រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានចេញមុខធានារ៉ាប់រងផ្តល់ថវិកាទាំងស្រុង គាំទ្រកិច្ចប្រតិបតិ្តការរបស់ស៊ីម៉ាក់ឱ្យនៅដដែល ជំនួសថវិការបស់អាមេរិក ដែលផ្តាច់ជំនួយ ចំពោះកិច្ចប្រតិបតិ្តការមនុស្សធម៌របស់ស៊ីម៉ាក់ ក្នុងការបោសសំអាត គ្រាប់សំណល់ជាតិផ្ទុះ ពីសសង្គ្រាម របស់សហរដ្ឋអាមេរិក ចាប់ពីដើមខែមករា ឆ្នាំ២០១៨តទៅ។
បើតាមលោកហេង រតនា អគ្គនាយកមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកម្ចាត់មីនកម្ពុជា (ស៊ីម៉ាក់) បានបញ្ជាក់ថា “ខ្ញុំបានទទួលការណែនាំ និងអនុសាសន៍ ពីសម្តេចអគ្គមហាសេនាបធិតីតេជោ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល ដោយផ្ទាល់ និងសូមជម្រាបជូនកម្លាំងស៊ីម៉ាក់ ដែលកំពុងប្រតិបតិ្តការទាំងអស់ ដែលស្ថិតក្រោមគម្រោងគាំទ្រ ដោយថវិកាអាមេរិក ជ្រាបថា កម្លាំងទាំងអស់ នឹងត្រូវរក្សាឱ្យបន្តកិច្ចប្រតិបតិ្តការដដែល ដោយរាជរដ្ឋាភិបាល រួមជាមួយដៃគូរដទៃទៀត នឹងដាក់ថវិកា ជំនួសថវិការបស់អាមេរិក ដែលបានកាត់ផ្តាច់នេះ ចាប់ពីដើមខែមករា ឆ្នាំ២០១៨តទៅ”។
លោកហេង រតនា បានមានប្រសាសន៍ផងដែរថា “ខ្ញុំបាទតាងនាមមន្ត្រីបុគ្គលិកស៊ីម៉ាក់ ស្ថិតនៅក្រោមគម្រោង នៃការបញ្ចប់ជំនួយ របស់សហរដ្ឋអាមេរិក ក៏ដូចប្រជាពលរដ្ឋ សូមសំដែងនូវដឹងគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅបំផុត ចំពោះសម្តេចតេជោ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលដែលមានវិធានការយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ ក្នុងការធានាដល់សេចក្តីសុខសុវតិ្ថភាព របស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងគ្រោះ ក៏ដូចជារងការគំរាមកំហែង ពីគ្រាប់សំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម ជាពិសេសគ្រាប់ជាប្រភពដើម របស់អាមេរិកទម្លាក់ នៅកម្ពុជា ដូចជាគ្រាប់បែកធំៗទម្លាក់ពីយន្តហោះ គ្រាប់បែកចង្កោម និងគ្រាប់បែកជាអាវុធគីមី ជាដើម។ល។ សេចក្តីសម្រេចនេះ មានន័យថា រាជរដ្ឋាភិបាលមិនទុកឱ្យគ្រាប់បែកទាំងនោះ បន្តគំរាមកំហែងសេចក្តីសុខ សុវតិ្ថភាព របស់ប្រជាពលរដ្ឋទៀតឡើយ ទោះបីជាម្ចាស់របស់វាដឹងហើយ ឮហើយ ប៉ុន្តែនៅតែគ្មានការទទួលខុសត្រូវ ក៏ដោយចុះ”។
សូមបញ្ជាក់ថា ចាប់ពីដើមខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ខាងមុខនេះ អាមេរិក សម្រេចកាត់ផ្តាច់ជំនួយ មនុស្សធម៌ មកស៊ីម៉ាក់ សម្រាប់បោសសំអាត គ្រាប់បែករបស់ខ្លួន ដែលទំលាក់នៅលើទឹកដីកម្ពុជា។ នៅថ្ងៃទី៦ ខែវិចិ្ឆកានេះ អង្គការ NPA ដែលជាអង្គការដៃគូរជាមួយស៊ីម៉ាក់ បានផ្តល់ពត៌មានថា ស្ថានទូតអាមេរិក បានសម្រេចកាត់ផ្តាច់ជំនួយមនុស្សធម៌ របស់ខ្លួន មកស៊ីម៉ាក់ ចាប់ពីដើមខែមករា ឆ្នាំ២០១៨តទៅ ដោយគ្មានការបញ្ជាក់ហេតុផលអ្វីច្បាស់លាស់ឡើយ!។ សូមរំលឹកថា កន្លងមកស៊ីម៉ាក់ និងភាគីអាមេរិក (ក្រសួងការបរទេសអាមេរិក) បានឯកភាពគ្នា ក្នុងការគាំទ្រកងកម្លាំងស៊ីម៉ាក់ឱ្យជួយបោសសំអាត គ្រាប់សំណល់ជាតិផ្ទុះ របស់សហរដ្ឋអាមេរិក នៅលើទឹកដីកម្ពុជា មានដូចជា គ្រាប់បែកទម្លាក់ពីយន្តហោះ គ្រាប់បែកចង្កោម និងគ្រាប់យុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះ ជាច្រើនទៀត។
