឹកថ្ងៃទី២ខែឧសភាឆ្នាំ២០១៨ បានរៀបចំសិក្ខាសាលាស្តីពីការត្រួតពិនិត្យ ការអនុវត្តអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិប្រឆាំងអំពើពុករលួយ(UNCAC)ជុំទី២នៅកម្ពុជា ដើម្បីចែករំលែកបទពិសោធន៍នានា។
ក្នុងឱកាសនោះដែរ លោកតុប សំ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិប្រឆាំងអំពើពុករលួយ បានថ្លែងថា សិក្ខាសាលានេះ ត្រូវបានរៀបចំឡើងក្នុងគោលបំណង៣សំខាន់ៗ គឺ ផ្តល់ដល់់ភាគីពាក់ព័ន្ធនូវចំណេះដឹងពីអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិប្រឆាំងអំពើពុករលួយ និងយន្តការនៃការត្រួតពិនិត្យ ។ ផ្តល់ដល់សិក្ខាកាមនូវព័ត៌មានអំពីលទ្ធផលនៃការត្រួតពិនិត្យ អនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិប្រឆាំងអំពើពុករលួយជុំទី១នៅកម្ពុជា និងវឌ្ឍនភាពនៃការអនុវត្តផែនការសកម្មភាព ស្របតាមអនុសាសន៍ដែលបានដាក់ចេញដោយភាគីត្រួតពិនិត្យ ។ ផ្តល់វេទិកាដល់ភាគីពាក់ព័ន្ធចូលរួមផ្តល់ធាតុចូលដើម្បីរៀបចំរបាយការណ៍ស្វ័យតម្លៃត្រៀមទទួលការត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តជុំទី២។
លោកតុប សំ បានមានប្រសាសន៍ថា ការត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិប្រឆាំងអំពើពុករលួយជុំទី២ នឹងផ្តោតលើជំពូកទី២ (វិធានការបង្ការទប់ស្កាត់អំពើពុករលួយ) និងជំពូកទី៥ (ការរឹបអូសផលនៃបទល្មើស) នៃអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ហើយការត្រួតពិនិត្យនឹងផ្អែកលើរបាយការណ៍ស្វ័យវាយតម្លៃដែលកម្ពុជារៀបចំតាមរយៈការឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ជីសំណួរដែលផ្តល់ដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ។ កម្ពុជាដែលមានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ជាស្ថាប័នបង្គោលសម្របសម្រួលលើការងារត្រួតពិនិត្យនេះ បានបើកទូលាយដល់គ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ឲ្យចូលរួម និងធ្វើជាម្ចាស់ក្នុងដំណើការ ចាប់ពីពេលត្រៀមចេញដំណើរ រហូតដល់ដំណាក់កាលចុងក្រោយនៃការត្រួតពិនិត្យ ជាពិសេក្នុងដំណាក់កាលនៃការរៀបចំរបាយការណ៍ស្វ័យវាយតម្លៃ ដើម្បីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងវិស័យសាធារណៈ វិស័យឯកជន ផ្នែកសិក្សាធិការ ផ្នែកសារព័ត៌មាន និងសង្គមស៊ីវល អាចផ្តល់ធាតុចូល លើការងារដែលខ្លួនបានអនុវត្តន៍ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើពុករលួយនៅកម្ពុជា កាន់តែគ្រប់ជ្រុងជ្រោយតាមការតម្រូវការរបស់UNCAC ។ លោកតុប សំ បានថ្លែងដូច្នេះថា ” ក្នុងដំណើរការត្រួតពិនិត្យការអនុវត្ត UNCAC រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលមានសម្តេចតេជោជាប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល បានផ្តោតយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងខ្លាំង និងរៀបចំប្រកបដោយតម្លាភាព និងភាពគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ដោយទទួលបានការកោតសរសើរ និងត្រូវបានអង្គការសហប្រជាជាតិ កំណត់ជាគំរូនៃការរៀបចំដ៏ល្អ ដោយកម្ពុជាបានបើកទូលាយឲ្យមានការចូលរួមពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ក្នុងដំណើរការនៃការត្រួតពិនិត្យនេះ”។
អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ដែលជាអង្គភាពបង្គោលក្នុងដំណើរការនេះ និងUNODC នឹងបន្តសហការគ្នាផ្តល់ការសម្របសម្រួលនិងគាំទ្រដល់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ដើម្បីអាចឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ទទួលបាននូវលទ្ធផលល្អពីដំណើរការត្រួតពិនិត្យនេះប្រកបដោយអត្ថន័យ និងផ្លែផ្កា។
សូមគូសបញ្ជាក់ថា UNCAC ជាលិខិតតូបករណ៍អន្តរជាតិដែលមានលក្ខណៈសកល និងមានលក្ខណៈចងកាតព្វកិច្ចតម្រូវឲ្យប្រទេសរដ្ឋភាគីទទួលការត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តអនុសញ្ញាលើទិដ្ឋភាពច្បាប់ និងយន្តការនៃការអនុវត្តនានាក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើពុករលួយ។ការត្រួតពិនិត្យនឹងត្រូវរៀបចំជា២ជុំ ជុំទី១ ឆ្នាំ២០១០-២០១៥ ពិនិត្យលើជំពូកទី៣ (ការកំណត់ជាបទល្មើស និងការអនុវត្តច្បាប់) និងទី៤(កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ) និងជុំទី២ ឆ្នាំ២០១៦-២០២០ ពិនិត្យលើជំពូកទី២ (វិធានការបង្ការទប់ស្កាត់អំពើពុករលួយ) និងទី៥ (ការរឹបអូសផលនៃបទល្មើស)។ កម្ពុជាដែលជារដ្ឋភាគីនៃអនុសញ្ញានេះតាំងពីឆ្នាំ២០០៧ ក៏បានបំពេញកាតព្វកិច្ចទទួលការត្រួតពិនិត្យ សម្រាប់ជុំទី១ រួចហើយក្នុងឆ្នាំ២០១៣ និងបាននិងកំពុងអនុវត្តន៍ផែនការសកម្មភាពឆ្លើយតប និងរបកគំហើយនិងអនុសាសន៍ផ្តល់ដោយអ្នកជំនាញការត្រួតពិនិត្យ ហើយក៏បានចាត់អ្នកជំនាញទៅត្រួតពិនិត្យប្រទេសជំនួន៣ផងដែរ គឺ ម៉ាល់តា(២០១២-២០១៤) ប៉ាឡៅ (២០១៣-២០១៤) និងអារ៉ាប់សាអូឌីត (២០១៣-២០១៤)។
ជាមួយគ្នាដែរ ពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើពុករលួយនៅប្រទេសកម្ពុជានោះ ត្រូវបានលោកមេធាវី សុខ សំអឿន បានថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា ពាក់ព័ន្ធនឹង អនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិប្រឆាំងអំពើពុករលួយ គឺជាធម្មតាក្នុងរយៈពេល៤ឬ៥ឆ្នាំម្តង គេនឹងមកពិនិត្យមើលនិងពិភាក្សាជាមួយយើង ថាយើងបានធ្វើអ្វីខ្លះ ហើយដូច្នេះវាសំខាន់ត្រង់ថាបើសិនជាចំណុចអ្វីដែលខ្វះខាត អ្នកជំនាញអង្គការសហប្រជាជាតិនឹងជួយឲ្យផ្តល់ដល់យើង។ ចំណែកបញ្ហាច្បាប់របស់អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ គឺមានគ្រប់គ្រាន់ហើយ ប៉ុន្តែនៅតែការអនុវត្តនោះទេ ព្រោះថារឿងក្តីប្រឆាំងអំពើពុករលួយ មិនដូចរឿងក្តីព្រហ្មទណ្ឌធម្មតាទេ”៕ ដោយ៖បញ្ញាស័ក្តិ