“កិច្ចប្រតិបតិ្តការបោសសំអាត គ្រាប់សំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម របស់អាមេរិកនេះ បាននិងកំពុងទទួលលទ្ធផល និងប្រសិទ្ធភាពយ៉ាងល្អប្រសើរ។ ខ្ញុំមានការសោកស្តាយ និងខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះការបញ្ចប់ជំនួយ យ៉ាងតល់ក្រហល់នេះ ជាពិសេសទន្ទឹមពេលដែលកម្ពុជា កំពុងរុករកឃើញ និងទទួលផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដោយសារសំណល់អាវុធគីមី របស់អាមេរិក ដែលរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក ត្រូវទទួលខុសត្រូ”។ លោកអគ្គនាយកស៊ីម៉ាក់ បានថ្លែងបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះ។
លោកអគ្គនាយក ក៏អំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលរងការគំរាមកំហែង ដោយសារគ្រាប់សំណល់ជាតិផ្ទុះ ពីសង្គ្រាមអាមេរិក មេត្តាកុំមានការព្រួយបារម្ភ ចំពោះការកាត់ផ្តាច់ជំនួយនេះ ព្រោះថាសម្តេចតេជោ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល នឹងមិនឱ្យការបញ្ចប់ជំនួយអាមេរិកនេះប៉ះពាល់កិច្ចប្រតិបតិ្តការរបស់ស៊ីម៉ាក់ ក្នុងការជួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាឡើយ។
ឥឡូវនេះ បញ្ហាសំណល់អាវុធគីមីពីសង្គ្រាមនៅកម្ពុជា រាជរដ្ឋាភិបាល បានប្រកាសជូនទៅអង្គការសហប្រជាជាតិរួចហើយ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៧ កន្លងទៅនេះ។ ចុះអ្នកដែលបានប្រើប្រាស់អាវុធគីមី លើប្រជាជន និងប្រទេសកម្ពុជា ប្រកាសពេលណាដែរ?
គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថា កាលពីថ្ងៃទី១ វិចិ្ឆកា ២០១៧នេះ ក្រសួងការបរទេសនិងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ជម្រាបជូនសារណជន អំពីខ្លឹមសារ នៃសេចក្តីប្រកាស ជូនអង្គការហាមឃាត់អាវុធគីមី នៃអង្គការសហប្រជាជាតិនោះ!។ នេះជាការដំណើរការ ស្របតាមនីតិវិធីនៃអនុសញ្ញាអន្តរជាតិ ស្តីពី អាវុធគីមី ដែលមានរដ្នភាគីចំនួន១៦៥ប្រទេស និងមានប្រទេសចូលរួម សរុបជិត២០០ប្រទេស។ ក្នុងនោះកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាមេរិក សុទ្ធតែជារដ្ឋភាគីនៃអនុសញ្ញានេះ។ ផ្អែកតាមមាត្រាទី៣ នៃអនុសញ្ញា ប្រទេសរងគ្រោះអាវុធគីមី មានកាត្វកិច្ចប្រកាសពីការរកឃើញអាវុធគីមី នៅលើបូរណភាពទឹកដីរបស់ខ្លួន។ ហើយប្រទេស ដែលបានប្រើអាវុធគីមី ទៅលើប្រទេសដទៃ ក៏ត្រូវប្រកាសអំពីអាវុធគីមីទាំងនោះដែរ។ ដូចនេះសហរដ្ឋអាមេរិក មានកាត្វកិច្ចតាមអនុសញ្ញា ត្រូវផ្តល់ព័ត៌មានលំអិត នៃការប្រើប្រាស់អាវុធគីមី លើកម្ពុជា ទៅអង្គការសហប្រជាជាតិផងដែរ ដោយមិនគិតផ្ទុះ ឬមិនផ្ទុះអ្វីទេ ត្រូវប្រកាសទាំងអស់ ដើម្បីឱ្យដឹងថា ប្រើនៅកន្លែងណាខ្លះ ហើយអាវុធគីមី ប្រភេទអ្វីខ្លះជាដើម។ល។ ដើម្បីរាជរដ្ឋាភិបាល មានព័ត៌មាននិងសហកា
រគ្នា ទប់ស្កាត់ផលប៉ះពាល់ និងមានវិធានការដោះស្រាយវិបត្តិ្តនេះខាងអង្គការសហប្រជាជាតិដូចគ្នាដែរ តាមនីតិវិធី ក្រោយទទួលបានរបាយការណ៍ និងសំណូមពររបស់រដ្ឋភាគីរួចហើយ ចាំបាច់ត្រូវបញ្ជូនក្រុមអ្នកជំនាញ ដើម្បីត្រួតពិនិត្យ និងវាយតម្លៃស្ថានភាពជាក់ស្តែង។ កម្ពុជាមានការព្រួយបារម្ភបំផុត ចំពោះសារជាតិគីមីដ៏កាចសាហាវ ដែលមានក្នុងគ្រាប់បែកគីមី ដែលបន្តប៉ះពាល់ និងគំរាមកំហែង ដល់សេចក្តីសុខ របស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា៕ ដោយ៖បញ្ញាស័ក្តិ
